وقتی یک شهر غرق می شود / فاجعه‌ای که باران سه ساعته در اهواز آفرید

خبرگزاری شبستان _ اهواز، معصومه صالحی: نه تماس حجت الاسلام «حسن روحانی» رئیس جمهوری کشورمان با استاندار خوزستان و نه پیگیری های «اسحاق جهانگیری» معاون رئیس جمهوری، نه دستورهای وزیر بهداشت و نه هشدارهای بدون عمل و راهکار هواشناسی و مدیریت بحران هیچ کدام مانع از آن نشد که خوزستانی ها یکی از بدترین شب ها و روزهای زندگی خود را تجربه نکنند.

 

بارندگی در خوزستان و به ویژه کلانشهر اهواز همیشه با هراس همراه بوده برای مردمی که از معیوب بودن زیرساخت ها و مشکلات شبکه جمع آوری آب های سطحی بارها ضربه خورده اند و بارها شاهد زیر آب و فاضلاب رفتن خانه و دارایی های خود بودند.

 

مدارس 14 شهرستان خوزستان در حالی همزمان با پیش بینی بارش سنگین برای استان تعطیل اعلام شد که دانش آموزان حتی در خانه از تبعات بارش شدید باران مصون نماندند به طوری که ورود فاضلاب شهری به منازل علاوه بر به وجود آوردن وضعیت اسفبار، سلامت شهروندان را مورد تهدید قرار داد.

 

بارش باران در خوزستان باعث شد مدارس و ادارت تعطیل شوند، فاضلاب به درون خانه ها راه پیدا کند، معابر تبدیل به رودخانه شود، برق مناطقی از شهر قطع شود و مرگ چندین شهروند مزید بر خسارت های مالی فراوان شود.

 

در بارندگی که 25 آذر در خوزستان به وقوع پیوست نه خانه ها، نه بیمارستان ها، نه فرودگاه ها، نه مراکز اداری، نه مراکز فرهنگی، نه مناطق پایین و نه مناطق بالای شهر هیچکدام از تبعات بسیار آن مصون نماندند.

 

عوامل هلال احمر در اهواز به بیش از 100 خودروی گرفتار شده در آب امدادرسانی کردند، همچنین 30 خانوار منطقه حصیر آباد در پی ریزش بخشی از سقف و دیوارهای یک ساختمان دو طبقه در نزدیکترین مدرسه منطقه اسکان داده شدند.

 

 

اسکان اضطراری برای خانوارهای آسیب دیده

«علی پهلوان» با اشاره به وضعیت نامناسبی که پس از بارندگی در استان به وجود آمد می گوید: ۲۷ خانوار در شهرستان کارون در اردوگاه اضطراری اسکان یافته اند و در آبادان هم 2 سالن ورزشی جهت اسکان اضطراری پیش بینی شد.

 

معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر خوزستان با بیان اینکه شعب جمعیت هلال احمر در شهرستان های اهواز، آبادان، کارون، رامهرمز، آغاجاری، هفتکل، خرمشهر و شادگان درخواست اعلام منطقه امدادی کرده‌اند می افزاید: هفت تیم عملیاتی در اهواز، چهار تیم عملیاتی در آبادان، 2 تیم عملیاتی در خرمشهر، 2 تیم عملیاتی در کارون، 2 تیم عملیاتی در هفتکل و سه تیم عملیاتی در آغاجاری در حال امدادرسانی به آسیب دیدگان هستند.

 

مرگ همزمان چهار بیمار زن در پی نوسان برق

تبعات باران دوشنبه شب اهواز به همین جا ختم نشد، نوسان برق در بیمارستان امام خمینی (ره) منجر به مرگ چهار بیمار زن بستری شده در این بیمارستان شد.

 

«ساسان موگهی» در این باره می گوید: در پی بارش‌ های بی‌سابقه روز دوشنبه اهواز شاهد نوسانات شدید برق شهری بودیم که همزمان با این مساله در یکی از بخش‌ های مراقبت‌ های ویژه این بیمارستان چهار بیمار دچار مشکل شدند و با وجود اینکه عملیات احیا برای این بیماران انجام ‌شد اما متاسفانه این چهار بیمار فوت کردند.

 

رئیس بیمارستان امام خمینی (ره) اهواز با بیان اینکه نمی‌ توان به راحتی به مسئله‌ ای که اتفاق افتاده پاسخ داد، از ورود مقام قضایی به این موضوع و تشکیل جلساتی برای بررسی همه جانبه این اتفاق خبر می دهد.

 

این در حالی است که در پی وقوع این حادثه و خطرات احتمالی پس زدگی فاضلاب در منازل که شهروندان را تهدید می کند، وزیر بهداشت دستور پیگیری جدی و اعزام معاون کل این وزارتخانه به اهواز را داده است.

