به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، حضرت فاطمه (س) نزد مسلمانان برترین و والامقام ترین بانوی جهان در تمام قرون و اعصار میباشد. این عقیده بر گرفته از مضامین احادیث نبوی است. در یکی از این گفتارها (که البته مورد اتفاق مسلمانان، اعم از شیعه و سنی است)، رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرمایند: "فاطمه سرور زنان جهانیان است". اگر چه بنابر نص آیه شریفه قرآن، حضرت مریم برگزیده زنان جهانیان معرفی گردیده و در نزد مسلمانان دارای مقامی بلند و عفت و پاکدامنی مثالزدنی میباشد و از زنان برتر جهان معرفی گشته است، اما او برگزیدهی زنان عصر خویش بوده است. ولی علو مقام حضرت زهرا (علیها السلام) تنها محدود به عصر حیات آن بزرگوار نمیباشد و در تمامی اعصار جریان دارد. لذا است که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در کلامی دیگر صراحتاً فاطمه (علیها السلام) را سرور زنان اولین و آخرین ذکر مینمایند. اما نکتهای دیگر نیز در این دو حدیث نبوی و احادیث مشابه دریافت میشود و آن اینست که اگر فاطمه (علیها السلام) برترین بانوی جهانیان است و در بین زنان از هر جهت، کسی دارای مقامی والاتر از او نیست، پس شناخت سراسر زندگانی و تمامی لحظات حیات او، از ارزش فوق العاده برخوردار میباشد. چرا که آدمی با دقت و تأمل در آن میتواند به عالیترین رتبههای روحانی نائل گردد. از سوی دیگر با مراجعه به قرآن کریم درمییابیم که آیات متعددی در بیان شأن و مقام حضرتش نازل گردیده است که از آن جمله میتوان به آیهی تطهیر، آیه مباهله، آیات آغازین سوره دهر، سوره کوثر، آیه اعطای حق ذی القربی و... اشاره نمود که خود تأکیدی بر مقام عمیق آن حضرت در نزد خداوند است. در خصوص الگوپذیری افراد جامعه از سبک زندگی حضرت فاطمه (علیهاالسلام) گفتگویی انجام داده ایم با حجت الاسلام و المسلمین «علیرضا محمدپور گرجی» پژوهشگر قرآنی حوزه علمیه که در پی می آید:
به عنوان اولین سوال بفرمایید اصل الگوپذیری و الگوگیری از نگاه قرآن چیست؟
خداوند در قرآن کریم، الگوهای زیادی را برای بشر معرفی کرده است از جمله اینکه خداوند در آیه 21 سوره احزاب، پیامبر اسلام (ص) را اسوه حسنه معرفی میکند. همچنین خداوند در آیه 4 سوره ممتحنه به حضرت ابراهیم و همچنین مومنانی که همراه ایشان بودند اشاره می کند و آنان را به عنوان الگو معرفی میکند.
آیات قرآن کریم نشان میدهد که برخی مؤمنان نیز به جهت ایمان به خداوند و تبعیت از امامت میتوانند برای سایرین الگو باشند، همچنین خداوند در قرآن کریم از دو بانو به صورت خاص به عنوان الگو یاد می کند و نکته ای که وجود دارد این است که خداوند در آیات 11 و 12 سوره تحریم، حضرت مریم و آسیه را نه تنها برای زنان بلکه برای مؤمنان اعم از زن و مرد الگو قرار داده است.
حضرت مریم و آسیه نمونه ایمان در زندگی افراد بشر هستند، حضرت آسیه چنان در ایمان به خداوند استوار بود که با وجود همه امکانات مادی، همسری فرعون را برای خود سخت میدید و به خداوند توجه داشت.
در خصوص جایگاه حضرت فاطمه (س) به عنوان الگوی مومنین بفرمایید؟
آنچه که از آیات قرآن کریم میتوان برداشت کرد این است که جایگاه حضرت زهرا (س) بسیار بالاتر از مؤمنانی است که همراه حضرت ابراهیم (ع) بودند و به گفته رسول خدا (ص)، این بانوی بزرگوار بالاترین زن در میان زنان عالم هستند، حضرت فاطمه (س) در رأس همه اسوهها قرار دارند و نه فقط الگو برای زنان بلکه الگو برای همه مؤمنان هستند، در نتیجه سزاوار الگوپذیری هستند.
چرا زنان جامعه حضرت زهرا (س) را آنگونه که باید به عنوان الگوی عملی برای خود نمیشناسند؟
آنچه که باعث میشود که الگوپذیری حاصل نشود، عدم آگاهی از زیباییهای سخن و اخلاق حسنه حضرت زهرا (س) است؛ چنانچه از ائمه معصومین(ع) روایت است که اگر مردم از محاسن و زیباییهای سخنان ما آگاهی داشته باشند، از ائمه معصوم (ع) اطاعت و پیروی میکنند.
