به گزارش خبرگزاری شبستان، کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان ملل و سایر سازمان‌های بین المللی مستقر در وین، به دعوت مسئولین آکادمی ملی علوم "لینچای" ایتالیا، در بیست و یکمین کنفرانس بین المللی ادواردو آمالدی در مورد عدم اشاعه شرکت و سخنرانی نمود.
غریب آبادی در ابتدای سخنرانی خود با تاکید بر اینکه موضوع امنیت، یک نگرانی جهانی است که نیاز به راه حل و مشارکت جهانی دارد، افزود: سلاح‌های هسته ای، بزرگترین تهدید جهانی برای صلح و امنیت بین المللی است، به طوری که تنها بخش کوچکی از زرادخانه‌های موجود هسته‌ای برای نابودی حیات بر روی زمین کفایت می‌کند. حدود ۱۵ هزار سلاح اتمی وجود دارد که ۲ هزار مورد آن ذیل دکترین‌های هسته‌ای دارندگان آن، آماده بکارگیری می‌باشند.
او در ادامه با اشاره به اینکه معاهده عدم اشاعه سلاح‌های اتمی (ان. پی. تی) زیربنای خلع سلاح، عدم اشاعه، و استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای است و اگر نقاط ضعفی وجود دارد، به خاطر عدم اجرای موثر و کامل آن می‌باشد، یکی از چالش‌های پیش روی عدم اشاعه را اتکای برخی دولت‌های دارای سلاح هسته‌ای به ویژه آمریکا به استفاده از این دسته از سلاح‌ها در دکترین نظامی خود و گسترش روز افزون نقش آن در ا در برنامه‌های نظامی این کشور‌ها دانست و گفت: سلاح‌های هسته‌ای برای آمریکا نه تنها ابزاری برای بازدارندگی، بلکه وسیله‌ای برای تهدید علیه دولت‌های هسته‌ای دیگر و همچنین سایر دولت‌های غیر هسته‌ای می‌باشد. در همین راستا، می‌توان به سیاست جدید بازنگری هسته‌ای آمریکا در سال ۲۰۱۸ اشاره کرد که نقض کامل ان. پی. تی است.
سفیر و نماینده دائم کشورمان، موضوع خلع سلاح هسته‌ای کامل و جامع را یکی از چالش‌های فراروی معاهده ان. پی. تی دانست و افزود: در میان دولت‌هایی که سلاح هسته‌ای ندارند، موجی از عدم اعتماد در این خصوص وجود دارد که ان. پی. تی آنها را از دستیابی به سلاح هسته‌ای بازداشته، در حالی که دولت‌های دارنده سلاح هسته ای، گام‌های اندکی را به سمت خلع سلاح برداشته و تعهدات خود ذیل ماده ۶ این معاهده را انجام نداده اند.
غریب آبادی در ادامه سخنرانی خود به دو مولفه خلع سلاح و عدم اشاعه و ارتباط بین این دو پرداخت و ضمن اشاره به اینکه این دو موضوع، دو روی یک سکه بوده و یکدیگر را تقویت می‌کنند، افزود: این دو مولفه در کنار تعهد به استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای، پایه‌های اصلی مندرج در معاهده ان. پی. تی را شکل می‌دهند. وی تاکید کرد: همانگونه که در سند نهایی کنفرانس بازنگری ان. پی. تی در سال ۲۰۰۰ نیز آمده است: هدف عدم اشاعه، مشروعیت خود را از هدف بزرگ‌تر خلع سلاح می‌گیرد.
چالش دیگر در این فرایند از منظر نماینده دائم کشورمان، زرادخانه هسته‌ای رژیم اسرائیل است. در همین راستا، ایشان با اشاره به اینکه منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه خواسته طولانی مدت کشور‌های این منطقه بوده که برنامه لجام گسیخته سلاح‌های هسته‌ای اسرائیل آن را تهدید کرده، افزود: رژیم اسرائیل عضو هیچ یک از معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات نبوده و هرگز تمایل خود برای پیوستن به ان. پی. تی را اعلام ننموده است. این رژیم به برنامه‌های هسته‌ای خود بدون قرار دادن آنها تحت نظارت آژانس ادامه داده و به کشور‌های همسایه خود تجاوز و آنها را تهدید می‌کند. لذا، هیچ چشم انداز روشنی از منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه به دلیل مخالفت آمریکا و برخی کشور‌های دیگر وجود ندارد.
