خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: کتاب «روایت پیاده‌روی اربعین»، حاوی نتایج گزارش پژوهشی ۱۷ جامعه‌شناس کشورمان در مراسم پیاده‌روی اربعین به همت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، با حضور احمد مسجدجامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران و راویان و دین‌پژوهان کشورمان روز سه‌شنبه، ۱۶ مهرماه رونمایی شد.
در ابتدای این مراسم، «محمد سلگی» با بیان اینکه این کتاب حاصل تلاش ۱۷ جامعه‌شناس به صورت مستقیم و نظارت همین تعداد محقق تهیه و تدوین شده است، گفت: انتشار این کتاب کار بدیعی است و تاکنون در چنین مقیاسی در خصوص پیاده‌روی اربعین کاری صورت نگرفته است.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات به اهمیت سفر در تحول روحی افراد اشاره کرد و گفت: در ادبیات بودایی، مسئله طی مسافت‌های طولانی را داریم. یکی از مقاصد گردشگری در کشورمان نیز امامزادگانی هستند که در مناطق کوهستانی قرار دارند و باید مسافت طولانی برای رسیدن به آنها طی شود که در اینگونه زیارت‌ها خود مسیر، مقصد است و بخشی از اثر و ارزش زیارت به طی مسیر طولانی تا رسیدن اختصاص دارد.
سلگی با تأکید بر اینکه در موضوع سفر و زیارت، وقتی به اربعین می‌رسیم موضوع کاملاً تغییر می‌کند، گفت: در این سفر جنبه معنوی بر طی طریق و راه اضافه می‌شود. اکنون جامعه‌شناسان کشورمان به مسئله اربعین ورود کرده‌اند و جا دارد که سایر بخش‌های علمی کشور نیز در این موضوع ورود کنند.
همچنین، «محمدرضا جوادی‌یگانه» نیز با بیان این مطلب که پیاده‌روی اربعین یک پدیده اجتماعی کامل است، گفت: این پیاده‌روی بخش‌های مهمی از جامعه را به خود درگیر و از خود متأثر کرده است و به نوعی ترکیب فتوت عربی و مروت ایرانی است و می‌توان گفت تاکنون حدود ۱۰ میلیون ایرانی به این مراسم رفته‌اند و بخش زیادی از مردم این سفر را هر سال تکرار می‌کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و ناظر علمی کتاب «روایت پیاده‌روی اربعین»، پیاده‌روی اربعین را تجربه مشترک بسیاری از مردم ایران برشمرد و بیان کرد: تاکنون توصیف غنی و کاملی از این پدیده نداشتیم، به همین دلیل کار در این حوزه شروع و از ۱۷ نفر از جامعه‌شناسان کشور برای انجام این سفر و نگارش حضورشان در مراسم اربعین دعوت به عمل آمد.
جوادی‌یگانه ادامه داد: توصیه ما به جامعه‌شناسان حاضر در مراسم اربعین این بود که از جنبه احساسی نگارش کاسته و بیشتر به توصیف آنچه می‌بینند، بپردازند که پس از نگارش متون، مطالب از سوی حاضران در مراسم آماده و در قالب ۱۷ گزارش در کتاب به چاپ رسید.
وی تصریح کرد: انتشار این کتاب مقدمه خوب و توصیف اولیه است و باید مقدمه تحلیل‌های بعدی قرار گیرد و تکمیل شود.
این گزارش می افزاید: جواهری، دانشیار دانشگاه خوارزمی و یکی از راویان کتاب «روایت پیاده‌روی اربعین» نیز ضمن تشریح بخشی از تجارب خود در این سفر، گفت: ما در دانشگاه‌ها اطلاعاتی از واقعیت‌ها را به دانشجویان منتقل می‌کنیم اما آنها را به میدان تجربه نمی‌بریم و من این خلاء را در مراسم اربعین بیشتر احساس کردم؛ ما باید دانشجویان علوم اجتماعی را به تجربه واقعیت در کنار اساتید ببریم.
سیدحسین سراج‌زاده، رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران و جامعه‌شناس دین نیز به عنوان ناظر این کتاب طی سخنانی به تشریح جایگاه جامعه‌شناسی دین در جهان و ایران پرداخت و گفت: جامعه‌شناسی دین در بین جامعه‌شناسان کلاسیک از جایگاه مهمی برخوردار بوده است، اما در نیمه قرن بیستم به حاشیه رانده شد. با این حال، از اواخر قرن بیستم دوباره در دنیا به این جامعه‌شناسی توجه شده است.
وی ادامه داد: در ایران علی‌رغم اینکه دین همیشه نهاد پرنفوذ و تأثیرگذاری در جامعه بوده، به جامعه‌شناسی دین توجه چندانی صورت نگرفته بود تا اینکه اوایل دهه ۸۰ شمسی، این جامعه‌شناسی مورد توجه دانشگاه‌ها، اساتید و و دانشجویان کشور قرار گرفت و اکنون می‌توان گفت جامعه‌شناسی دین در متن جامعه‌شناسی در کشور قرار دارد.
آخرین سخنران این مراسم، احمد مسجدجامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران بود. وی با اشاره به اینکه بارها سفر پیاده‌روی اربعین را انجام داده است، گفت: در این پیاده‌روی گاهی معنویت و معنا تحت‌الشعاع کمیت قرار می‌گیرد و ما باید مراقب باشیم کاری نکنیم فضای معنوی اربعین از بین برود و حس معنویت تحت‌الشعاع بلندگوها، غذاها، امکانات و ... قرار گیرد.
در پایان این مراسم از ۱۷ پژوهشگر این کتاب تجلیل به عمل آمد و از کتاب «روایت پیاده‌روی اربعین» رونمایی شد.
نظر شما