به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، مساجد از جمله پایگاههای مذهبی و فرهنگی هستند که جایگاه ویژهای بین ساکنان شهرها دارند. این خانه های خدا در طول تاریخ اسلام ملجا و پناه مردم بوده و هستند. از ویژگی های مهم برخی از مساجد، مزین بودن آنها به نام مبارک ائمه معصوم(ع) و یا وقایع تاریخ ساز اسلام است. از این رو، به مناسبت فرا رسیدن دهه ولایت و امامت و عید غدیر تعدادی از مساجد مزین به نام «غدیر» را معرفی می کنیم:
مسجد «الغدیر» تهران
یكی از مساجد معروف تهران در محله میرداماد است. این مسجد همانقدر كه برای مؤمنان و علاقهمندان به شركت در كلاسهای قرآنی و احكام مهم است، برای پژوهشگران و دانشجویان معماری نیز جذاب است. تمایز معماری این مسجد با همه مساجد سنتی دیگر پیش از آن كه وارد آن شوید، به چشم میآید، زیرا که این مسجد گلدستهای ندارد و گنبدش هم مثل اغلب مساجد گرد نیست.
بنای مسجد «الغدیر» آجری است و تأسیس آن به اوایل انقلاب برمیگردد، مساحت زمین آن حدود هزار مترمربع و زیربنای آن حدود 3 هزار مترمربع است. این مسجد از چهار طبقه تشكیل شده است که تالار، سالن اجتماعات، كتابخانه و صندوق قرضالحسنه از بخش های مختلف آن هستند.
تزیینات آجری به كار رفته در معماری مسجد الغدیر، به كارگیری كتیبههایی از آیات قرآن به خطوط كوفی و ... مهندسی سقف گنبدخانه و دیگر ویژگی های آن از «الغدیر»، مسجدی واجد ارزشهای هنری ساخته است که همه این ها نشان میدهد، تلاش طراح آن حفظ روح یك مسجد در كنار خلق فضایی با نوآوریهای جدید بوده و همه این ها از بیرون كه به مسجد نگاه كنیم، مشخص است.
از دیگر امتیازات مسجد الغدیر ساخت مسجد، درمانگاه و حوزه علمیه با کمک خیرین و نمازگزاران آن در داخل و خارج کشور است، در چند سال اخیر با حمایت های آیت الله مکارم شیرازی 110 مسجد، مدرسه و خانه در غرب کشور ساخته شد که بیشتر هزینه های ساخت آنها توسط خیرین مسجد الغدیر، تامین شده است.
این مسجد در دوران دفاع مقدس، بسیار فعال بود. از جمله اتفاقاتی که در آن دوران در این مسجد رخ داد، آموزش فنون نظامی بود به طوری که داوطلبان مستقیماً از این مسجد به جبهههای جنگ اعزام میشدند و از سوی دیگر، این مسجد محل گردآوری اقلامی بود که مردم برای رزمندهها به جبهه ها می فرستادند، از پوشاک و دارو و خوراکی گرفته تا اقلام دیگر که خیّران میآوردند و در مسجد جمعآوری میشد.
از 20 سال پیش هیئت «جوانان مسجد الغدیر» در منزل پدری امام جماعت مسجد حجت الاسلام تهرانی برپا می شده است، هیئتی که این روزها طرفداران بسیاری در منطقه میرداماد تهران دارد، بسیاری از جوانانی که از سال 76 عضو این هیئت شدند، در حال حاضر در ادارات و دانشگاه های مختلف فعالیت می کنند و در برنامه های این هئیت هم حضور دارند. هیئت جوانان الغدیر از هیئات بنام است که جوانان این محله در ماه محرم و برپایی مراسم عزاداری حضرت سیدالشهداء(ع) پای ثابت آن هستند.
یکی از بخش های مهم مسجد الغدیر، کتابخانه آن است، کتابخانه این مسجد با داشتن شش هزار عنوان کتاب به مخاطبان خدمات ارایه می دهد و یک سالن مطالعه هم برای مخاطبان آن در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، صندوق قرض الحسنه مسجد الغدیر از 22 سال پیش در این مسجد تاسیس شده است و با شناسایی افراد نیازمند به آن ها وام میدهد.