غریب آبادی در بخش دیگری از سخنرانی خود، موضوع ایران و اقدامات و دستاورد‌های حاصله از سوی کشورمان در حوزه عدم اشاعه را تشریح و با اشاره به اینکه ایران نخستین کشور پیشنهاد دهنده منطقه عاری از سلاح هسته‌ای در سال ۱۹۷۴ و همچنین عضو تمامی معاهدات سلاح‌های کشتار جمعی می‌باشد، افزود: ایران موافقت نامه جامع پادمان آژانس و همچنین پروتکل الحاقی را ذیل برجام به صورت داوطلبانه و موقت اجرا می‌کند. وی افزود: جمهوری اسلامی ایران نه صرفا به خاطر عضویت در معاهدات سلاح‌های کشتار جمعی، بلکه همچنین بر مبنای اصول و اعتقادات دینی، هرگونه تولید، ذخیره و استفاده از سلاح‌های هسته‌ای را بر مبنای حکم رهبر معظم انقلاب ممنوع می‌داند. جمهوری اسلامی ایران علیرغم اینکه خود قربانی سلاح‌های کشتار جمعی می‌باشد، با این حال، این دسته از سلاح‌ها هیچ جایگاهی در دکترین امنیتی آن ندارند.
سفیر و نماینده کشورمان در ادامه با اشاره به برجام، اهداف، روند‌ها و مکانیسم‌های حقوقی و اجرایی و تعهدات طرفین، و همچنین آخرین وضعیت و مشکلات پیرامون آن را تشریح نمود. وی با تاکید به پایبندی کامل و شفاف ایران به تمامی تعهدات خود ذیل برجام، افزود: با این حال و بر خلاف حسن نیت و رفتار صحیح ایران، آمریکا به طور قابل توجهی از همان روز اول اجرای برجام و به ویژه از زمان روی کار آمدن رئیس جمهور جدید آمریکا، در اجرای تعهدات خود قصور ورزید و در نهایت در ۸ می ۲۰۱۸ طی تصمیم غیرقانونی، از این توافق خارج شد. وی افزود: ایالات متحده پس از خروج از برجام، به اعمال فشار حداکثری برای نابودی برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ادامه داد و حتی دیگران را تهدید به تنبیه در صورت اجرای تعهداتشان ذیل برجام و قطعنامه شورای امنیت نمود.
غریب آبادی همچنین با اشاره اینکه آمریکا در خط مقدم اعمال تحریم‌های فراسرزمینی بوده و از هیچ تلاشی از جمله تحریم تجاری، اختلال در جریان سرمایه گذاری و مالی، بلوکه کردن دارایی ها، و منع رفت و آمد جهت تحمیل خواسته‌های خود بر جهانیان دریغ نمی‌کند، افزود: این کشور که خود را پلیس خودخوانده جهانی می‌داند، در حال پایمال نمودن هرگونه حقوق و هنجار بین المللی است. وی خاطرنشان کرد: با این حال، ایران بر خلاف آمریکا و به درخواست سران دولت‌های باقیمانده در برجام که وعده جبران فوری پیامد‌های خروج آمریکا از برجام را داده بودند، تصمیم به تعویق اجرای کاهش تعهدات خود ذیل بند‌های ۲۶ و ۳۶ برجام گرفت و به اجرای کامل آن ادامه داد، ولی متاسفانه نتیجه‌ای در این خصوص حاصل نشد. لذا، ایران تصمیم به اجرای حقوق خود ذیل بند‌های مذکور برای اعاده بخشی از توازن به برجام گرفت. با این وجود، کاهش تعهدات ایران ذیل برجام خللی در همکاری ایران با آژانس در راستای اجرای پروتکل الحاقی ایجاد نکرده است و همکاری‌های ایران و پایبندی ایران به برجام نیز در ۱۵ گزارش منتشره توسط آژانس تاکید شده است. غریب آبادی با اشاره به اینکه حسب اظهارات مقامات آژانس، این سازمان قوی‌ترین رژیم راستی آزمایی خود را در ایران دارد، به آمار بازرسی‌های آژانس از ایران در سال ٢٠١٨ و همچنین مقایسه وضعیت ایران قبل و بعد از برجام از منظر تعهدات هسته‌ای پرداخت و گفت با این وجود رییس جمهور آمریکا این را بدترین توافق آمریکا خوانده است؟!
