به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان: همایش ملی «حکمت اشراقی در پرتو آرا و آثار شهاب الدین سهروردی(شیخ اشراق)» عصر سه شنبه، ۸ مرداد در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.
«غلامرضا اعوانی» در این همایش طی سخنانی اظهار کرد: شیخ اشراق بنیان‌گذار یک مکتب در عالم اسلام است که به حکمت پرداخته، البته فلسفه امروز با حکمت فاصله بسیار دارد.
این چهره ماندگار فلسفه با بیان اینکه حکمت تعاریفی دارد که برخی به افلاطون و سهروردی برمی گردد اضافه کرد: گفته شده علم به اشیاء «کما هی علیه» است، اما امروزه با این علم مواجه نیستم، از سوی دیگر دومین نکته تعریف تأله و خداگونه شدن است که برای اولین بار تأله از افلاطون است که تشبه به خدا را دارد، اما او تأله را وارد فلسفه کرد.
وی گفت: معنای دیگر حکمت تولد ثانی است، البته همه تعاریف با دین و قرآن تطبیق دارد. قرآن به حکمت توجه بسیاری دارد و همه ادیان را حکمت و همه پیامبران را نیز معلمان حکمت می داند.
اعوانی در ادامه در پاسخ به این پرسش که «عظمت سهروردی به چیست؟»، بیان کرد: برای روشن کردن عظمت یک فیلسوف باید یک معیار داشته باشیم، به بیان دیگر افق های فکری که فیلسوف در تمدن باز می کند، بسیار مهم است چرا که افق، حد دید ما است و زمانی که دید در جایی متوقف می شود آن را افق می گوییم. در این میان اما افق فکری و معنوی با یکدیگر تفاوت دارند.
وی افزود: واژه افق در زبان های غربی نیز معنا شده که به معنای حد هر چیزی است. بنابراین افق معنوی بسیار وسیع تر از افق های دیگر بوده و بی حد است و افق های جدیدی در فلسفه باز کرده است.
اعوانی با بیان اینکه دید الهی معیار حکمت است، تصریح کرد: از این جهت است که باز کردن افق ها به روی مردم اهمیت دارد و خود سهروردی می گوید: حکمت، رصد کردن معانی و حقایق است. او رصدهایی کرده که دیگران نکردند.
این محقق با اشاره به نوآوری های سهروردی ابراز کرد: جمع بین حکمت های ذوقی و بحثی نوآوری شیخ اشراق است، دوره سهروردی دوره اشاعره است، از سوی دیگر نظامیه بغداد تأسیس شده بود و در اساسنامه‌شان آمده بود که آموختن علوم عقلی حرام است و از طرفی معاصر شیخ نیز ابن رشد بود که هشت سال بعد از سهروردی فوت کرد. به هر صورت سهروردی راه دیگری را باز کرد.
اعوانی افزود: همچنین بعدها غزالی را داریم که جهان اسلام تحت تأثیر او قرار گرفت، او کسی است که علم بحثی را تکفیر می کرد و می گفت نباید ریاضیات بخوانید، او فقط راه عرفان را باز کرد که البته راه خطرناکی است اما سهروردی آمد و تلفیقی بین علوم و حکمت بحثی و ذوقی ایجاد کرد.
این استاد فلسفه در پایان خاطرنشان کرد: ذوق عبارت از رسیدن به حق الیقین است که در آن شبهه ای نیست، لذا از راه تزکیه نفس حاصل می شود، بنابراین سهروردی عرفا را که به این درجه رسیده اند، حکمای متأله می داند. حکیم بحثی نیز حکیم است، اما متأله نیست.
نظر شما