مسجد جامع غدیر خم
بنا بر این گزارش مسجد جامع غديرخم كه تا سال ٨٣ به نام مسجد جامع ضرابخانه ناميده مي شد در محله ضرابخانه به نشانی خيابان پاسداران، خيابان شهيد كشوري (نگارستان هشتم)، خيابان مسجد واقع شده است. اين مسجد در سال ١٣٥٠ با زيربناي ۵۰۰ مترمربع ساخته شد و در اوایل سال ١٣٥٧ با تلاش های آيت الله سيدجلال مجد هاشمي؛ امام جماعت این مسجد و همت نمازگزاران و افراد خيّر محله با زيربنای بيش از دو هزار مترمربع به طور كلي تجديد بنا شد، كه آن شامل شبستان بزرگ و دو طبقه ساختمان و زيرزمين جهت استقرار كتابخانه، كلاس های قرآن، امور فرهنگي و دفتر می شود.
در سال ١٣٨٠ برای افزايش فضاي شبستان مسجد و گسترش فعاليت هاي فرهنگي، این مسجد در چند فاز تجديدبنا شد و طي نقشه اي جامع، كتابخانه با دو سالن قرائت برادران و خواهران، سالن كنفرانس، سالن ويژه مراسم، شبستان مردانه وسیع تر، شبستان زنانه در طبقه دوم، صندوق قرضالحسنه، كلاس های آموزشي برای واحد قرآن و عترت، اتاق هايي برای بسيج برادران و خواهران، دفتر مسجد، دفتر امام جماعت، محل سكونت خادم و… پيش بيني شد.
اين مسجد در طول سال با اقامه نماز جماعت در سه وقت صبح، ظهر و مغرب جزو فعالترين مساجد تهران است و در طول سال حدود ٣٠٠ روز برنامه سخنراني و مداحي در مناسبت هاي ملی مذهبی در آن برگزار می شود.
برنامه هاي مسجد
این مسجد در تمام مناسبت های ولادت معصومين (ع) ویژه برنامه هایی شامل برگزاری مسابقات فرهنگي، سخنراني، مداحي، پذيرايي و ... را ترتيب مي دهد و در تمام مناسبت های شهادت ائمه (ع) نيز مراسم حركت دسته عزاداری در سطح منطقه، سخنرانی، مداحی و اطعام حضار را برگزار مي کند.
شب های چهارشنبه مراسم دعای توسل و شب های جمعه مراسم دعای كميل در این مسجد برقرار است؛ همچنين جلسه قرائت قرآن كريم و بيان احكام و حديث ويژه خواهران نیز پنجشنبه ها از ساعت ٩ صبح تا اذان ظهر برگزار می شود.
امام جماعت مسجد جامع غدير خم
آيت الله سيدجلال مجد هاشمي، امام جماعت این مسجد است، وی در سال ١٣١٩ در يك خانواده روحاني در قم به دنيا آمد و در سال ١٣٢١ همراه پدرش؛ مرحوم آيت الله حاج سيدعلي محمد مجد كه برای حضور در مسجدی به عنوان امامت جماعت، عازم تهران بود، به این شهر عزيمت کرد و تا سال ١٣٣١ و در سن ١٢ سالگي در تهران اقامت داشت و مقدمات علوم ديني را نزد پدر فرا گرفت و براي ادامه تحصيل در سال ١٣٣١ به حوزه علميه قم رفت و مراحل تحصيلي را نزد استادانی چون آيات عظام: بروجردي، حجت، خوانساري، امام خميني (ره)، علامه طباطبايي، گلپايگاني، مرعشي نجفي، سلطاني طباطبايي، حاج شيخ مرتضي حايري فرا گرفت و با اخذ مقام اجتهاد به تدريس در حوزه و دانشگاه مشغول شد.
وی در سال ١٣٥٥ با تقاضاي اهالي محله ضرابخانه از مراجع معظم قم و با نظر حضرت آيت الله گلپايگاني (ره) به امام جماعتی مسجد جامع غديرخم (ضرابخانه) منصوب شد و تا به امروز حدود ٣٠ سال است که در این مسجد و واحدهاي وابسته به آن، منشاء خدمات متعدد اجتماعي، فرهنگي و ارشادي است كه از آن جمله مي توان به تأسيس واحدهاي علمي، فرهنگي، قرآن و عترت، صندوق قرض الحسنه، صندوق خيريه انصارالمهدی(عج)، فروشگاه تعاوني، مجتمع آموزشي، بسيج، تربيت بدني، نوارخانه، مجتمع خيريه خدماتي درماني، بازار روز و كتابخانه به صورت مستقل اشاره کرد و هم اكنون و تحت نظارت وی، هر يك از این مراکز به انجام خدمات و وظايف اجتماعي، فرهنگي و آموزشي خود ادامه ميدهند.
