به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، دنیا از جمعه 13 دیماه تحت تاثیر واقعه شوک آور ترور «سردار شهید قاسم سلیمانی» از سوی نیروهای آمریکایی در عراق است؛ واقعه ای که دنیا را تکان داد و همگان رویایی رویی مستقیم ایران و آمریکا را محتمل دانستند و این واقعه را شروع جنگ جهانی سوم خواندند، اما سردار قاسم سلیمانی کیست که شهادتش دنیا را تحت تاثیر خود قرار داد و ایران را غرق اندوه کرد؛ در تاریخ ایران اسطوره هایی زیادی وجود دارد که نامشان بر تارک تاریخ این سرزمین می درخشد، آیا سردار سلیمانی را می شود اسطوره زمان حاضر نامید ؟ یا اینکه ایشان اسوه زمان حاضر هستند؟ چون اسطوره و اسوه به لحاظ ماهوی تفاوت دارند اسطوره شخصیتی غیر واقعی و خیالی است و اسوه در میان مردم زندگی کرده است. اسطوره و اسوه بودن سردار شهید قاسم سلیمانی را با «هوشنگ جاوید» پژوهشگر موسیقی نواحی و آیینی به گفتگو نشسته ایم که در زیر می آید:
با توجه به اینکه در دوره معاصر زایش اسطوره کم است چرا سردار شهید سلیمانی در تاریخ ما اسطوره می شود؟
سردار شهید سلیمانی اسوه هستند نه اسطوره؛ اصولا قهرمانان خیالی را اسطوره می نامند مثل شخصیت رستم که در شاهنامه شکل گرفته و همه می دانند که این شخصیت ساخته و پرداخته یک ذهن است، شخصیت های قهرمانی که در بین مردم وجود واقعی داشتند و در بین مردم حضور داشتند «اسوه» نامیده می شوند بین اسوه و اسطوره فاصله بسیاری هست.
ویژگی شخصیت «اسوهای» چون سردار شهید سلیمانی چیست؟
اسوه ها اصولا با مردم زندگی کردند منش رفتار و سیره و زندگی انها در ذهن جامعه تاثیر گذاشته است امروزه هم بحث اسوه شدن سپهبد شهید سلیمانی برای جوانان ما شکل گرفته است ولی الان با شهادت اش محکم تر و قوی تر شده است برای اینکه جوانان دیدن ایشان چه کرده است و جوانان گوشه های از زندگی او را نشان داده اند و اخلاق و منش و کردار او را دیده اند و دیده اند چگونه در خدمت مردم کشور اش و مقام معظم رهبری بوده است و چقدر کار کرده است و در تمام رفتارهایش خلوص پاکی دیده می شود و همین نوع رفتارهایش ویژگی مهم است و در جامعه ذهن های کنجکاور را به سمت خود کشیده است و همین یک اسوه طبیعی از ایشان ساخته که برای آیندگان هم باقی خواهد ماند.
جامعه ایران با شهادت سردار سلیمانی چه چیزهایی را فرا گرفت؟
یکی از مهمترین مسایلی که در مورد شخصیت سردار سلیمانی در این موقعیت در ذهن مردم و به خصوص جوانان پیش آمد تعریف مسئله «مظلومیت» بود چون هر چقدر درباره مظلومیت صحبت می کردیم شاید به اندازه نوع به شهادت رساندن ایشان تاثیرگذار تر در ذهن جوانان باشد نبود، جوانانی که می آیند در راهپیمایی و استقبال از پیکر ایشان و بدرقه پیکر ایشان شرکت می کنند خود این نشان می دهد که جوانان واژه مظلومیت را خوب فهمیدند برای اینکه متوجه شدند مظلومیت یعنی چه، یا بحث ستمگر بودن که باز شکل برخوردی که برای شهید کردن وی داشتند خود را نشان می دهد، مثلا رییس جمهور کشوری که خود را مهد دموکراسی می داند و داعیه دار حقوق بشر است خودش با افتخار می آید و می گوید من خودم دستور اینکار را دادم و این نشان می دهد که چقدر ستمگر است و این ستمگر بودن را خیلی قشنگ با رفتارش نشان داد و این دو واژه برای نسل جوان تعریف شد.
در واقع شما می فرمایید شهادت سردار سلیمانی تعریف«ستمگر» و «مظلومیت» را برای نسل جوان نهادینه کرد؟
دقیقا؛ برای جوانان مصداق عینی «ستمگر» و «مظلومیت» را به شکل عینی پیش آورد و انها این را فهمیدند و این خیلی مهم است حتی به شهادت رساندن او هم برای نسل های بعد تعریف جالبی دارد برای اینکه جوانان دیدند چه رفتار ظالمانه ای داشتند .
در تاریخ معاصر شخصیت های تاثیر گذار کم نداریم ولی سردار شهید سلیمانی با همه این شخصیت ها فرق می کند، چرا؟
ما شخصیت های تاثیر گذار زیادی در تاریخ معاصر داریم ولی درچنین زمانی در حد تاثیر گذاری سردار سلیمانی کسی را نداریم؛ وقتی بحث داعش پیش می آید همه فکر می کردند مثلا یک گروهی می آید و حمله ای می کند و یک عده ای هم جلویشان را گرفته اند و آن را مثل یک عملیات ساده نظامی می دیدند ؛ اما درگیر شدن سردار شهید سلیمانی در یک کشوری مثل سوریه و درگیر شدن با نیروهای تا دندان مسلح که از زمین و هوا آمده اند که نظامی را براندازند تنها از شخصیتی مثل سلیمانی بر می آید و باعث می شود که اینها از بنیان متزلزل شوند و این بسیار مهم است.
در تاریخ ایران اسطوره های زیادی وجود دارد و سردار سلیمانی در قرون آینده در کنار این اسطوره ها برای آیندگان قرار خواهد گرفت؟
بله در قرن های آینده ای شکل اسطوره ای امکان دارد پیدا کند ولی در زمان حضر ایشان اسوه هستند به دلیل اینکه اسوه ها در کنار مردم زندگی کردند و رفتار و کردارشان مشخص است و همه رفتار و کردار سیره و اخلاقشان برای مردم آینده الگویی شده است مثل ائمه ما مثل امام حسین (ع) که در دشت نینوا به شهادت رسید .
چه ویژگی هایی از شخصیت سردار سلیمانی هست که این شهید را برای مردم اسوه می کند؟
نوع به شهادت رسیدن سردار سلیمانی، نوع زندگی و نوع تبعیت شان از مقام معظم رهبری و نوع برخورد شان با مردم و نوع پایداریشان در مقابل دشمن ویژگی های ممتا ایشان است؛ شما ببینید وقتی در آن ماشین از فرودگاه به سمت بغداد می آید مسلح نیست و با دست خالی است و با موشک او را می زنند و این چیز عجیبی است خود همین تکه تکه شدن بدن ایشان تداعی واقعه عاشورا است؛ وقتی به تاریخ دینی نگاه می کنید در شخصیت های مثل حضرت عباس و حضرت قاسم (ع) این را می بینیم؛ انسان امروزی با آنچه در ذهنش دارد با قهرمانان دینی دارد مقایسه می کند و وقتی مقایسه کرد و به نتیجه قطعی رسید در ذهنش این قهرمان را نگه می دارد. تعریف مظلومیت ،اسوه بودن و ستمگری با شهادت سردار سلیمانی خیلی خوب در ذهن مردم و نسل جوان جامعه جاماند و این شهادت تا قرن ها در ذهن همه خواهد ماند و قهرمانان بیشتری زاییده خواهند شد و همین بچه هایی که در مدارس هستند همین حرکت هایی را که در جامعه برای این اسوه ملی می بینند و این برایشان ماندگار می شود که یک روزی برای چنین کسی حرکت بزرگی انجام شد حتی ادم هایی که در این مملکت ناراضی و معترض بودند هم برای سردار سلیمانی سوگوار هستند و شهادت اش باعث وحدت بین دلها شد.
نظر شما