خبرگزاری شبستان از ساری،مازندران سرزمین کار، فرهنگ، ادب، معرفت و احترام است. در دامان این طبیعت پیش و پس از اسلام مردمانی به نرمی دریا، سختی کوه و بالا بلندی جنگل می زیستند که از پیش از اسلام این مردمان مگر به واسطه چند کتیبه و سکه خبری نداریم. واما از آن میان زندگی نامه بزرگان سیاست، ادب، فرهنگ، تاریخ، علم و ... است که از مطاوی آثار تاریخ نگاران و حکیمان و اخترشناسان و... نمایه می شود و شبستان مازندران تلاش دارد در قالب طرح « بیداران تاریخ» نقاب از خفتگان در تاریخ بردارد وبه سمع و نظر مخاطبین خود برساند.
شیخ حیدر آملی
علامه بهاء الدین حیدر بن علی علوی(عبیدی) حسینی آملی معروف به سید حیدر آملی، عارف، فقیه، مفسر، متکلم امامی و حکیم قرن هشتم هجری است.
سید حیدر از ناشناخته ترین عرفا و حکیمان تاریخ شیعه است که گاهی با احوال هم عصر و همنام خود، سید حیدر علی بن حیدر اشتباه می شود.
تولد سید حیدر به سال 720ق است و به خاندان های بزرگ سادات آمل تعلق دارد. نسبت او به امام چهارم، امام زین العابدین(علیه السلام) می رسد. سید حیدر پس از تحصیل علوم متداول روزگار خود، در آمل و استر آباد و خراسان و اصفهان شغل دیوانی برگزید. مدتی در رستمدار به خدمت فخرالدوله شاه غازی بن زیار، از ملوک رستمدار طبرستان بود، تاوزارت رسید. ودر سن 30سالگی از مشاغل و مناصب دولتی کناره گرفت و به تزکیه نفس اهتمام ورزید. از این رو به قصد زیارت کعبه و خانه خدا، خرقه ای ژنده پوشید و از آمل خارج شد. وی مدتی در اصفهان به نزد نورالدین طهرانی بهره جست. بعد به بغداد رفت.
در سال 751به خانه خدا مشرف گشت و پس از اقامت کوتاه به دلیل بیماری به عراق برگشت و در نجف اشرف اقامت گزید. در عراق با فخرالدین محمد فرزند علامه حلی و مولی نصیرالدین کاشانی معاشرت و تحت تأثیر و تعلیم آنان قرار گرفت. شیخ فخرالدین محمد حلی معروف به« فخرالمحققین»(771-682ه.ق) سید حیدر را به «زین العابدین ثانی» لقب داده بود و در اجازه نامه اش تجلیل فراوانی از ایشان نمود.سید حیدر به نوشته افندی صاحب ریاض العلماء و حسن بن حمزه هاشمی از ایشان اجازه روایت گرفت و به اشاره فخرالدین رساله« رافعه الخلاف فی وجه سکوت امیرالمومنین عن الاختلاف» را نگاشت.
آثار سید حیدر آملی:
کتاب جامع الاسرار و منبع الانوار
رساله الوجود فی معرفه المعبود
رساله المعاد فی رجوع العباد
کتاب الاوصول و الارکان فی تهذیب الاصحاب و الاخوان
رساله العلیم و تحقیقه الطوائف الثلاث، از صوفی و حکیم و متکلم
رساله العقل و النفس
رساله الامامه الالهیه فی یقین الخلافه الربانیه
رساله الحجج و خلاصه الکتب
رساله الفقر و تحقیق الفخر
رساله الاسماء الالهیه
رساله النفس فی موفه الرّب
رساله اسرار الشریعه و انوار الحقیقه
رساله الجداول اموسومه بمدارج السالکین فی مراتب العارفین
نقدالنقود فی معرفه الوجود
نهایه التوحید فی البدایه التجرید
منتقی المعاد فی مرتقب العباد
رساله التنبیه فی التنزیه
امثله التوحید و ابنیه التجرید
رساله کنز الکنوز و کشف الرموز
کتاب تعیین الاقطاب و الاوتار
المحیط الاعظم و الطور الاشم فی تأاویل کتاب الله الفریز المحکم
نص النصوص فی شرح الفصوص
الارکان فی الشرایع اهل ایمان
اصطلاحات الصوفیه
رساله الامانه الالهیه و تعیین الخلافه الربانیه
رافعه الخلاف فی وجه سکوت امیرالمومنین عن الاختلاف
رساله العلوم العالیه که در سال 787ق در 65سالگی نگاشته شد.
در منابع شمار آثار این عارف بزرگ، چهل رساله به فارسی و عربی ذکرشده است. ولی تاکنون بیش از 35اثر از این عارف وارسته بدست نیامده است.
سید حیدر در ایجاد الفت و آشتی میان شیعیان و صوفیان بسیار کوشید، ایشان شیعه واقعی را همان صوفی و صوفی حقیقی را همان شیعه می نامد و هر دو را حامل اسرار پیامبران و اولیاء می شمارد.
وی در برابر تعصبات دینی بی اساس و درگیری عوامانه ادیان و مذاهب و هوادارانشان موضع می گیرد و نوعی تسامح عقیدتی، وحدت ادیان و مذاهب و تکثر گرایی دینی را مطرح می نماید.
تاریخ وفات سید حیدر از روی قطع محقق نیست، اما آنچه مسلم است اینکه تا سال 787کتاب رساله العلوم الهیه را می نوشت، در قید حیات بوده است.کامل مصطفی شیبی اظهار داشت وفات سیدحیدر بعد از سال 794بوده است.
سیدحیدر شرحی ناتمام برفصوص الحکم به نام نص النصوص دارد که در سال 782تصنیف شده است و چون ناتمام مانده، احتمال دارد تاریخ مرگ این عالم بزرگ اندکی بعد از شروع نص النصوص باشد یا در اتمام آن فرصت کافی نیافته باشد.
آرامگاه سیدحیدر در «سید سه تن» در حازمه کوی آمل واقع شده است.«قصر و خانه سراهایی که از سوی عبدالله بن حازم، والی طبرستان از سوی مأمون در پایین بازار آمل بنا گردید بنایی هشت ضلعی آجری با گنبد هرمی به ارتفاع 12متر است که در قرن ششم هجری به دستور فخرالدین آملی به عنوان مدفن سیدحیدر آملی ساخته شد.»
نظر شما