 

 

73 میلیمتر بارانی که اهواز را زیر آب برد

بر اساس اعلام هواشناسی خوزستان، بیشترین حجم بارش باران در آبادان گزارش شد به طوری که بارش بی‌سابقه 113 میلی‌ متر را تجربه کرده است، همچنین بارش باران در شهرهای اهواز 73.9 میلی‌ متر اعلام شده، 73 میلی متری که فاجعه آفرید.

 

نبود کانال های دفع آب های سطحی و بالا زدگی فاضلاب مشکل تازه ای نیست و سالیان سال است که اهواز با این معضل دست و پنج نرم می کند در حالی که هیچ گونه اقدامی برای آن از سوی متولیان صورت نمی گیرد.

 

سال هاست مردم اهواز شاهد دعوای شرکت آبفا و شهرداری اهواز برای جمع آوری آب های سطحی هستند، این دو نهاد با انداختن توپ بی مسئولیتی در زمین یکدیگر همواره کم کاری های خود را پنهان کرده اند و هیچ گاه پاسخگوی افکار عمومی نبوده اند.

 

شهرداری و آبفا مقصران اصلی

«شهاب رزمی» در این باره می گوید: جمع بندی بازدیدها و گزارش‌ ها نشان می‌ دهد که شهرداری‌ های اهواز و کوت عبدالله و شرکت آبفا در آبگرفتگی‌ ها مقصر هستند و کوتاهی و ناهماهنگی بین آنها باعث آبگرفتگی وسیع شده است.

 

مدیرکل بازرسی و رسیدگی به شکایات استانداری خوزستان با بیان اینکه گزارشی از وضعیت آبگرفتگی‌ ها تهیه شده که ناهماهنگی و کوتاهی در عملکرد ادارات متولی را ثابت می‌ کند، ادامه می دهد: در برخی مناطق اهواز از جمله چهارراه زند، آبگرفتگی چند ساعت طول کشید و مردم خودروهای خود را در خیابان رها کرده بودند اما هیچ اقدامی برای تخلیه آب صورت نگرفت.

 

وی با تاکید بر اینکه مدیران وظیفه داشتند مشکلات را اولویت‌ بندی کرده و برای مناطق بحرانی امکانات خود را بسیج کنند می گوید: شهرداری در دفع آب‌ های سطحی هیچ اقدامی انجام نداده و در بازدیدها نیز مشخص شد که تیم‌ های خدماتی شهرداری در بسیاری از مناطق حضور نداشتند.

 

 

این در حالی است که «علیرضا عالیپور» از به کارگیری یک هزار و 700 نیرو و تامین 83 دستگاه مکنده، خودوری امدادرسان و پمپ سیار به منظور رفع آبگرفتگی‌ های پس از باران دوشنبه خبر می دهد.

 

معاون خدمات شهری شهرداری اهواز با اشاره به آمادگی عوامل اجرایی و خدماتی شهرداری اهواز از دور روز قبل از بارندگی تصریح می کند: در مجموع در هر منطقه شهرداری اهواز یک اکیپ امدادرسان پیش‌ بینی شد تا در موارد بروز خطر مانند سقوط اشیا، انسداد مسیرها و موارد دیگر بلافاصله جهت رفع موانع و یا ایمنی مسیرها اقدام کنند.

 

اظهارات معاون خدمات شهری شهرداری اهواز در حالی است که شهروندان تا 24 ساعت پس از بارندگی همچنان با آبگرفتگی معابر، پس زدگی فاضلاب و اوضاع نابسامان در مناطق مختلف شهر مواجه هستند.

 

از سویی «بهنام مریدی» در این خصوص می گوید: مساله آبگرفتگی خیابان ها به دلیل بارش باران مرتبط با حوزه شهرداری است و طبق ماده 55 قانون شهرداری این سازمان باید آب ناشی از باران را دفع کند.

 

مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب اهواز با بیان اینکه در حال حاضر حتی با بارش 10 میلی‌ متری باران نیز شبکه دفع فاضلاب دچار مشکل می شود تاکید می کند: این شبکه تنها برای دفع فاضلاب تعبیه شده و گنجایش دفع آب های سطحی را ندارد.

 

وی از فرسودگی یک هزار و 100 کیلومتر شبکه فاضلاب اهواز خبر می دهد و می افزاید: در سیل فروردین ماه 33 نقطه اهواز به دلیل مکش منفی شبکه ریزش کرد.

 

 

مدیریت بحران و هشدارهای بدون عمل

در میان تمام مقصران وضعیت فعلی کلانشهر اهواز و شهرهای زیر آب رفته خوزستان، انگشت اتهامی به سوی مدیریت بحران استان خوزستان بلند است؛ به اعتقاد شهروندان مدیریت بحران استان تنها به اعلام هشدارها بسنده کرده بدون آنکه وضعیت شهر و زیرساخت ها را متناسب با حجم بارش های احتمالی مهیا کند.

 

«کیامرث حاجی‌ زاده» در این باره می گوید: بسیاری فکر می‌ کنند ما دست روی دست گذاشته‌ ایم و نشسته‌ ایم در حالی که قبل از وقوع حوادث، جلسات متعددی تشیکل شده و با برخی‌ ها حتی برخورد شده است.

