به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، هفدهم ربیع الأول سالروز میلاد باسعادت پیامبر گرامی اسلام، حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) است، پیامبری که خاتم انبیای الهی است، همان پیامبری که خداوند ایشان را به سایر انبیای الهی برتری داد و در قرآن کریم، آن حضرت را اسوه و الگویی برای جهانیان معرفی کرده است؛ «لَقَد کانَ لَکم فی رَسولِ اللَّهِ اسوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَن کانَ یرجوا اللَّهَ و الیومَ الأخِرَ و ذَکرَ اللَّهَ کثیراً؛ مسلماً برای شما در زندگی رسول خدا (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) سرمشق نیکویی بود، برای آنها که امید به رحمت خدا و روز رستاخیز دارند و خدا را بسیار یاد می‌کنند» (آیه 21 سوره احزاب).
پیامبرگرامی اسلام (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) سختی‌ها و مشکلات زیادی را در راه دین اسلام متحمل شدند و با اخلاق و رفتار نیک خویش مردم را به اسلام دعوت می‌کردند.سالروز میلاد پیام‌آور اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) فرصتی مغتنم برای مسلمانان است تا بتوانند با بازخوانی حیات معنوی و اجتماعی نبی رحمت(ص)، برای امروز و اکنون خود توشه‌ای درخور مهیا کنند. به میزانی که جامعه اسلامی از تعالیم رسول اکرم(ص) خود فاصله بگیرد به رکودها، تحجرها و سرگردانی‌ها دچار می‌شود و به عکس هرچه بیشتر خود را با تعالیم الهی رسول خدا(ص) هم‌آهنگ کند به رشد، آرامش و عزت می‌رسد.
به مناسبت سالروز میلاد باسعادت رسول اکرم(ص) و آشنایی بیشتر با سیره نبوی گفتگویی انجام داده ایم با حجت‌الاسلام و المسلمین سیدرضا مودب استاد حوزه و دانشگاه که در پی میآید:
حفظ کرامت انسان ها یکی از آموزه‌های شاخص در سیره نبوی است در این خصوص بفرمایید؟
در سیره نبوی همه انسان‌ها به ویژه مسلمانان محترم هستند و حقوق آنان از جمله جان، مال و آبروی آنان در نزد پیامبر اسلام (ص) محفوظ است.
حکومتی که حضرت محمد (ص) در مدینه برپا کرد حکومتی بود که بر اساس عزت و کرامت انسان بنا شده بود تا انسان را به درجه عبودیت برساند و در این حکومت، ضرورت تکریم همه انسان‌ها از نظر پیامبراسلام (ص) مورد تأکید است.
در حکومت نبوی تکریم انسان‌ها چه جایگاهی داشت؟
حکومت پیامبر اسلام (ص)، حکومت کریمه است که به دنبال شکوفایی کرامت انسانی در جامعه است.
قبل از نبوت رسول خدا (ص)، قدرت‌ها و حکومت‌ها بر اساس قبیله، قوم، برتری‌های خونی و نژادی بود، زمانی که پیامبر اکرم (ص) به مدینه آمدند همه مسلمانان را بر اساس انسانیت و ارزش‌های دینی متحد کردند و یک حکومت واحد تشکیل دادند.
بر اساس اسلام، بین مسلمانان عقد اخوت برقرار است. در کتاب «تنبیه الخواطر» آمده است که پیامبر (ص) فرمود که هر فردی بعد از این که بهره ای از اسلام بگیرد و مسلمان شود برای او اخوت و برادری برقرار است.
پیامبر اسلام (ص) همواره به حفظ حریم و ارزش‌های انسانی توجه داشتند و حتی در برخی جنگ‌ها که پیشنهاد می‌شد که راه آب را ببندند به شدت مخالفت می‌کردند به گونه ای که کرامت انسان‌ها برای ایشان مهم بود.
امروزه گروه‌های تکفیری به نام اسلام جنایت می کنند در حالی که روایات اسلامی اعمال و جنایات آنها را نقض می‌کند. قبل از هجرت پیامبر از مکه به مدینه، تعدادی از یهودیان در یثرب ساکن شدند و ساختمان‌ها و قلعه‌های محکمی ساختند، زمانی که رسول خدا (ص) حکومت اسلامی بنا کرد، رابطه پیامبر (ص) با یهودیان بر اساس حکم هم‌جواری بود تا جایی که در تاریخ آمده است که در مراسم اجتماعی آنان شرکت می‌کرد و به عیادت بیماران می‌رفت.