درمانگاه خيريه شهدای مسجد
ساخت این درمانگاه در سال ١٣٦٣ در زميني به مساحت هزار متر مربع متعلق به مسجد جامع غديرخم واقع در شرق ميدان فرخي يزدي تحت نظر آيت الله مجد و به همت افراد خير و نيكوكار آغاز شد. این درمانگاه در سال ١٣٧٠پس از اتمام عمليات ساختماني مصادف با جشن ميلاد امام زمان (عج) طي مراسمي به بهره برداري رسيد.
به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، مساجد از جمله پایگاههای مذهبی و فرهنگی هستند که جایگاه ویژهای بین ساکنان شهرها دارند. این خانه های خدا در طول تاریخ اسلام ملجا و پناه مردم بوده و هستند. از ویژگی های مهم برخی از مساجد، مزین بودن آنها به نام مبارک ائمه معصوم(ع) و یا وقایع تاریخ ساز اسلام است. از این رو، به مناسبت فرا رسیدن دهه ولایت و امامت و عید غدیر تعدادی از مساجد مزین به نام «غدیر» را معرفی می کنیم:
مسجد «الغدیر» تهران
یكی از مساجد معروف تهران در محله میرداماد است. این مسجد همانقدر كه برای مؤمنان و علاقهمندان به شركت در كلاسهای قرآنی و احكام مهم است، برای پژوهشگران و دانشجویان معماری نیز جذاب است. تمایز معماری این مسجد با همه مساجد سنتی دیگر پیش از آن كه وارد آن شوید، به چشم میآید، زیرا که این مسجد گلدستهای ندارد و گنبدش هم مثل اغلب مساجد گرد نیست.
بنای مسجد «الغدیر» آجری است و تأسیس آن به اوایل انقلاب برمیگردد، مساحت زمین آن حدود هزار مترمربع و زیربنای آن حدود 3 هزار مترمربع است. این مسجد از چهار طبقه تشكیل شده است که تالار، سالن اجتماعات، كتابخانه و صندوق قرضالحسنه از بخش های مختلف آن هستند.
تزیینات آجری به كار رفته در معماری مسجد الغدیر، به كارگیری كتیبههایی از آیات قرآن به خطوط كوفی و ... مهندسی سقف گنبدخانه و دیگر ویژگی های آن از «الغدیر»، مسجدی واجد ارزشهای هنری ساخته است که همه این ها نشان میدهد، تلاش طراح آن حفظ روح یك مسجد در كنار خلق فضایی با نوآوریهای جدید بوده و همه این ها از بیرون كه به مسجد نگاه كنیم، مشخص است.
از دیگر امتیازات مسجد الغدیر ساخت مسجد، درمانگاه و حوزه علمیه با کمک خیرین و نمازگزاران آن در داخل و خارج کشور است، در چند سال اخیر با حمایت های آیت الله مکارم شیرازی 110 مسجد، مدرسه و خانه در غرب کشور ساخته شد که بیشتر هزینه های ساخت آنها توسط خیرین مسجد الغدیر، تامین شده است.
این مسجد در دوران دفاع مقدس، بسیار فعال بود. از جمله اتفاقاتی که در آن دوران در این مسجد رخ داد، آموزش فنون نظامی بود به طوری که داوطلبان مستقیماً از این مسجد به جبهههای جنگ اعزام میشدند و از سوی دیگر، این مسجد محل گردآوری اقلامی بود که مردم برای رزمندهها به جبهه ها می فرستادند، از پوشاک و دارو و خوراکی گرفته تا اقلام دیگر که خیّران میآوردند و در مسجد جمعآوری میشد.
از 20 سال پیش هیئت «جوانان مسجد الغدیر» در منزل پدری امام جماعت مسجد حجت الاسلام تهرانی برپا می شده است، هیئتی که این روزها طرفداران بسیاری در منطقه میرداماد تهران دارد، بسیاری از جوانانی که از سال 76 عضو این هیئت شدند، در حال حاضر در ادارات و دانشگاه های مختلف فعالیت می کنند و در برنامه های این هئیت هم حضور دارند. هیئت جوانان الغدیر از هیئات بنام است که جوانان این محله در ماه محرم و برپایی مراسم عزاداری حضرت سیدالشهداء(ع) پای ثابت آن هستند.
