خبرگزاری شبستان-گلپایگان: راه، از ابتدای تاریخ، یکی از زیر ساخت های توسعه در هر شهر و تمدنی بوده است و پل ها همواره، راه ها را در این نقش حیاتی، یاری رساندند.
شهرستان گلپایگان با قدمت تمدنی حداقل هفت هزار سال، در کنار رودخانه «اناربار» که از کوه های روستایی در شهرستان بوئین میان دشت سرچشمه می گیرد و با برفهای مسیر تغذیه می شود، شکل گرفته است و چون هر شهری برای حیات، نیاز به توسعه راه های ارتباطی دارد از این رو برای عبور از رودخانه ای عمیق به پلی مناسب نیاز است.
قدیمی ترین پل این شهرستان که هنوز پا برجا است، به طول ۴۰ متر و ارتفاعی ۱۰ متر از بستر رودخانه با پایه های سنگی و بدنه و سقفی آجری در دوران قاجاریه و شاید پیش از آن بر روی رودخانه لعل بار ساخته شده است و به دلیل همجواری در کنار قبرستان قدیمی شهر، به پل قاضی زاهد شهرت یافت که محلی ها به آن قاضید می گویند.
پل قاضی زاهد دارای سه دهانه پل است که دهانه میانی آن، دارای عرض و ارتفاع بیشتری است و بزرگی این دهانه ها و عمق رودخانه گواه از وجود سیلاب های عظیم در این منطقه را می دهد و چنانکه این بستر در سال 1313 و 1314 توانسته سیلاب های عظیمی را تحمل کند و شهر گلپایگان را از ویرانی نجات دهد و پل، نیز راه ارتباطی مردم را در آن حادثه زنده نگه داشته است.
این پل یک بار بازسازی شده و سنگ نوشته حاوی تاریخ آن در جبهه شرقی آن به دلیل بارندگی از میان رفته است، اما آثار بازسازی پل همچنان در دو دهانه پل نمایان است و تنها دهانه ای که به سمت خیابان امام حسین (ع) قرارگرفته است، به طور کامل آجری مانده است ولی در دو طرف پل و حتی در زیر آن، یادگاری هایی از نامهربانی های مردم چون آتش سوزی و چند مورد دیوارنویسی را می توان مشاهده کرد.
نخستین سد مدرن کشور در محلی به نام اختخوان بر روی رودخانه انار بار در دهه 30 ساخته شد و سد کوچری نام گرفت و در دهه 90 نیز، سد بزرگتری با هدف آب رسانی شرب به شهر های سه استان در محل روستای کوچری ساخته شد و با ساخته شدن این سد ها که با هدف مدیریت آب صورت گرفته است، این رود خانه دیگر همواره جاری نیست و تنها آب برای حقابه زیست محیطی به صورت محدود جریان دارد وشهر را طراوتی دو چندان می دهد.
پارک ساحلی درست در کنار پل قاضی زاهد به مساحت هشت هکتار قرار گرفته است که با داشتن امکانات تفریحی و زیر ساخت مناسب، محلی برای جمع شدن خانواده ها در تابستان و به خصوص در هنگام جاری شدن آب در رودخانه قم رود است تا کمی می تواند دلتنگی مردم شهر برای روستای به زیر آب رفته کوچری را در کنار پلی تاریخی جبران کند.
پل قاضی زاهد که در نهم بهمن ماه سال 1384 شمسی به شماره 14210 به ثبت در فهرست آثار ملی رسیده است، به تنهایی و در سالهای طولانی دو سوی شهر را اتصال داده بود ولی با گسترش شهر و افزایش حجم بار بر روی این پل، نیاز به چند راه ارتباطی دیگر حس شد و در ابتدا با احداث کمربندی آیت الله محمودی و احداث پلی دیگر در حدود 500 متری شرق آن، حجم بار ماشین های عبوری و گاه سنگین از روی پل برداشته شد و در سال های اخیر با احداث بلوار امام رضا (ع) و احداث پلی سوم در حدود 500 متری غرب این پل تاریخی ، حجم بیشتری از بار ترافیکی را ازدوش این پل برداشته شد.
شورای شهر گلپایگان تا کنون دو بار برای این پل تصمیم گرفته است، که یکبار رای به پیاده راه شدن پل در سال93 دادند ولی اجرا نشد و در سال 98، تصمیم به یک طرفه شدن این پل گرفتند که هنوز این پیشنهاد نیز اجرا نشده است و همچنان قاضی زاهد یکی از نقاط مهم اتصال دو منطقه شهرداری به یکدیگر است.
پل قاض زاهد گلپایگان همچنان استوار در جای خود ایستاده و نظاره گر رفت و آمدهای مردم است و در کنار پارک ساحلی نجوای مردمی درد مند و نجیب شهر را می شنود و با بستری خشک، به فردای این قوم می نگرد!/
نظر شما