به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، زمانی که امام رضا (ع) به شهادت رسیدند، یک باره شیعه با صحنه ای مواجه شد که تا کنون تجربه نکرده بود و رهبری شیعه به دست امام جواد (ع) در سن 8 سالگی رسید.امام جواد (ع) در سن 8 سالگی به امامت رسید و برخی افراد بر این باور بودند که امام جواد (ع) با سن کودکی نمی تواند تضمین کننده و پاسخگوی مسائل علمی باشد.
سه جبهه از جمله دشمنان کینه‌توز اهلبیت (ع)، مخالفین مکتب شیعه و خود شیعیان در مقابل امام قد برافراشتند و مواضع خود را آشکار کردند.مشکل اینجا بود که در میان خود شیعه این مسأله به عنوان مسأله بغرنج در آمد و مکاتبی مانند واقفی ها که از مسیر تشیع مانده بودند سر بلند کردند. واقفی ها که در عصر امام رضا به میدان آمده بودند و نتوانسته بودند فعالیت کنند، در زمان امامت امام جواد (ع)، میدان را برای جولان دادن مناسب دیدند. سن امامت امام جواد (ع)، بحرانی در میان شیعیان ایجاد کرد، امام جواد (ع) شیعه را از این گرداب عبور داد و نشان داد که اگر امامت به عنوان منصب الهی است، امام 8 ساله با امام 40 ساله تفاوتی ندارد.
به مناسبت سالروز شهادت امام جواد (ع) گفتگویی انجام داده ایم با حجت الاسلام و السلمین «ابوالفضل سبزی»، نویسنده بیش از هفتاد جلد کتاب که در پی می آید:
چرا امام محمد تقی (علیه السلام) به جواد ملقب شده اند؟
امام جواد (علیه السلام) به جود و بخشش معروف هستند و آمده است که اگر گرفتاری مالی دارید به امام جواد (علیه السلام) توسل کنید، تجربه نشان می‌دهد که توسل به امام جواد (علیه السلام) در زمینه مادیات بسیار گره گشاست؛ امام جواد در این صفت معروف هستند، اما تمام صفات حسنه و تمام صفات پروردگار در وجود مبارک امام جواد (علیه السلام) جمع است؛ امام جواد (علیه السلام) واسطه جود، رحمت و کرم خداوند است.
اهل بیت (علیهم السلام) آینه جمال خدا برای ما هستند، در روایات داریم که برخی افراد حضور پیامبرگرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلم) می‌رفتند و می‌گفتند که خدای خود را به ما نشان بده، آن حضرت سوره توحید را قرائت می‌فرمودند؛ زمانی که آنها اصرار می‌ورزیدند، پیامبر (صلی الله علیه وآله) می‌فرمودند که اگر امام علی (ع) را ببینید جمال خدا را دیدید، چون تمام صفات الهی در قالب اهل بیت (علیهم السلام) تجلی می‌کند.
اهل بیت (علیهم السلام) تمام صفات الهی را دارا هستند، اما گاهی به دلیل موقعیت زمانی و شرایطی که حاکم بوده است، تمرکز در یک بعد اخلاقی وجود داشته است تا آن صفت را در جامعه نهادینه کنند، به عنوان مثال، امام صادق (علیه السلام) به صداقت و امام جواد (علیه السلام) به جود و کرم معروف می‌شود.
در رابطه با سن امام جواد (علیه السلام) زمانی که به امامت رسیدند، شبهاتی مطرح شده است، نظر شما در این رابطه چیست؟
اما جواد (علیه السلام) وجودی است که وقتی متولد شدند در آغاز تولد شهادتین گفتند، فردی در آنجا حضور داشت و تعجب کرد؛ امام رضا (علیه السلام) فرمودند این چیز عجیبی نیست و در آینده نزدیک عجیب تر از این می‌بینید، زیرا امام (ع) لسان الله و زبان خداوند است.
در پاسخ به این سوال که امام جواد در هنگام تولد، شهادتین را گفتند، ماجرای سخن گفتن حضرت عیسی بن مریم (علیه السلام) عنوان شده است، اما اگر معرفت به امام وجود داشته باشد، این سوال‌ها مطرح نمی شود، چراکه امام یک روح بزرگ الهی در قالب یک بدن کوچک است.
امام جواد (علیه السلام) در سن 8 سالگی به امامت رسیدند ، اما روح امام 65 ساله با روح امام 8 ساله تفاوتی ندارد؛ روح امامان آینه جمال خداوند است و بزرگی و کوچکی معنایی ندارد؛ امام (علیه السلام) محدود به قالب سن نیست و معرفت امام فراتر از این سخنان است و یک شیعه نباید تنها به شناسنامه امامان اکتفا کند.
ما مسلمانان به ویژه شیعیان ارادت خاصی به اهل بیت (علیهم السلام) داریم، اما چرا اخلاق و رفتار ما با اخلاق و رفتار ایشان این همه متفاوت متفاوت است؟
امروز احادیث امام جواد (علیه السلام) غریب است، امروز سخنان امام جواد (علیه السلام) در جامعه‌ای که خود را شیعه اهل بیت (علیهم السلام) می‌داند غریب است؛ زیرا امروز زندگی‌ها با تنگ نظری‌ها به هم ریخته است، امروز اخلاق با بی شرح صدری به هم خورده است، اهل بیت (ع) الگوی ما شیعیان هستند، اما اخلاق و رفتار ما با اخلاق و رفتار اهل بیت (علیهم السلام) تفاوت زیادی دارد.