یکی از بخش های مهم مسجد الغدیر، کتابخانه آن است، کتابخانه این مسجد با داشتن شش هزار عنوان کتاب به مخاطبان خدمات ارایه می دهد و یک سالن مطالعه هم برای مخاطبان آن در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، صندوق قرض الحسنه مسجد الغدیر از 22 سال پیش در این مسجد تاسیس شده است و با شناسایی افراد نیازمند به آن ها وام میدهد.
مسجد جامع غدیر خم
بنا بر این گزارش مسجد جامع غديرخم كه تا سال ٨٣ به نام مسجد جامع ضرابخانه ناميده مي شد در محله ضرابخانه به نشانی خيابان پاسداران، خيابان شهيد كشوري (نگارستان هشتم)، خيابان مسجد واقع شده است. اين مسجد در سال ١٣٥٠ با زيربناي ۵۰۰ مترمربع ساخته شد و در اوایل سال ١٣٥٧ با تلاش های آيت الله سيدجلال مجد هاشمي؛ امام جماعت این مسجد و همت نمازگزاران و افراد خيّر محله با زيربنای بيش از دو هزار مترمربع به طور كلي تجديد بنا شد، كه آن شامل شبستان بزرگ و دو طبقه ساختمان و زيرزمين جهت استقرار كتابخانه، كلاس های قرآن، امور فرهنگي و دفتر می شود.
در سال ١٣٨٠ برای افزايش فضاي شبستان مسجد و گسترش فعاليت هاي فرهنگي، این مسجد در چند فاز تجديدبنا شد و طي نقشه اي جامع، كتابخانه با دو سالن قرائت برادران و خواهران، سالن كنفرانس، سالن ويژه مراسم، شبستان مردانه وسیع تر، شبستان زنانه در طبقه دوم، صندوق قرضالحسنه، كلاس های آموزشي برای واحد قرآن و عترت، اتاق هايي برای بسيج برادران و خواهران، دفتر مسجد، دفتر امام جماعت، محل سكونت خادم و… پيش بيني شد.
اين مسجد در طول سال با اقامه نماز جماعت در سه وقت صبح، ظهر و مغرب جزو فعالترين مساجد تهران است و در طول سال حدود ٣٠٠ روز برنامه سخنراني و مداحي در مناسبت هاي ملی مذهبی در آن برگزار می شود.
برنامه هاي مسجد
این مسجد در تمام مناسبت های ولادت معصومين (ع) ویژه برنامه هایی شامل برگزاری مسابقات فرهنگي، سخنراني، مداحي، پذيرايي و ... را ترتيب مي دهد و در تمام مناسبت های شهادت ائمه (ع) نيز مراسم حركت دسته عزاداری در سطح منطقه، سخنرانی، مداحی و اطعام حضار را برگزار مي کند.
شب های چهارشنبه مراسم دعای توسل و شب های جمعه مراسم دعای كميل در این مسجد برقرار است؛ همچنين جلسه قرائت قرآن كريم و بيان احكام و حديث ويژه خواهران نیز پنجشنبه ها از ساعت ٩ صبح تا اذان ظهر برگزار می شود.
امام جماعت مسجد جامع غدير خم
آيت الله سيدجلال مجد هاشمي، امام جماعت این مسجد است، وی در سال ١٣١٩ در يك خانواده روحاني در قم به دنيا آمد و در سال ١٣٢١ همراه پدرش؛ مرحوم آيت الله حاج سيدعلي محمد مجد كه برای حضور در مسجدی به عنوان امامت جماعت، عازم تهران بود، به این شهر عزيمت کرد و تا سال ١٣٣١ و در سن ١٢ سالگي در تهران اقامت داشت و مقدمات علوم ديني را نزد پدر فرا گرفت و براي ادامه تحصيل در سال ١٣٣١ به حوزه علميه قم رفت و مراحل تحصيلي را نزد استادانی چون آيات عظام: بروجردي، حجت، خوانساري، امام خميني (ره)، علامه طباطبايي، گلپايگاني، مرعشي نجفي، سلطاني طباطبايي، حاج شيخ مرتضي حايري فرا گرفت و با اخذ مقام اجتهاد به تدريس در حوزه و دانشگاه مشغول شد.
