خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- مریم داوری: هر ساله کتابهای زیادی برای کودکان و نوجوانان از سوی ناشران خصوصی و دولتی در حوزه های مختلف به چاپ می رسد. در بین کتابهایی که در بازار کتاب وجود دارد، کتابهای بی کیفیتی وجود دارند که برخی محتوای ضعیف دارند، بعضی تصویر سازی نامناسب و ضعیف و البته برخی کتابها هم فاقد محتوا و تصویر مناسب هستند. در حالیکه کتابهای خوب و با کیفیت بر دانش و آگاهی مخاطب می افزاید، او را به تفکر و تخیل وا می دارد و لذت مطالعه را به فرد می چشاند، کتابهای بی کیفیت یا بازاری باعث سردرگمی و دلزدگی کودک و نوجوان می شود زیرا کودک و نوجوان در ابتدای مسیر کتاب و کتابخوانی قرار دارند. در مورد کتابهای بازاری گفتگویی با «مسلم ناصری» ، از نویسندگان کودک و نوجوان که دروس حوزه را تا مقطع خارج فقه ادامه داده و سردبیر سابق مجلات مذهبی ماهک و ملیکاست، ترتیب دادیم که بدین شرح است:
وضعیت کتابهای بازاری کودک و نوجوان در حال حاضر در جامعه ما چگونه است؟
کتابهای کودک بازاری وجود دارند و متاسفانه تعداد آنها هم کم نیست اما کتاب بازاری در حوزه نوجوان نداریم.
چرا در حوزه نوجوان کتاب بازاری وجود ندارد؟
زیرا حیطه کار برای نوجوان سخت تر است و با رمان و داستان بلند مواجه هستیم. در صورتی که در حوزه کودک داستان و رمان کوتاه است و افراد براحتی در این حوزه قلم می زنند.
کتابهای بازاری کودک بیشتر در چه حوزه هایی هست؟ حوزه مذهبی یا غیر مذهبی؟
کتابهای بازاری هم در حوزه مذهبی وجود دارد و هم در حوزه غیر مذهبی . بیشتر کتابهای حسنی، مملی و لالایی های مذهبی در میان کتابهای بازاری کودک به چشم می خورد.
کتابهایی با رویکرد دینی ضعیف برای کودکان می تواند آسیب زا باشد؟ و اگر اینطور است چه آسیبهایی را متوجه کودکان می کند؟
در حقیقت این کتابها مشکلات عمده ای برای کودکان ایجاد می کنند. کتابی که ساختار مذهبی درست نداشته باشد و تنها از رویه مذهبی برخوردار باشد ، نوع نگاه دینی کودک را از همان ابتدا تحت الشعاع قرار می دهد. این کتابها ساختار ذهنی کودک را به بیراهه می کشاند زیرا کودک گذشته ای ندارد و پیش زمینه دانشی و پیش مطالعه ای هم ندارد . کودک فکر می کند که هر آنچه به او ارایه می شود ولو در قالب کتاب درست است . این در حالی است که نوجوان و بزرگسال پیش زمینه دارند . این پیش زمینه مطالعاتی ، تحقیقاتی و شنیداری مانع می شود که نوجوان و بزرگسال هر مساله ای را سریع بپذیرند . ذهن کودک پاک است و سریع مطالب را می گیرد، چون فکر می کند تمام آنچه دریافت می کند، حقیقت و درست است.
آیا کتابهای کودک با رویکرد دینی ضعیف می توانند در بچه ها دین زدگی ایجاد کنند؟
بله قطعا همین طور است. این کتابها می تواند کودک را دچار سطحی باوری کند. وقتی به کودک مساله ای سطحی و یا به نادرست ارایه شود ، کودک آنرا می پذیرد و باور می کند. عقل این کودک با افزایش سن، کامل می شود و دانش نیز کسب می کند. آنگاه فرد متوجه می شود باورهایی که دارد با زندگیش سازگار نیست. برای فرد این سئوال ایجاد می شود که حقیقت کجاست، واقعیت چیست .
پس این کتابها باعث می شود که کودکان در آینده در باورهای خود تردید پیدا کنند؟
بله. در واقع فرد دچار حیرانی می شود که چه چیز درست و چه چیز نادرست است. فرد به نوعی دچار سرگردانی می شود. حال اگر چنین فردی اگر پشتکار داشته باشد، تحقیق می کند که باورهایش درست است یا خیر . در شرایطی که انواع سرگرمی ها وجود دارد ، فرد فرصت پیدا نمی کند که به دنبال تصحیح باورهایش برود در نتیجه دین را برابر خرافات قرار می دهد و می گوید خرافات در زندگی من جایی ندارد و بدین ترتیب به بیراهه می رود. در حقیقت کتابهای بازاری باعث می شود که کودک در آینده یا چالش پیدا کند و یا بی خیال مسایل و شک هایش شود که در هر دو صورت مشکلاتی برای فرد پیش خواهد آمد.
نظر شما