فردی از چشم درد خدمت امام رضا (علیه السلام) رسید، آن حضرت فرمودند که علاج درد شما پیش فرزندم جواد (علیه السلام) است، آن فرد لحظه ای که به چهره نورانی امام جواد (علیه السلام) نگاه کرد، ناراحتی چشم او رفع شد؛ نگاه به جمال امام جواد (علیه السلام) درد چشم را رفع کرد، درد اخلاق و درد دل ما را نیز امام جواد (علیه السلام) می‌تواند رفع کند.
امام جواد (علیه السلام) از نظر معنوی و ملکوتی، درِ بزرگ بخشش خداوند را در دست گرفته است، اما ما معرفت کمی نسبت به این موضوع داریم؛ پیرو امام جواد (علیه السلام) کسی است که جود و کرمش زبانزد باشد و اهل کرم و جود و سخاوت باشد.
جود و کرم به پول دادن و مال بخشیدن نیست، یک بخش جود و کرم این است که انسان از علم خود دریغ نکند، بخش دیگر کرم و بخشش این است که حرص دیگران نیز بخورد و در معامله تنها به سود خود نگاه نکند؛ اگر جود بسط پیدا کند و انسان شرح صدر پیدا کند و تمام وجودش را جود امام جواد (علیه السلام) فرا بگیرد، دریا می‌شود و وقتی دریا شود، تنها کاسه خود را پر نمی کند و تنها به خود نمی اندیشد، بلکه به همه توجه می‌کند؛ بنابراین وجود امام جواد (علیه السلام) باید درهمه جای زندگی ما تجلی پیدا کند.
وظیفه مسئولین فرهنگی در رابطه با ترویج فرهنگ اهل بیت و احادیث ایشان چیست؟
کتاب در زمینه شناخت و معرفت امام جواد (علیه السلام) و اهل بیت (علیهم السلام) زیاد است که باید مورد توجه قرار گیرد، اما یکی از مسائل مهم این است که رسانه ما از جمله صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، در خصوص اهل بیت (علیهم السلام) روایت‌خوانی ندارد؛ حتی برنامه‌های قرآنی و قرآن‌خوانی صدا و سیما نیز آن گونه که باید نیست .
در برنامه‌های تلویزیونی تنها قرآن‌خوانی ماه مبارک رمضان نسبتا مناسبت است؛ برنامه‌های مذهبی و قرآنی باید مناسب‌تر برگزار شود، در روایات اسلامی آمده است که قرآن کریم باید شمرده شمرده و با توجه کامل به معنا خوانده شود و هر آیه ای که خوانده می‌شود، هم برداشت شود و هم معنای آن فهمیده شود.
در رابطه با روایت‌خوانی نیز تا کنون برنامه‌ای در رسانه اجرا نشده است، یکی از پیشنهادات این است که صدا و سیما یک ساعت مشخصی را به روایت‌خوانی اختصاص دهد و یک کارشناس فقیه به روایت‌خوانی بپردازد.
متأسفانه یکی از مصیبت‌ها غلط ترجمه کردن بعضی روایات است که باعث ایجاد مشکلاتی شده است، علمای قدیم برای این که به منبر بروند از مراجع اجازه نقل روایت می‌گرفتند، یعنی علمایی به منبر می‌رفتند که حدیث جعلی را از احادیث واقعی تشخیص می‌دادند، در مورد روایت‌خوانی نیز کارشناس دینی باید نسبت به حدیث، فقیه باشد و شناخت اجتهادی و فقاهتی بر احادیث داشته باشد.
اگر احادیث اهل بیت (علیهم السلام) خوانده شود و به صورت صحیح ترجمه شود و در قالب زیبا ارائه شود، قطعا اثر مثبت دارد، همان طور که امام رضا (علیه السلام) فرمودند اگر زیبایی کلام ما به مردم دنیا برسد، قطعا مردم از ما پیروی می‌کنند و این وعده ای است که امام رضا (علیه السلام) داده است.
ما برای این که نسبت به اهل بیت (علیهم السلام) از جمله امام جواد (علیه السلام) معرفت کسب کنیم، چه راهکارهایی ارائه می‌دهید؟
رسانه از جمله صدا و سیما باید در زمینه معرفت امام (علیه السلام) بیشتر تلاش کند، صدا و سیما می‌تواند در فیلم‌ها، کارهای هنری، سخنرانی‌ها و همچنین در نشست‌ها و میزگردها در زمینه معرفت اهل بیت (علیهم السلام) فعالیت کند.
کتاب‌های دینی و معرفتی باید به عنوان کتب اصولی مدارس مطرح باشد و در مدارس ما باید حتما کتاب‌های معرفتی در رابطه با امامان معصوم (علیهم السلام) طبق گروه‌های سنی مختلف از ابتدایی تا دانشگاه وجود داشته باشد.
اصل انسانیت ما به بندگی و شناخت خدا و اهل بیت (علیهم السلام) است، اما کتب معرفتی جزوکتب فرعی درس‌های ماست، حتی بحث معرفت امام در حوزه علمیه غریب است و به عنوان اصل قرار نگرفته است، یعنی کتب معرفتی داریم، ولی به عنوان اصول درسی نیست، بنابراین برنامه‌ریزی فرهنگی جامعی باید صورت بگیرد تا معرفت امام طبق گروه سنی مربوطه در مدارس تدریس شود.
خانواده‌ها نیز باید به مباحث دینی و معرفتی اهمیت دهند؛ اگر ما از کودکان بخواهیم درباره امام جواد (علیه السلام) به مدت 5 دقیقه سخن بگویند، نمی‌توانند، اما در خصوص ورزشکاران، بازی‌های رایانه‌ای و یا موضوعات جانبی دیگر اطلاعات کاملی دارند.
نظر شما