اگر سیره، سخن، رفتار و زندگی ائمه (ع) و از جمله حضرت فاطمه (ع) برای جامعه به ویژه بانوان آشکار شود، بدون شک آنان را الگوی خود قرار خواهند داد.
سبک زندگانی حضرت زهرا (س)، سبک زندگی یک انسان کامل ودرست است، به عنوان مثال اگر مردم از صداقت آن حضرت و اثرات آن در زندگی آگاهی میداشتند، زندگانی آنان صادقانه میشد، چنانچه عایشه میگوید که من بعد از رسول خدا (ص) فردی را صادق تر از حضرت فاطمه (س) ندیدم، بنابراین همه افراد جامعه باید نسبت به سبک زندگی آن حضرت، صبر آن حضرت در برابر دشواریها و همچنین خانهداری آن بانوی وارسته آگاهی داشته باشند.
سبک زندگی حضرت فاطمه زهرا(س) به عنوان بزرگ ترین زن عالم چگونه بود؟
حضرت علی (ع) میفرماید: حضرت زهرا (س) با وجود این که فرزند بزرگ ترین انسان روی زمین بود اما در امور خانه داری صبوری می کردندد و کارهای خانه را انجام میدادند، این بدان معنا نیست که نوع زندگانی خود را به گذشته تغییر دهیم و آن گونه زندگی کنیم، بلکه آنچه که حاصل زندگانی آن حضرت است را دریابیم یعنی باید رویکرد زندگیهای ما سادهزیستانه باشد.
به عنوان مثال درباره جهیزیه حضرت زهرا (س) روایاتی آمده است ولی به این معنا نیست که ما نیز دقیقا همان جهیزیه را برای دختران خود تهیه کنیم، بلکه اگر ما میخواهیم از پیروان آن بانوی بزرگوار باشیم باید الگوی ساده زیستی را در زندگی خود پیاده کنیم.
حضرت زهرا (س) در شب عروسی، لباس خود را به نیازمندی بخشیدند، ما باید روح کلی این منش را دریابیم و آن، زندگی ساده داشتن و در راه خدا از همه چیز گذشتن است، یعنی به آنچه که داریم وابسته نشویم و آن را در راه خداوند انفاق کنیم.
حضرت زهرا(س) در دعاهای خود اول همسایگان و سپس خانواده خود را دعا میکرد که از این روایت، روح دگرخواهی و تقدم دیگران نسبت به خود را میتوان از زندگی آن حضرت دریافت و ما میتوانیم آن را در زندگی خود جریان دهیم.
نمونههای بسیار زیادی در سبک زندگی حضرت زهرا (س) وجود دارد که اگر جوامع بشری از این موارد آگاهی داشته باشند، ولو به صورت ناخودآگاه تابع خواهند شد و زندگی خود را با زندگی فاطمی مطابقت خواهند داد.
راهکار ارائه الگوی عملی حضرت زهرا و ائمه(ع) به جامعه چیست؟
برای این که محاسن کلام حضرت فاطمه(س) و زیباییهای رفتار و اعتقادات آن حضرت در زندگی مردم جاری شود به ابزار انتقال و تزریق مفاهیم و الگوها و رفتارها در زندگی مردم نیاز داریم که برای انتقال مفاهیم از ابزار سنتی و یا جدید میتوان استفاده کرد.
ابزار سنتی شامل منابع، کتابها در مراکز علمی، مجلات و همچنین برگزاری مراسم دینی است که هم در گذشته و هم امروز این ابزار برای انتقال مفاهیم به کار می رفته، اما ابزار جدید نیز باید برای انتقال مفاهیم در زندگی مردم به کار گرفته شود که شامل رسانههاست.
رسانهها اعم از رسانههای صوتی و تصویری و همچنین رسمی و یا غیررسمی مانند صدا و سیما، رادیو، خبرگزاریها، شبکههای ماهواره ای، فضاهای مجازی و شبکههای اجتماعی نقش پررنگ و تأثیرگذاری در انتقال مفاهیم به جامعه دارند، اما اهمیت ابزار مشافههای از رسانه بیشتر است.
ابزار مشافهه ای نیز به معنای انتقال معانی دوطرفه و تواصی دوطرفه در امور زندگی است و بالاتر از امر به معروف و نهی از منکر است، یعنی مفاهیم و سبک زندگی ائمه (ع) و از جمله حضرت فاطمه زهرا (س) به صورت زنده و جاری در جامعه فرهنگسازی شود به همین دلیل ابزار مشافههای از رسانه مهمتر است.
نظر شما