برکاتی که شرح نهج‌البلاغه برای جهان اسلام داشته است

یک استاد سطوح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه نهج‌البلاغه آنطور که باید در میان ما ارج نهاده نشده، گفت: شرح آیت‌الله جوادی‌آملی بر این اثر مبارک است و می‌تواند جای خود را بین امت باز کند.

به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، آیین رونمایی از کتاب «سَلُونِی قَبْلَ أَن ْتَفْقِدُونِی؛ تحریر نهج البلاغه» تالیف آیت الله العظمی جوادی آملی، یکشنبه، 24 آذرماه با حضور جمعی از صاحبنظران حوزوی و دانشگاهی در سالن قلم کتابخانه ملی برگزار شد.

 

بر پایه این گزارش، آیت الله «مرتضی مقتدایی» در این آیین طی سخنانی اظهار کرد: این نهج البلاغه را مرحوم سید رضی که یکی از بزرگان علما و فقهای عظیم تشیع است از فرمایشات مولای متقیان(ع) جمع آوری و بسیار زیبا در قالب سه بخش تنظیم و گردآوری کرده است که یک بخش آن خطبه‌های حضرت(ع) است. این بخش شامل خطبه هایی می شود که حضرت امیر(ع) به مناسبت های مختلف و در مکان های متعددی ایراد فرمودند که سید رضی آنها را جمع آوری کرده است و این بخش اول کتاب به شمار می آید.

 

این استاد سطح عالی حوزه علمیه ادامه داد: اما بخش دوم این کتاب نامه‌ها است که وجود مبارک حضرت امیر(ع) برای افراد مختلف فرستادند، بخش سوم نیز کلمات قصار حضرت امیر (ع) را تشکیل می دهد که هیچ کدام واقعا نظیر و مثال از نظر فصاحت و بلاغت ندارند، ضمن اینکه دارای محتوا و معنای عالی و بلندی هستند و با عبارات کوتاه معانی فراوانی را به ذهن می آورند که هر کدام دل و قلب و روح انسان ها را می نوازد و جذابیت فوق العاده ای دارد.

 

وی با بیان اینکه سید رضی در قالب این سه بخش به نهج البلاغه پرداخت و بر آن شرح نوشته است، گفت: وفات این عالم ظاهرا در سال 406 هجری است و در آن زمان و در دوره حیات مرحوم رضی، نسخه های فراوانی از این نهج‌البلاغه از روی نسخه سید رضی نوشته شد و اکنون نیز موجود است، حتی نسخه‌ای که به خط و امضای سید رضی نگارش شده نیز موجود است.

 

آیت الله مقتدایی در ادامه ابراز کرد: افراد متعددی همراه مرحوم سید رضی شده و بر نهج البلاغه شرح نوشتند، ابتدا گردآوری با سیدرضی، برادر سید مرتضی انجام شد، این دو از علمای تشیع بودند و هر دو از شاگردان شیخ مفید، معروف است که شیخ مفید در عالم رویا می بیند که حضرت فاطمه زهرا(س) دست دو فرزندش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) را گرفته و به محل تدریس شیخ یعنی مسجد «کرخ» آمده و می فرماید: ای شیخ به فرزندان من فقه تعلیم کن. شیخ روز بعد صبح هنگام در مسجد بانوی مکرمه ای را دید که دست دو فرزندش را گرفته و عینا همان جمله را به شیخ می گوید و آن عالِم و فقیه بزرگوار به خاطر خوابی که دیده بود اشک ریخت و تطبیق کرد و متصدی استادی آن دو شد و تا آخر نیز مرحوم سید مرتضی و سید رضی از درس این عالم بزرگوار استفاده می کردند.

 

وی افزود: نهج البلاغه سید رضی شامل 242 خطبه، 78 نامه، 489 کلمه از کلمات قصار حضرت امیرالمومنین(ع) است، این کلمات بسیار باارزش است و بسیاری از بزرگان ما تصریح می ‌کنند که فرمایشات امام علی(ع) فوق کلام مخلوق و دون کلام خالق است یعنی در مورد نهج ‌البلاغه اینگونه توصیف کرده اند که از کلمات انسان بالاتر اما نسبت به فرمایشات خداوند پایین‌ است و حتی برخی از بزرگان، نهج‌البلاغه را به قرآن تطبیق کردند و می‌گویند کلمات، کلام قرآن است و همان مواعظ را دارد اما عبارت ها متفاوت است.