وی در سال ١٣٥٥ با تقاضاي اهالي محله ضرابخانه از مراجع معظم قم و با نظر حضرت آيت الله گلپايگاني (ره) به امام جماعتی مسجد جامع غديرخم (ضرابخانه) منصوب شد و تا به امروز حدود ٣٠ سال است که در این مسجد و واحدهاي وابسته به آن، منشاء خدمات متعدد اجتماعي، فرهنگي و ارشادي است كه از آن جمله مي توان به تأسيس واحدهاي علمي، فرهنگي، قرآن و عترت، صندوق قرض الحسنه، صندوق خيريه انصارالمهدی(عج)، فروشگاه تعاوني، مجتمع آموزشي، بسيج، تربيت بدني، نوارخانه، مجتمع خيريه خدماتي درماني، بازار روز و كتابخانه به صورت مستقل اشاره کرد و هم اكنون و تحت نظارت وی، هر يك از این مراکز به انجام خدمات و وظايف اجتماعي، فرهنگي و آموزشي خود ادامه ميدهند.
درمانگاه خيريه شهدای مسجد
ساخت این درمانگاه در سال ١٣٦٣ در زميني به مساحت هزار متر مربع متعلق به مسجد جامع غديرخم واقع در شرق ميدان فرخي يزدي تحت نظر آيت الله مجد و به همت افراد خير و نيكوكار آغاز شد. این درمانگاه در سال ١٣٧٠پس از اتمام عمليات ساختماني مصادف با جشن ميلاد امام زمان (عج) طي مراسمي به بهره برداري رسيد.
درمانگاه مسجد جامع غديرخم با رويكرد خيريه، مديريت قوي و فعاليت مستمر هيئت مديره توانسته است خدمات مختلفی به اهالي محل و به خصوص افراد مستمند ارائه کند و به شهرت خوبي در سطح منطقه ای که در آن قرار دارد برسد. این درمانگاه طي سال هاي فعاليت خود از لحاظ خدمات رساني پزشكي و درماني با به خدمت گرفتن پزشكان جوان متعهد و متخصص و خريداری وسايل و امكانات جديد پزشكي و به دلیل هزينه پايين توانسته است جوابگوي بسیاری از نيازهای پزشكي منطقه وسيعي از شمال تهران باشد و اقبال عمومي را به همراه داشته باشد به گونه ای که این درمانگاه هم در رديف پنج درمانگاه ممتاز و برگزيده كشور قرار گرفته است.
كليه هزينه و مخارج اداره این درمانگاه از محل درآمدهاي آن تامين مي شود و هزينه های درماني آن طبق تعرفه های دولتي و در بعضي موارد كمتر از آنها است و علاوه بر آن قراردادهايي هم با بيمه های نيروهای مسلح، خدمات درمانی، تامين اجتماعی، كليه بانك ها، شركت نفت و شهرداری منعقد کرده است.
این درمانگاه همچنين برای خانواده هاي شهداء، جانبازان و آزادگان ساکن در محدوده مسجد، كارت درمان رايگان صادر كرده و ١٦٠ نفر از دانش آموزان مجتمع نابينايان دخترانه نرگس را تحت پوشش درماني قرار داده، در بخش های ديگر آن نيز درمان افراد بی بضاعت به طور رايگان انجام می شود.
درمانگاه مسجد جامع غديرخم با رويكرد خيريه، مديريت قوي و فعاليت مستمر هيئت مديره توانسته است خدمات مختلفی به اهالي محل و به خصوص افراد مستمند ارائه کند و به شهرت خوبي در سطح منطقه ای که در آن قرار دارد برسد. این درمانگاه طي سال هاي فعاليت خود از لحاظ خدمات رساني پزشكي و درماني با به خدمت گرفتن پزشكان جوان متعهد و متخصص و خريداری وسايل و امكانات جديد پزشكي و به دلیل هزينه پايين توانسته است جوابگوي بسیاری از نيازهای پزشكي منطقه وسيعي از شمال تهران باشد و اقبال عمومي را به همراه داشته باشد به گونه ای که این درمانگاه هم در رديف پنج درمانگاه ممتاز و برگزيده كشور قرار گرفته است.
كليه هزينه و مخارج اداره این درمانگاه از محل درآمدهاي آن تامين مي شود و هزينه های درماني آن طبق تعرفه های دولتي و در بعضي موارد كمتر از آنها است و علاوه بر آن قراردادهايي هم با بيمه های نيروهای مسلح، خدمات درمانی، تامين اجتماعی، كليه بانك ها، شركت نفت و شهرداری منعقد کرده است.
این درمانگاه همچنين برای خانواده هاي شهداء، جانبازان و آزادگان ساکن در محدوده مسجد، كارت درمان رايگان صادر كرده و ١٦٠ نفر از دانش آموزان مجتمع نابينايان دخترانه نرگس را تحت پوشش درماني قرار داده، در بخش های ديگر آن نيز درمان افراد بی بضاعت به طور رايگان انجام می شود.
نظر شما