خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- محمد پورعلم : هر ساله مراسم عاشورا و تاسوعای حسینی در ایران،مردم مناطق مختلف کشور را گردهم می آورد تا مهمترین مراسم عزاداری آیینی ایرانیان رقم بخورد. شهادت امام حسین(ع) و یارانش در روز عاشورا چنان با فرهنگ مردم ایران گره خورده که سراسر کشور به رنگ سیاه درمی آید و عزادار می شود. این عزاداری ها اما از زاویه ای دیگر رویدادهای مهم و تاثیرگذار فرهنگی و اجتماعی هستند که پتانسیل فراوانی برای ماندگاری دارند. در این میان شاید سینمای مستند بهترین ابزار برای ثبت و ضبط این رویدادها باشد. سینمایی جستجوگر که دوربین خود را به میان مردم می برد تا راوی واقعیت باشد. روز گذشته بخش نخست گفتگو با احسان مقدسی،کارگردان مستند «آتش» از نظر گذشت. مستندی درباره آیین پولکه گردانی در روستای شیشیوان آذربایجان شرقی. آن چه در پی می آید ادامه گفتگو با کارگردان این مستند است:
با تماشای فیلم، نکته جالبی خودنمایی می کند؛ این که می توان با نگاه مستند به موضوعات مرتبط با مذهب که ریشه های پررنگ اجتماعی و سنتی دارند، نزدیک شد و روایتی گزارش گونه و بدون پیش داوری از آن ها ارائه داد. مستند آتش را از این منظر چگونه می بینید؟
بله، درست است. واقعا بدون پیش‌داوری به سراغ سوژه رفتم. گفتم موضوعی است که باید آن را بدون پیش فرض پیگیری کرد و اجازه دهم تا انگیزه مردم، مجریان مراسم و آن ها که درگیر آن هستند، به تصویر کشیده شود.
این نگرش مستندگونه چگونه در ذهن شما شکل گرفت؟
تلقی من این بود که مراسم پولکه گردانی، خود به اندازه کافی گیراست، به همین خاطر از رویدادها و موضوعات پیرامونی آن فاصله گرفتم و از دور به آن ها نگریستم.
این ایده در اجرا چگونه محقق شد؟
این بستر را به وجود آوردم که مردم روستا، راوی مراسم خودشان باشند. در روایت فیلم هم کوشیدم کاملا بی‌طرف باشم و قضاوت نکنم. حال باید دید این نگرش تا چه اندازه در فیلم محقق شده است
پیش از این درباره تصاویر دیدنی مستند آتش صحبت کردیم،علاوه بر کیفیت تصاویر، موسیقی هم تناسب خوبی با فضای مستند دارد.
موسیقی فیلم به صورت اختصاصی ساخته شده است.
تمهیدات خاصی که برای فیلمبرداری و موسیقی در نظر گرفتید، هزینه تولید را بیش از اندازه بالا نبرد؟
از آن جا که خودم دوربین داشتم و از لنزهای شخصی استفاده کردم، هزینه ها کنترل شد
از چه دوربینی برای تصویربرداری استفاده کردید؟
چون می‌دانستم با مراسمی روبرو هستم که فیلمبرداری آن دشوار است و جزییات نوری خیلی برایم مهم بود، دوربینی انتخاب کرده بودم که اصطلاحا داینامیک‌رنج آن بالا باشد، یعنی فاصله روشنایی تا تاریکی مطلقش زیاد باشد،
این از اهمیت بسیاری برخوردار است چون کیفیت تصاویر مراسم در شب‌ها خیلی خوب از آب درامده است.
ببینید! ما می توانستیم برای فیلمبرداری مثلا از ابزار الکسا استفاده کنیم اما هزینه بسیار بالا می رفت، به همین خاطر تلاش کردیم از همان دوربینی که گفتم به بهترین شکل بهره ببریم. در نهایت در عین کنترل هزینه، برای فیلمبرداری این پروژه کم نگذاشتیم.
در مجموع برای فیلم چقدر هزینه کردید؟
از آن جا که تدوین فیلم هم طولانی شد در نهایت حدود پنجاه میلیون هزینه شد.
برای تولید این مستند، حمایت مالی داشتید؟
نه، تهیه کننده پروژه خودم بودم. کمکی از سوی هیچ فرد و نهادی نبود.
نظر شما