سفیر و نماینده دائم کشورمان در جمعبندی سخنان خود با اشاره به اینکه آغاز گفتگو‌ها برای خلع سلاح ذیل یک مکانیزم نظارتی و راستی آزمایی قوی در یک چارچوب زمانی منطقی، نیاز ضروری یک معاهده حذف سلاح هسته‌ای است، افزود: برای پایداری رژیم عدم اشاعه در طولانی مدت، نیاز به پیشرفت واقعی به سمت خلع سلاح وجود دارد. وی تاکید کرد که بقای معاهده بستگی به این دارد که آیا یک چارچوب غیر تبعیض آمیز و جامع برای خلع سلاح ایجاد بشود یا خیر؟ غریب آبادی یکی از تدابیر موثر در دستیابی به خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای را فشار مداوم بر رژیم اسرائیل جهت عضویت فوری و بدون قید و شرط به ان. پی. تی و قرار دادن همه تاسیسات و فعالیت‌های این رژیم ذیل پادمان‌های آژانس دانست. از دیگر پیشنهادات وی، ایجاد مشوق‌های بیشتر برای دولت‌های غیر هسته‌ای به ویژه در حوزه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای بود.
در مورد برجام نیز سفیر کشورمان، این توافق را یک پایه خوب برای اعتمادسازی میان ایران و دیگر طرفین توافق دانست که تبدیل به چارچوبی برای همکاری از جمله در حوزه صلح آمیز هسته‌ای گردیده است. وی ضمن تاکید بر اینکه ایران کماکان به عمل درون برجام علیرغم تحریم‌های آمریکا ادامه داده است، خاطرنشان کرد: با این حال، ایران باید از مزایای اقتصادی برجام که حق آن است، بهره‌مند گردد. ایران کماکان به اهمیت دیپلماسی و چندجانبه گرایی به عنوان ابزار عملی برای حل اختلافات اعتقاد دارد؛ لذا به حمایت از برجام ادامه داده و آماده است تا با جامعه بین المللی و سایر طرف‌های برجام جهت یافتن راه‌های عملی موثر برای حفظ آن رایزنی و گام‌های برداشته شده را در صورت تحقق مطالبات مشروع خود به عقب برگرداند. لذا، هم اکنون نوبت سایر کشور‌های باقی مانده در آن است تا حسن نیت خود را ثابت و گام‌های جدی و عملی را برای حفظ برجام بردارند.
لازم به توضیح است این کنفرانس هر دو سال یکبار برگزار می‌شود. نشست امسال نیز در شش پانل و دو میزگرد تخصصی برگزار شد. البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدیرکل سازمان اروپایی تحقیقات هسته ای، دبیرکل وزارت خارجه ایتالیا، معاون پادمان آژانس، دبیرکل پاگواش، دبیر اجرایی سابق سازمان معاهده منع جامع آزمایش‌های اتمی، و رییس کمیسیون انرژی اتمی پاکستان نیز برخی دیگر از سخنرانان این کنفرانس بودند. موگرینی و معاون دبیرکل سازمان ملل نیز به صورت ویدیویی در این نشست شرکت کردند./
نظر شما