 

مدیرکل مدیریت بحران خوزستان با بیان اینکه شرح وظایف هر دستگاه مشخص و تقسیم کار نیز انجام شده می افزاید: بارها هشدار داده‌ ایم که قبل از وقوع حادثه همه امکانات و ماشین‌ آلات در مناطق بحرانی مستقر شوند؛ ایراد بزرگی که به ما وارد شده، این است که چرا پس از وقوع حادثه جهت رفع مشکل اقدام می‌ کنیم؟ مردم حق دارند چنین سوالاتی کنند.

 

وی با بیان اینکه یکی از مشکلات ما این است که برخی از مدیران را به زور پیدا می‌کنیم ادامه می دهد: اینکه پس از وقوع حادثه پای کار می‌ آیند، درست نیست در حالی که باید ماشین‌ آلات از قبل در نقاط آسیب‌ پذیر مستقر می‌ شدند.

 

حاجی زاده خاطر نشان می کند: ما می‌ توانستیم خدمات بهتری در مناطق آب گرفته انجام دهیم اما این کار زمانی میسر می‌ شود که قبل از وقوع حادثه در محل حضور داشته باشیم.

 

 

معضل نبود سیستم جمع آوری آب های سطحی

اما «غلامرضا شریعتی» نقاط بحرانی پس از باران را شهرستان کارون اعلام می کند و می گوید:  این شهرستان به طور جدی در منگنه قرار گرفته که دلیل آن نداشتن سیستم جمع آوری آب های سطحی است.

 

استاندار خوزستان می افزاید: تمام دستگاه های استان بسیج شدند و به کمک مردم شهرستان های اهواز و کارون آمدند، البته در برخی مناطق آب وارد منازل مسکونی شده و مشکلاتی را ایجاد کرده که در درجه اول مشغول خارج کردن آب هستیم و سپس خسارت های وارده به مردم را بررسی و اقدامات لازم را در این زمینه انجام می دهیم.

 

وی با تاکید بر اینکه اصل بر جمع آوری آب های سطحی است تصریح می کند: از آنجا که این اقدام هزینه سنگینی دارد و تامین آن از توان شهرداری خارج است و اگر بتوانیم ظرف 2 تا سه سال آینده بحث فاضلاب را در اهواز و کارون و شبکه های جمع آوری و سیستم های انتقال و کاکتورها را کامل طراحی و انجام دهیم به دفع آب های سطحی کمک بسیاری می کند.

 

نگرانی مسئولان نظام

فاجعه ای که باران 25 آذر رقم زد آنقدر زیاد بود که واکنش های بسیاری از مسئولان استانی و کشوری را در پی داشت؛ حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان در تماس تلفنی با غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان در جریان مسائل و مشکلات استان  قرار گرفت، او در این تماس دستورات لازم را برای تسریع در روند امدادرسانی صادر کرد.

 

اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور نیز در تماس تلفنی با استاندار خوزستان بر ضرورت پیگیری مجدانه برای رفع آبگرفتگی معابر و جلوگیری از ورود آب به منازل مردم تاکید کرد.

 

رضا اردکانیان وزیر نیرو نیز در خصوص مشکلات فاضلاب اهواز از آماده شدن طرح جامعی برای حل مشکل فاضلاب اهواز که منابع مالی آن هم مشخص است خبر می دهد و تاکید می کند: برای حل این مشکل با مشارکت دستگاه‌ های دیگر و حمایت دولت، طبق برنامه‌ ریزی و طراحی صورت‌ گرفته در کوتاه‌ ترین زمان، اقدام اساسی انجام شود.

 

آیت الله رئیسی رئیس قوه قضاییه نیز با تاکید بر حل مشکل فاضلاب خوزستان، خواستار پیگرد قضایی برای مسئولانی شد که به هر دلیل موجه و غیرموجه در تحقق طرح جامع فاضلاب اهواز قصور داشته و دارند.

 

این در حالی است که رهبر معظم انقلاب در 22 مردادماه سال جاری دستور رفع مشکل فاضلاب اهواز و تامین اعتبارات مورد نیاز را به رئیس جمهور دادند.

 

 

تبعات باران در خوزستان ادامه دارد

مدیرکل هواشناسی خوزستان از خروج سامانه ناپایدار از خوزستان خبر می دهد در حالی برای سومین روز مدارس اهواز و شهرستان کارون تعطیل اعلام شدند و معلوم نیست چه کسی پاسخگوی این همه عقب ماندگی تحصیلی و خسارت های مالی و جانی شهروندان خوزستانی خواهد بود.

 

سامانه بارشی از خوزستان می رود، در حالی که وضعیت شهرهای استان از جمله اهواز، آبادان و کارون اسفناک است که تا زمان اصلاح آن ممکن است ورود سامانه جدیدی را شاهد باشیم و باز هم روز از نو و روزی از نو.