به گزارش خبرگزار شبستان از مشهد، حبیب‌الله عظیمی، معاون سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و دبیر علمی همایش یازدهمین آئین بزرگداشت حامیان نسخ خطی روز گذشته(29 آبان) در مراسم گشایش این همایش با بیان اینکه دانشمندان ایرانی در زمینه ماندگاری و تولید نسخ خطی نقش اساسی را ایفاکرده اند، گفت: 193 کتاب نسخ خطی به دبیرخانه یازدهمین همایش نسخ خطی ارسال شده است.
وی افزود: از تعداد 193 عنوان کتاب ارسال شده به این دبیرخانه 97 اثر به دوره دوم راه یافته که با داوری 27 داور از استادان حوزه کتاب 18 اثر به عنوان منتخب، برگزیده شد.
دبیر یازدهمین آئین بزرگداشت حامیان نسخ خطی با اشاره به فراخوانی از دهمین همایش بزرگداشت حامیان نسخ خطی، گفت: کتابخانه ملی ایران 11 فراخوان آثار علمی، تصحیح و تحقیق نسخ خطی و فهرست‌شناسی را ارسال کرده بود که 193 کتاب از آثاری که در سال 89 چاپ شده بودند به دبیرخانه این همایش ارسال شده است.
عظیمی با بیان اینکه سال گذشته به این دبیرخانه 151 اثر ارسال شده بود که امسال با ارسال 193 اثر از رشد بالایی برخوردار بوده است، تصریح کرد: در بخش مقالات 712 مقاله به دبیرخانه همایش رسید که 466 مقاله به دوره دوم راه یافت و با داوری 10 داور تعداد 9 مقاله به عنوان مقاله منتخب انتخاب شده است.
معاون سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: در بخش مقالات 15 مقاله علمی و پژوهشی، 24 مقاله علمی و ترویجی و 428 نشریات مقالات تخصصی چاپ شده، به این دبیرخانه ارسال شده است که در مقایسه با سال گذشته که 235 مقاله به دبیرخانه این همایش ارسال شده بود و امسال از رشد خوبی به لحاظ کمی و کیفی برخوردار هستیم.
وی ادامه داد: در بخش پایان‌نامه 4 پایان‌نامه مقطع دکتری و 25 پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد به دبیرخانه یازدهمین آئین بزرگداشت حامیان نسخ خطی ارسال شد که از میان این تعداد3 پایان‌نامه بوسیله داوران منتخب شده است و بطور کلی در این بخش 29 پایان‌نامه به دبیرخانه یازدهمین آئین بزرگداشت حامیان نسخ خطی ارسال شد.
وی افزود: گروهی از دانشمندان اسلامی و ایرانی از قرن 3 و 4 هجری پس از آنکه تولید کاغذ به میان مسلمانان آمد و تا قرن 13 همزمان با فرودآمدن صنعت چاپ در بین مسلمانان به جمع‌آوری و تدوین نسخ خطی پرداختن که این افتخار بزرگی برای همه مسلمان است.
عظیمی با بیان اینکه دانشمندان مسلمان ایرانی در تولید نسخ خطی نقش بسزایی داشتند، اظهار داشت: برخی از دانشمندان ایرانی و اسلامی به تکثیر، اشاعه اطلاعات و حفاظت از نسخ‌های خطی می‌پرداختند که هم اکنون این امر در کشورهای غربی به عنوان علم کتابداری و اطلاع‌رسانی به کار می رود.
وی گفت: در گذشته برخی از بزرگان به بحث حفاظت و نگهداری و سازماندهی نسخ خطی اهتمام ویژه‌ای داشتند و در کنار تالیف و تدوین آثار علمی تمام مباحث کتابداری نیز در میان دانشمندان ایرانی و اسلامی رایج بود.
دبیر یازدهمین آئین بزرگداشت حامیان نسخ خطی با بیان اینکه نسخه‌های خطی نیازمند نگهداری و حفاظت هستند، تصریح کرد: بعد از تدوین و تالیف نسخه‌های خطی گروهی از طلاب به استنساخ نسخه‌های خطی در ایران و دنیا پرداختند که نسخه‌های خطی فارسی به عربی از جمله آنها است.
عظیمی گفت: ایرانیان هنرهایی را تولید و ایجاد کرده‌اند و کاغذهایی را تولید و بر روی آن به نگارش پرداختند که از قابلیت ماندگاری بالایی برخوردار بوده است چرا که هم اکنون نسخه‌های خطی وجود دارد که مربوط به قرن 3 و 4 هجری و کاغذ سمرقندی است.
وی افزود: در قرن‌های گذشته برخی از دانشمندان از نسخ خطی به گونه‌ای حفاظت می‌کردند که از آفت‌زدگی آنها جلوگیری می‌شد که گذاشتن زعفران و نعناع در لابه‌لای اوراق نسخه‌های خطی برای جلو گیری از آفت‌زدن از جمله روش های حفاظت آنان است.
حجت الاسلام ادبی، رئیس انجمن آثار و مفاخر اسلامی نیز درادامه همایش گفت: فضای تکنولوژی امروزی با روح فعالیت معنوی نسخه‌پردازی و نکته پردازی کاملا بیگانه شده است چرا که با نسخه سرو کار داشتن و بازنویسی متون بسیار سخت است و این کار با ارزش به صبر و صداقت نیازمند است.
حجت الاسلام ادبی با بیان اینکه شاید نسخه‌نویسان و حامیان نسخ خطی در فضایی همچون همایش و بزرگداشت حامیان نسخ خطی مورد توجه قرار گیرند ولی توجه به این حامیان بایستی مستمر و با تداوم باشد.
رئیس انجمن آثار و مفاخر اسلامی گفت: تمدن اسلامی، تمدن متن، تمدن نوشتار، کلمات و زیستن آگاهانه با کلمات متن است حمایت و حفاظت از این نسخ در جامع لازم و ضروری است.
در ادامه این همایش محمد هادی زاهدی رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز آستان قدس رضوی گفت: در حال حاضر 84 هزار نسخه خطی که سنگترین مجموعه ایران و خاور میانه است در گنجینه کتابخانه آستان قدس رضوی نگه داری می شود.
وی با بیان اینکه تاکنون 12 هزار نسخه خطی کتاب توسط مقام معظم رهبری به گنجینه آستان قدس رضوی اهدا شده است، اظهار داشت: تعداد 8 نسخ خطی از کتاب‌ها چاپ و بقیه این تعداد در مراکز علمی در اختیار اندیشمندان و فرهیختگان علاقه‌مند قرار گرفته است.
زاهدی گفت: بزرگانی مانند کاظم هژیرشانچی، محمود یزدی مطلق فاضل، میرزا مهدی والایی و عبدالله نورانی که این مراسم به یاد آنها برگزار شده، حق آنها که گنجینه‌ای از دانه‌های معارف اسلامی بودند، اهدا نشده است.
رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با بیان اینکه آموزش و جذب نسل در حوزه فهرست نگاری یک امر ضروری است، افزود: متاسفانه در حوزه فهرست‌نگاری کتاب‌های خطی به خوبی شناسایی نشده است.
در ادامه مراسم تندیس یازدهمین آئین بزرگداشت حامیان نسخ خطی به بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا (ع) اهداء شد.
گفتنی است، مراسم یازدهمین آیین بزرگداشت نسخ خطی به همت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، بنیاد پژوهش‌های اسلامی و سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد برگزار شد.
پایان پیام/
نظر شما