 

آیت الله مقتدایی گفت: باید قدر این نعمت بزرگ را بدانیم، فرمایشات مولا در میان ما چندان ارج نهاده نشده است، امیدواریم که رونق یابد و دل ها با کلمات حضرت و سیره ایشان آشنا شده و در زندگی پیاده شود. اگر بخواهیم زندگی انسان ها تبدیل به یک زندگی الهی، نبوی و علوی شود باید همین مطالب که در این کلمات آمده را در زندگی عملی کنیم.

 

وی ادامه داد: حضرت امیر(ع) در خطبه 93 نهج البلاغه می فرماید: «فَاسْأَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي، فَوَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَا [تَسْأَلُونَنِي] تَسْأَلُونِي عَنْ شَيْءٍ فِيمَا بَيْنَكُمْ...» حضرت(ع) در این خطبه قسم یاد می کند و می فرماید از من سوال کنید قبل از آنکه دیگر مرا نبینید. به خدا قسم، از حالا تا قیامت، هر واقعه‌ ای را که واقع شود، به شما خبر می ‌دهم؛ هر گروه معینی که صد نفر را هدایت یا گمراه کرده‌اند به شما می‌گویم که رهبرشان که بوده است و کلمات آنها چه بوده و چند نفر از آنها حیات داشته‌اند و چند نفر مرده‌اند. ریز قضایا از اکنون تا قیامت را برای شما بیان می‌کنم.

 

مدیر اسبق حوزه های علمیه در ادامه اظهار کرد: همچنین حضرت امیر(ع) در خطبه 198 نیز همین مطالب را به تعبیر دیگر مطرح فرموده و قسم یاد کردند که از من سوال کنید قبل از اینکه میان شما نباشم. من به طرق آسمان‌ها نسبت به طرق زمین آشناتر هستم. همچنین حضرت در خطبه 91 نیز نسبت به اطلاعش از آسمان‌ها اشاره کرده و می ‌فرماید که در تمام طبقات آسمان‌ها، به اندازه یک جایی که پوست گوسفند را پهن کنند خالی نیست مگر آنکه ملکی در آنجا نماز می‌خواند و عبادت می‌کند چراکه این عبادت طولانی موجب زیاد شدن معرفت آنها نسبت به خدا می شود. از این گونه مطالب در نهج البلاغه زیاد است.

 

وی ادامه داد: شیخ محمد عبدو نیز شرحی بر نهج البلاغه نوشته است و و نیز «صبحی صالح» که شرح این دو برکاتی به همراه داشت چراکه این دو از بزرگان اهل سنت بودند و در جامعه اهل سنت نیز نفوذ داشتند. بعد از تفسیر این دو بود که سایرین نیز به نهج البلاغه گرایش یافتند.

 

آیت الله مقتدایی با اشاره به برخی آثار آیت الله العظمی جوادی آملی، گفت: ایشان پیش از این «مفاتیح الحیات» را نوشت که به تعبیر خودشان جلد دوم «مفاتیح الجنان» است. از این اثر استقبال فراوانی شد، مفاتیح الحیات شامل انواع ارتباطاتی است که انسان در زندگی می تواند داشته باشد. همچنین از «تفسیر تسنیم» این عالم بزرگوار نیز همان استقبال شد، تفسیر تسنیم، تفسیری روان و علمی است که در اعماق وجود جای می گیرد.

 

وی در پایان خاطرنشان کرد: امیدواریم شرحی که آیت‌الله جوادی برای نهج البلاغه نوشته‌اند، شرح مبارکی باشد و بتواند جای خود را در امت اسلامی بهتر از قبل باز کند همان طور که مفاتیح الحیات و تفسیر تسنیم چنین جایگاهی داشتند و از آنها استقبال شد.

 

کد خبر 868395

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha