غدیر خم؛ یک سه‌راهی که خدا در آن عدالت را به علی واگذار کرد

همه می‌گویند پیامبر در غدیر چه گفت؛ همه ما از کودکی داستان غدیر را بارها شنیده‌ایم اما به راستی آیا ما تا کنون به واقعیت غدیر و پیام این واقعه که نزدیک به 1400 سال پیش در سه‌راهی مدینه و مکه و طائف اتفاق افتاد.

به گزارش خبرگزاری شبستان// اصفهان

 

شاید داستان عید غدیر با گذشت نزدیک به 1400 سال از زمان وقوع آن، برای بسیاری تکراری باشد، اما هنوز که هنوز است، بسیاری دوست دارند داستان شیرین عید غدیر را در کتاب‌ها، رسانه‌ها و روزنامه‌ها بخوانند و از شنیدن آن خسته نمی‌شوند.


* بازخوانی واقعه غدیر خم

غدیر در زبان عربی به معنی گودال و خم نام محلی نزدیک منطقة جحفه است که در آن روزگار چشمه‌ای روان و درختانی کهنسال داشت. به دلیل موقعیت سوق الجیشی غدیر خم حاجیان شهرها و سرزمین‌های مختلف عربستان پس از انجام مناسک حج و هنگام بازگشت به شهر و دیارشان در این منطقه از هم جدا می شدند. آنچه نام این محل را در تاریخ اسلام مهم و به یادماندنی کرده است به سال دهم هجری و تصمیم پیامبر اسلام (ص) برای زیارت خانه خدا و به جا آوردن مراسم حج و اعلام ایشان مبنی بر اینکه امسال آخرین حج ایشان خواهد بود، برمی‌گردد. لذا مردم شهرها و مناطق مختلف عربستان به وسیله قاصدانی از این امر مطلع شدند.


در پی این فراخوان پیامبر اسلام(ص) با اجتماع عظیمی از مردم، مدینه را به قصد مکه ترک فرمودند و اجتماع باشکوهی از مسلمانان آن سال در مراسم حج شرکت کردند که آن سال حجه الوداع پیامبر(ص) بود. پس از پایان مراسم حج پیامبر(ص) دستور دادند که حجاج باید حرکت کنند تا در غدیر خم حاضر باشند. در مسیر بازگشت حجاج، جبرئیل بر پیامبر وارد و این آیه را نازل کرد: "هان! ای پیامبر! آنچه را که از سوی پروردگارت به تو نازل شده است تبلیغ کن و اگر چنان نکنی پیام رسالت را انجام نداده ای و خداوند تو را از مردم حفظ می فرماید. ( سوره مائده، آیه 67 )"


در پی ابلاغ این دستور پیامبر دستور توقف کاروان حجاج را در منطقه غدیر خم دادند و امر فرمودند کسانی که جلوتر هستند بازگردند و کسانی که عقب مانده اند به اجتماع حجاج در غدیر خم برسند. اجتماعی که تعداد آن را بین نود تا صد و بیست هزار نفر ذکر کرده‌اند.


پیامبر اسلام (ص) در آن روز گرم سوزان بر بالای منبری از جهاز شتران در حالی که حضرت علی (ع) در کنار ایشان قرار داشت خطبه ای ایراد فرمودند. پیامبر(ص) در این خطبه با ستایش و حمد خدا شروع و حدیث ثقلین را بیان فرمودند سپس در حالی که دست حضرت علی (ع) را بلند نمودند تا همه مردم ایشان را درکنار رسول خدا مشاهده نمایند، از مردم پرسیدند: ای مردم آیا من از خود شما بر شما اولی و مقدم‌ نیستم؟ مردم پاسخ دادند: بله ای رسول خدا. حضرت در ادامه فرمودند: خداوند ولی من است و من ولی مؤمنین هستم و من نسبت به آنان از خودشان اولی و مقدم می باشم. آنگاه فرمودند: پس هر کس که من مولای او هستم علی مولای اوست. سه بار این جمله را بیان کردند و فرمودند: خداوندا،

دوست بدار و سرپرستی کن، هر کسی که علی را دوست و سرپرست خود بداند و دشمن بدار هر کسی که او را دشمن دارد و یاری نما هر کسی که او را یاری می نماید و به حال خود رها کن، هر کس که او را وا می گذارد.


پس خطاب به حجاج فرمودند: ای مردم حاضرین به غایبین این پیام را برسانند؛هنوز اجتماع متفرق نشده بود که بار دیگر جبرئیل بر پیامبر وارد و این آیه را نازل کرد: امروز دین شما را به کمال رساندم و نعمتم را بر شما تمام کردم و دین اسلام را بر شما پسندیدم. ( سوره مائده، آیه 3 )


سپس پیامبر دستور داد که مردم با حضرت علی (ع) بیعت کنند. مردم دسته دسته به خیمه پیامبر(ص) که حضرت علی (ع) در آن بود وارد و با حضرت علی(ع) بیعت کردند و به ایشان تبریک می‌گفتند. ابوبکر، عمر، طلحه و زبیر جزو اولین بیعت کنندگان بودند و عمر، خطاب به حضرت علی (ع) گفت: بر تو گوارا باد ای پسر ابی طالب، تو مولای من و مولای هر مرد و زن با ایمان گشتی. مراسم بیعت با حضرت علی (ع) سه روز به طول انجامید. حسان بن ثابت انصاری در آن روز دربارة این انتخاب و امامت و جانشینی حضرت علی (ع) ابیاتی را سرود.


* جنبه‌های واقعه غدیر باید شناخته شود.


اهمیت عید سعید غدیر خم آنقدر زیاد است که رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها در اجتماع‌های مختلف، این اهمیت را متذکر شده و به لزوم توجه به این مسئله تاکید کرده‌اند؛ ایشان سال گذشته در خجسته عید سعید غدیر خم، عید ولایت و امامت، و در آستانه 5 آذر سالروز تشکیل بسیج، در اجتماع 110 هزار نفری بسیجیان افزودند: حقیقت و مضمون غدیر، متعلق به همه مسلمانان و همه کسانی است که برای بهروزی انسان، دل می سوزانند.


رهبر انقلاب اسلامی، اعتقاد راسخ شیعیان به جانشینی امیرمؤمنان بعد از پیامبر را، متکی بر دلایل متقن و غیرقابل تردید دانستند و با اشاره به حدیث متواتر غدیر که همه محدثین بزرگ اسلام نقل کرده اند افزودند: همان معنایی که در ولایت پیامبر گرامی اسلام وجود دارد با معرفی و نصب الهی امیرمؤمنان با ابلاغ نبی مکرم، درباره امام علی (ع) نیز محقق است.


ایشان، امیرمؤمنان علی (ع) را در همه دوران زندگی از جمله جوانی، ستاره درخشان و بی نظیر «عرصه های مختلف تقوا، شجاعت، استقامت، بصیرت و دفاع از اسلام و پیامبر» خواندند و افزودند: همه مردم بویژه جوانان در لحظه لحظه زندگی وجود پرعظمت مولای متقیان، نور هدایت و سعادت را دریابند.


حضرت آیت الله خامنه ای نصب الهی جانشین پیامبر و توجه دادن به مسئله امامت را دو جنبه اساسی واقعه غدیرخم دانستند و در تبیین اهمیت مفهوم امامت افزودند: امامت، یعنی فرد و یا گروهی، پیشوایی انسانها و جامعه را در دست گیرند و جهت حرکت آنها را در امر دین و دنیا مشخص کنند و لذا «امامت» در این معنا، مسئله اصلی همه جوامع بشری در طول تاریخ بوده است.


ایشان با استناد به آیات قرآن کریم، امامت را به دو گونه کاملاً متفاوت تقسیم کردند و افزودند: در یک نوع پیشوایی و امامت که انبیاء الهی مصداق کامل آن هستند، امامان عادل، به امر خداوند و در پرتو راهنمایی پروردگار، مردم را به سر منزل مطلوب حیات بشری هدایت می کنند و در نوع دیگری از پیشوایی که فرعون مصداق آن است، مردم به فساد و آتش و هلاکت کشیده می شوند.


رهبر انقلاب اسلامی، در تبیین بیشتر عمومیت مفهوم امامت افزودند: در سکولارترین حکومتهای دنیا نیز، با وجود همه ادعاها درباره جدا بودن مراکز سیاست از مراکز دینی و معنوی، دنیا و آخرت مردم، هر دو، در ید قدرت حاکمان قرار دارد و جهت گیریهای حکمرانان، عملاً، زندگی دنیوی و اخروی آن جامعه را شکل می دهد.
ایشان در همین بحث، دستگاههای بزرگ فرهنگی غرب و زورگویان جهانی را از جمله امامان و پیشوایانی دانستند که همچون فرعون، مردم را به سمت آتش فساد و تباهی و هلاکت می کشانند.


* تحقق احکام الهی در جامعه جز با تشکیل حکومت اسلامی محقق نمی‌شود


حضرت آیت الله خامنه ای، اقدام نبی مکرم اسلام را در تشکیل حکومت و ایجاد جامعه مدنی نبوی، اثبات این واقعیت خواندند که اسلام در نصیحت و دعوت زبانی خلاصه نمی شود بلکه درصدد تحقق احکام الهی در جامعه است و این هدف نورانی، جز با تشکیل حکومت عادلانه، محقق نخواهد شد.
ایشان، نصب جانشین پیامبر به دستور و الهام الهی را در واقعه غدیر خم، ادامه همین مسیر برشمردند و افزودند: اگرچه تاریخ اسلام، مسیر دیگری رفت اما این خط شاخص و اندیشه سعادت بخش در تاریخ باقی ماند تا اینکه به برکت ایمان و استقامت امام خمینی و ملت ایران در این گوشه از جهان، تحقق یافت و به فضل الهی هرروز در دنیای اسلام، گسترش خواهد یافت.


* ولایت فقیه ادامه دهنده غدیر است


آیت الله طباطبایی‌نژاد، امام جمعه اصفهان هم در خطبه‌های نماز جمعه سال گذشته در آستانه عید سعید غدیر خم به اهمیت این عید در اسلام اشاره کرد و و گفت: عید غدیر تنها مربوط به شیعیان نمی‌شود بلکه یکی از اعیاد بزرگ تمام مسلمانان عالم است چرا‌که خداوند در این روز دین اسلام را تکمیل کرده است.
وی با بیان اینکه در روز غدیر امامت پایه‌ریزی شده است، افزود: ولایت فقیه نیز ادامه امامت است و کفار زمان ما نیز روز به روز از وجود و برکت این رهبری ناامیدتر می‌شوند.


* ادامه راه نبی اکرم در گرو شناخت عید غدیر


عید سعید غدیر خم واقعا چه بود؟ غدیر چه معنایی داشت؟ حکومت عادلانه چیست و چرا قرآن کریم کامل شدن دین را تنها با معرفی ولی بر حق نبی اکرم ممکن می‌دانست؟ امروزه که بسیاری از کشورهای جهان دم از حکومت عادلانه می‌زنند، آیا به مطالعه حکومت عادلانه نبی اکرم و امام علی(ع) پرداخته‌اند؟ نزدیک به 1 و نیم میلیارد مسلمانان حاضر در جهان آیا به واقع می‌دانند غدیر چه می‌گوید؟ به راستی آیا ادامه راه نبی اکرم در گرو شناخت عید غدیر نیست؟
 

پایان پیام

کد خبر 83586

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha