خبرگزاری شبستان، محمدرضا جایروند ـ قم: روز 31 شهریورماه سال 1359 در حالی که فقط 19 ماه و 18 روز از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذشت، رژیم بعث عراق یکی از طولانی ترین و خونبارترین جنگ های تاریخ را به بهانه عدم پایبندی ایران به قراداد الجزایر آغاز کرد.
صدام پس از به پرواز درآمدن جنگنده های عراقی به سمت ایران در اتاق عملیات حضور یافت و اعلام کرد که تا «نیم ساعت دیگر کمر ایران خواهد شکست» اما جنگی که قرار بود تنها چند روز ادامه یافته و با شکست و فروپاشی جمهوری اسلامی به پایان رسد با مقاومت دلیرانه ملت ایران تا 8 سال ادامه یافت.
رزمندگان جبهه اسلام چنان رشادت هایی در این هشت سال از خود به نمایش گذاشتند که نه تنها یک وجب از خاک وطن را تقدیم دشمن نکرده بلکه جنگ را به خاک دشمن بعثی کشیده و عملیات هایی را در خاک عراق انجام دادند.
این جنگ 8 ساله سرانجام در روز 27 تیرماه سال 1367 با ثبت 225 هزار شهید به وسیله قطعنامه 598 به پایان رسید.
این قطعنامه در حالی از سوی جمهوری اسلامی ایران مورد پذیرش قرار گرفت که پیش از این 7 قطعنامه از سوی شورای امنیت صادر شده اما ایران به دلیل مواضع ناعادلانه رد شده بود.
عدم اشاره به تجاوز به تمامیت ارضی ایران، عدم ذکر حضور عراق در خاک ایران و عدم نام بردن از عراق به عنوان کشور استفاده کننده از سلاح شیمایی از مواردی بود که سبب رد قطعنامه ها از سوی ایران شده بود.
جام زهری که امام نوشید
امام خمینی(ره) که ادامه جنگ را با توجه به پیروزی های بدست آمده برای سرنگونی حزب بعث و نجات ملت عراق خواستار بودند، به دلایل مختلف با این قطعنامه و پایان جنگ تحمیلی موافقت کرد.
امام پس از پذیرش قطعنامه، پیام مهمی به مردم ایران صادر کرد که قسمتی از آن به شرح ذیل است؛
«و اما در مورد قبول قطعنامه که حقیقتاً مسأله بسیار تلخ و ناگواری برای همه و خصوصاً برای من بود، این است که من تا چند روز قبل معتقد به همان شیوه دفاع و مواضع اعلام شده در جنگ بودم و مصلحت نظام و کشور و انقلاب را در اجرای آن می‌دیدم؛ ولی به واسطه حوادث و عواملی که از ذکر آن فعلاً خودداری می‌کنم و به امید خداوند در آینده روشن خواهد شد و با توجه به نظر تمامی کارشناسان سیاسی و نظامی سطح بالای کشور که من به تعهد و دلسوزی و صداقت آنان اعتماد دارم، با قبول قطعنامه و آتش‌بس موافقت نمودم؛ و در مقطع کنونی آن‌را به مصلحت انقلاب و نظام می‌دانم.
و خدا می‌داند که اگر نبود انگیزه‌ای که همه ما و عزت و اعتبار ما باید در مسیر مصلحت اسلام و مسلمین قربانی شود، هرگز راضی به این عمل نمی بودم و مرگ و شهادت برایم گواراتر بود. اما چاره چیست که همه باید به رضایت حق تعالی گردن نهیم...
قبول این مسأله برای من، از زهر کشنده‌تر است؛ ولی راضی به رضای خدایم و برای رضایت او، این جرعه را نوشیدم. در شرایط کنونی، آن‌چه موجب این امر شد، تکلیف الهی‌ام بود. شما می‌دانید که من با شما پیمان بسته بودم که تا آخرین قطره خون و آخرین نفس بجنگم؛ اما تصمیم امروز، فقط برای تشخیص مصلحت بود و تنها به امید رحمت و رضای او، از هر آن‌چه گفتم، گذشته و اگر آبرویی داشتم، با خدا معامله کرده‌ام.»
قبول قطعنامه یکی از پدیده‌های بسیار مهم تاریخ انقلاب است
چهار روز پس از پذیرش قطعنامه در 27 تیر ماه سال 1367 حضرت آیت الله خامنه‌اى، رئیس جمهور وقت کشور در خطبه‌هاى نماز جمعه تهران تحلیل مشروح و مبسوطی از مسائل مربوط به قطعنامه 598 ارائه کردند که در بخشی از آن آمده است:
«اعلام قبول قطعنامه از طرف جمهورى اسلامى ایران دو فایده اساسى داشت: اول این که آتش‌بس را به صلاح انقلاب و کشور دانستیم و دوم این که با اعلام قبول قطعنامه، ماهیت رژیم عراق على‌رغم ادعاى صلح‌طلبى، آشکار شد و تحولات بعدى اصالت هر دو مصلحت را مشخص کرد...
رژیم عراق در مقابل این حرکت غیر منتظره جمهورى اسلامى ایران درماند. اگر طالب پوشاندن چهره جنگ طلبانه خود بود باید آتش بس را قبول مى‌کرد. اگر مى‌خواست زیر بار نرود، چهره منافقانه این رژیم افشا مى‌شد و این هر دو به نفع کشور ما بود.
مسئله قبول قطعنامه یکی از پدیده‌های بسیار مهم تاریخ انقلاب است، چه قبول قطعنامه به آتش بس و خاتمه جنگ منتهی بشود و چه با خباثت دشمن بهانه‌گری و جنگ افروزی او به اتمام جنگ منتهی نشود. به هر حال این حرکت یکی از مهم‌ترین حوادث و مهم‌ترین حرکات و مهم‌ترین آزمایش‌ها در تاریخ انقلاب ما بود، خیلی چیزها را و خیلی حقایق زیبا را از انقلاب ما آشکار کرد. چیزهایی که اگر این تجربه‌ها پیش نیابد به این روشنی دیده نخواهد شد.
شجاعت رهبری کشور و انقلاب را، آن قدرت و صلابت معنوی و شجاعت روحی و اخلاقی که در یک لحظه یک موضعی را بخاطر مصلحت و اسلام و مسلمین اتخاذ می‌کند و اعلام می‌کند که دنیا در مقابل این موضعگیری متحیر می‌ماند. این شجاعت از شجاعت در جنگ بالاتر است این شجاعت اخلاقی و روحی است که کمتر کسی از بزرگان عالم این قدر توانسته است آن را در اعمال و رفتار خود نشان بدهد».
متن قطعنامه 598
قطعنامه 598 دارای یک مقدمه و 10 بند است که در جلسه 2570 شورای امنیت به اتفاق آرا به تصویب رسید. بندهای قطعنامه بر اساس مواد 39 و 40 منشور سازمان ملل متحد به شرح زیر است:
1- شورا مطالبه می‌کند که به عنوان اولین قدم به سوی یک حل و فصل از طریق مذاکره، ایران و عراق به یک آتش بس فوری اقدام فوری اقدام کنند و تمام عملیات نظامی را در زمین، دریا و هوا متوقف کنند و همچنین تمام نیروها را بی‌درنگ تا سر حداث شناخته شده بین المللی بازگردانند.
2- از دبیر کل درخواست می‌شود که گروهی از ناظران سازمان ملل متحد را برای تائید، تحکیم، نظارت بر آتش بس و عقب نشینی به مرزها اعزام کند. به علاوه از دبیر کل درخواست می‌شود که ترتیبات ضروری را برای مشاوره با طرفین انجام دهد و گزارش آن را به شورای امنیت تسلیم کند.
3- شورا اصرار دارد که پس از توقف مخاصمات فعال بلادرنگ اسرای جنگی را بر اساس کنوانسیون سوم ژنو در 12 اوت 1949، آزاد کند و عودت داده شوند.
4- از ایران و عراق دعوت می‌شود که با دبیر کل در خصوص به اجرا در آوردن این قطعنامه و در کوششهای میانجیگرانه برای کسب یک حل و فصل جامع، عادلانه، شرافتمندانه مورد قبول طرفین در مورد تمام موضوعات مهم، بر اساس اصول مندرج در منشور ملل متحد همکاری کنند.
5- از تمامی دولتهای دیگر دعوت می‌شود که حداکثر خویشتن‌داری را به عمل آورند و از هر اقدامی که ممکن است به تصاعد و گسترش بیشتر مخاصمه منجر شود، احتراز جویند و بدین گونه به اجرا در آوردن قطعنامه حاضر را تسهیل کنند.
6- از دبیر کل درخواست می‌شود که ضمن مشورت با ایران و عراق مساله تفویض کار تحقیق در باب مسئولیت مخاصمه به هیاتی بی‌طرف را بررسی کند و در حداقل مدت ممکن به شورا گزارش دهد.
7- عظمت خسارات وارده در خلال مخاصمه و نیاز به کوشش در جهت نوسازی، با امدادهای بین‌المللی در خور زمانی که مخاصمه خاتمه پذیرد، تصدیق می‌شود و در همین خصوص از دبیر کل در خواست می‌شود که هیاتی از کارشناسان را برای پژوهش در باب مساله نوسازی تعیین کند و به شورای امنیت گزارش دهد.
8- به علاوه از دبیر کل درخواست می‌شود که با مشورت با ایران و عراق و سایر کشورهای منطقه، طرق افزایش امنیت و ثبات را مورد مدافه قرار دهد.
9- از دبیر کل در خواست می‌شود که شورای امنیت را در مورد به اجرا در آوردن این قطعنامه، به طور مداوم مطلع کند.
10- شورای امینت تصمیم دارد که برای در نظر گرفتن اقدامات بیشتر و تضمین اجرای این قطعنامه در صورت ضرورت جلساتی تشکسل دهد.
نظر شما