در حکومت نبوی غیرمسلمانان چه جایگاهی داشتند؟
در حکومت نبوی همه انسان‌ها اعم از مسلمان و غیرمسلمان احترام دارند. زمانی که پیامبر اکرم (ص) عمرو بن حزم را به یمن فرستاد تا مردم را به تعالیم اسلامی دعوت کند، در یک دستورالعمل حکومتی به عمرو دستور داد که نسبت به همه اقشار یمن با احترام و باعزت برخورد کند که نشان می‌دهد که آن حضرت (ص) به تکریم و حقوق انسانی همه افراد توجه داشتند. «هر یهودی و مسیحی که مسلمان شود از جمله گروه مومنان است و هر آنچه که مسلمانان دارند شامل او هم می‌شود، و هر که در دین خود باقی بماند هرگز نباید او را مجبور به ترک دین خود نمایند، نباید شکنجه کنند و حرمت آنان شکسته شود».
این روایت نشان می‌دهد که برای پیامبر اسلام (ص) حفظ احترام انسان‌ها ولو غیرمسلمانان چقدر مهم بوده است. این روایات اعمال و جنایات گروه‌های تکفیری را که به نام اسلام انجام می‌دهند نقض می‌کند.
در ماجرای مباهله که مسیحیان نجران به دلیل شأن پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت (ع) مأیوس شدند،پیامبر اسلام (ص) صلح نامه ای تنظیم کرد که طبق آن مسیحیان در برابر پرداخت مالیات و جزیه از آزادی، عزت و کرامت برخوردار بودند.
در بخشی از صلح نامه اشاره شده که این نامه‌ای است که از محمد (ص) به مردم مسیحی نجران در سایه محمد (ص) و ذمه محمد (ع) هستند که دارایی، جان، دین، خانواده و تجارت آنان محفوظ و در امان است و مبادا مسلمانان حقی از حقوق آنان را ضایع کنند.
این رفتار تکریمی پیامبر اکرم (ص) در شهر مدینه نشان از آن دارد که همه انسان‌ها در حکومت اسلامی احترام دارند و تا زمانی که حرف و جنگی را علیه مسلمانان شروع نکردند از نظر آبرو، مال و جان شخصیت آنان محترم است.
در حکومت و سیره نبوی، رفتار پیامبر با مردم عادی چگونه بود؟
در روایتی داریم رسول خدا (ص) وقتی با فردی مواجه می‌شدند، از نام او، پدر و جایگاه او سوال می‌کردند و می‌فرمودند که یکی از ضروریات است که با مسلمانان، برادری و برابری مطرح شود و در حق آنان دوستی و نیکی شود.
رسول خدا (ص) زمانی که چند روز یکی از مسلمانان را نمی‌دیدند از حال و احوال او سوال می‌کردند و به عیادت او می‌رفتند که این نشان می‌دهد که چقدر برای افراد جامعه احترام ویژه قائل بود. رسول خدا (ص) در حدیثی می‌فرماید: «هیچ یک از مسلمانان را کوچک نشمارید چه بسا کسی که شما فکر می‌کنید که کوچک است بسیار بزرگ و محترم باشد».
پیامبر اکرم (ص) در حدیثی دیگر می‌فرماید: «هر مسلمانی برادر مسلمان دیگر است، مبادا به او ظلم کند و مبادا او را مورد شماتت قرار دهد».
این احادیث، حکایت از یک جامعه بسیار ارزشمند در نظر پیامبر می‌دهد که وقتی در مدینه حکومت تشکیل می دهد اعلام می کند که مسلمانان نه تنها با یکدیگر برادر هستند بلکه باید به حقوق یکدیگر احترام بگذارند.
بنا بر روایات اگر کسی خود را مسلمان بداند ولی نسبت به مسلمانان دیگر توهین کند و جان، مال و امنیت آنان را به خطر اندازد، هیچ ارتباطی با اسلام و پیامبر (ص) ندارد و این حکایت از این دارد که در سیره و تاریخ اسلام، نه تنها مسلمانان باید نسبت به یکدیگر احترام بگذارند و حقوق یکدیگر را رعایت کنند بلکه غیرمسلمانان نیز در حکومت اسلامی از نظر جان و مال امنیت دارند.
وحدت و برادری میان اقلیت های مذهبی را در زمان حال چگونه ارزیابی می کنید؟
در نظام جمهوری اسلامی ایران، اقلیت‌های مذهبی وجود دارند که محترم هستند و مراسم مذهبی خاص خود را دارند، همچنین نمایندگانی در مجلس شورای اسلامی دارند.
اسلام تبلیغ خود را انجام می‌دهد اما اگر کسانی مایل نبودند به دین اسلام روی آورند، طبق قوانین حکومت اسلامی محترم هستند و در جامعه اسلامی محفوظ هستند.
این نمونه و الگو که با رهبری مقام معظم رهبری (مد ظله) و قبل از آن امام راحل (ره) اجرا شده است مناسب است که در کشورهای دیگر نیز اجرا شود و اتحاد و برادری برقرار شود .
نظر شما