معنای رزق در آموزه‌های دینی/ دلیل تفاوت انسان‌ها در مقام و موقعیت

یک استاد اخلاق با اشاره به توصیه‌های دین برای کمک به دیگران، گفت: برخی دچار خلط میان نظام تکوین و تشریع می شوند، این در حالی است که اداره جهان بر اساس احتیاج انسان‌ها به یکدیگر شکل گرفته است.

به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان: حجت الاسلام «مسعود عالی»، طی سخنانی ابعاد مختلف انفاق و کمک کردن به دیگران را بررسی کرده است که در ادامه مشروح آن را می خوانید:

 

حجت الاسلام عالی با بیان اینکه رزق و روزی میان انسان ها تقسیم شده است، گفت:  خداوند در قرآن می فرماید: «أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ» (از آنچه خدا به شما روزى داده انفاق كنيد). بر این اساس روزی فقط مال نیست در حالی که عموما آنچه از رزق و روزی در ذهن ما می آید «مال» است در حالی که چنین نیست، مگر نمی گوییم «اَللّهُمَّ ارْزُقْنی شَفاعَهَ الْحُسَیْنِ یَوْمَ الْوُرُودِ»؟ یا این چنین دعا می کنیم: «اللّٰهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِيقَ الطّاعَةِ».

 

این استاد اخلاق ادامه داد: شخصی از حضرت امیر(ع) سوال کرد چرا کسانی که عالِم هستند روزی شان کم است؟ حضرت(ع) پاسخ داد: علم آنها نیز جزو روزی شان است. بنابراین مقصود از اینکه خداوند فرمود از آنچه به شما روزی داده شده، انفاق کنید، یعنی همه امکانات و سرمایه ها. رزق این معنای گسترده را دارد، لذا اگر فردی فقیر است از جهات دیگری چیزهای مختلف دارد. شخصی نزد امام صادق(ع) آمد و گفت: فقیر هستم. حضرت(ع) فرمود: تو فقیر نیستی. آن مرد برای بار سوم چنین چیزی مطرح کرد و گفت: حتی توانایی تهیه نان برای خانواده ام ندارم، حضرت اینجا پاسخ داد: تو فقیر نیستی. آیا حاضر هستی که محبت ما اهل بیت(ع) را از تو بگیرند و تمام ثروت دنیا از آن تو شود؟ آن مرد پاسخ منفی داد. حضرت فرمود: پس تو ثروتمندی. در واقع امام صادق(ع) به آن مرد درس داد که نگاه کن و ببین چه چیزهایی داری.

 

حجت الاسلام عالی افزود: اگر شخصی استعداد اندکی دارد و درس را متوجه نمی شود، در اینجا کسی که این توانایی را دارد باید به او روزی بدهد. متاسفانه برخی توجیه می کنند و می گویند حالا که خداوند به او عطا نکرده چرا من باید به دیگری رسیدگی کنم؟ اگر به صلاحش بود خداوند حتما به او عطا می کرد. این استدلال برخی افراد است. استدلال چنین افرادی صرفا توجیه است و خداوند می داند که این یک مغالطه است.

 

وی با بیان اینکه برخی افراد نظام تکوین را با نظام تشریع خلط کردند، گفت: در نظام تکوین این چنین است که خداوند میان انسان ها تفاوت گذاشته است، به هر صورت در امکانات و رزق بین افراد تفاوت وجود دارد، خداوند در سوره مبارکه زخرف» می فرماید: «وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِيًّا» (برخى از آنان را از [نظر] درجات بالاتر از بعضى [ديگر] قرار داده‏ ايم تا بعضى از آنها بعضى [ديگر] را در خدمت گيرند).

 

حجت الاسلام عالی تاکید کرد: بنابر این، چنین نیست که شخصی همه چیز داشته باشد و دیگری هیچ چیز نداشته باشد. برای مثال ممکن است فردی کاسب باشد و استعداد علمی بالایی نداشته باشد اما استعدادهای دیگری دارا باشد که یک فردِ عالِم محتاج همان کاسب باشد. شاید فردی رفتگر باشد و از نظر ثروت درجه پایینی داشته باشد اما چه بسا که او دلسوزی و مسئولیت پذیری بالایی داشته باشد لذا دیگران محتاج او هستند.

 

وی ادامه داد: تفاوت ها به گونه ای نیست که یکی همه چیز داشته باشد و دیگری هیچ چیز نداشته باشد. در این دنیا همه به یکدیگر محتاج هستند تا نظام دنیا این گونه بچرخد و این در واقع نظام تکوین است، در نتیجه کار حکیمانه ای است که همه به یکدیگر احتیاج داشته باشند. از سوی دیگر در نظام تشریع، قانون و دستور خداوند این است که انسان از چیزهایی که در اختیار دارد زکات و انفاق کند، اگر دارای ثروت است، انفاق کند چون امتحان او با ثروتش است، فرد دیگری که فقیر است امتحانش به فقر است، دیگری امتحانش به علم.

 

حجت الاسلام عالی در پایان خاطرنشان کرد: در این میان برخی میان نظام تکوین و تشریع برایشان خلط ایجاد می شود و می گویند چرا خداوند برخی را فقیر و برخی را غنی کرده است، پس ما نیز باید چنین کنیم، در حالی که خدا در نظام تکوین این تفاوت ها را گذاشته است و حکمت دارد و امر به انفاقمی کند. خلط میان دو نظام تکوین و تشریع در استدلال های چنین افرادی کاملا مشخص است.

 

علاقه مندان می توانند فایل این سخنرانی را از اینجا دریافت کنند.

 

کد خبر 881459

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha