تلاش برای حفظ اصالت سوزن دوزی بلوچی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان،  «سوزن دوزی بلوچی» یا «بلوچی دوزی» مجموعه ای از انواع خاص سوزن دوزی است که توسط زنان بلوچ شکل می گیرد و حاصل ذهن و خلاقیت آن هاست. سوزن دوزی بلوچ دارای مهر اصالت از سازمان یونسکو است  و در فهرست میراث معنوی کشور نیز ثبت شده‌است. «سوزن دوزی» که در اصطلاح محلی به آن سُوچِن دوزی نیز گفته می‌شود از اصلی‌ترین هنرهای رایج در میان اقوام بلوچ است اما به رغم اصالت چشمگیر و قابل ملاحظه این هنر باید خاطرنشان ساخت؛ زیبایی هنر سوزن دوزی بلوچ به این است که در زندگی روزمره مردمان آن دیار کاربرد روزانه دارد و با وجود گذشت سالیان دراز و رفت‌وآمد مدهای متنوع لباس همواره جایگاه خود را در فرهنگ مردمان بلوچ حفظ کرده‌است. این هنر تقریباً در بین تمام نقاط استان سیستان و بلوچستان و توسط زنان بلوچ انجام می‌شود. هر دختری که متولد می‌شود از همان زمان نوجوانی این هنر را از مادرش و نزدیکانش یادمی‌گیرد و هزاران سال است بدین شکل نسل به نسل منتقل شده‌است و تا به الان پایدار مانده‌است. امروزه این هنر به شکل سنتی ماندگار در بین بیشتر زنان بلوچ رواج دارد و در اکثر مناطق بلوچستان تولید محصولات سوزن دوزی متداول است. راه اندازی یک هزار کارگاه سوزن دوزی از سال 97 تاکنون در استان سیستان و بلوچستان خب مسرت بخشی است؛ راه اندازی این کارگاه ها علاوه بر اشتغال زایی برای بانوان می تواند به اقتصاد منطقه کمک کند و از طرفی به توسعه صادرات غیر نفتی در کشور بیانجامد؛ همین موضوع باعث شد که با «محمدرضا کرم پور»  رییس هیات مدیره «ردای سنتی مکران» به گفتگو بنشینیم که در زیر می آید:

برای بروز کردن سوزن دوزی و در عین حفظ اصالت و کاربردی کردن آن در لباس های ایرانی چه اقداماتی انجام می دهید؟

ما که سوزن دوزی را نمی توانیم به روز کنیم اما داریم بر روی ترکیب رنگ و تکه دوزی بر روی لباس های رسمی کار می کنیم؛ همانطور که می دانید هنر سوزن دوزی هنر اصیلی است، تمام برنامه ما این است که اصالت سوزن دوزی بلوچ به هم نخورد، پروژه ای که ما داریم پیگیری می کنیم این است که تحت هیچ شرایطی به آن نقش اصلی مکران لطمه وارد نکنیم، متاسفانه جدیدا یکسری آمدند نقش اصلی مکران را به حاشیه بردند.

در  تولیدات لباس سوزن دوزی شده برای اینکه  همیشه مشتری داشته باشید و صرفا تابع مد روز نباشید به چه مواردی توجه می کنید ؟

 ما به دنبال حفظ اصالت سوزن دوزی مکران هستیم اما در اجرای طرح تکمیلی اش به دنبال این هستیم از طریق طراحان و مشاوران پوشاک پروژه ای را انجام بدهیم که بتوانیم هر چه شکیل تر و تجاری اش کنیم سوزن دوزی در استان سیستان و بلوچستان یک پوشاک محلی است و ما از محلی خارج اش می کنیم تجاری اش می کنیم و به دنبال این هستیم که اداری شود

برای اینکه سوزن دوزی با حفظ اصالت بماند و کسی که در تهران یا هر نقطه دنیا  لباسی سوزن دوزی شده بپوشد که با کسی که در سیستان و بلوچستان می پوشد سلیقه اش متفاوت است  چکار می کنید؟ چقدر تولیدات شما مطابق با سلیقه این مخاطب است برای جذب سلیقه مخاطب غیر بلوچ چه اقداماتی انجام می دهید؟

گروه مشاوران ما و طراحان ما به دنبال مشتریان غیر بلوچ و حتی غیر ایرانی هستند ما هدفمان بر روی بخش صادرات است و در این راه قدم برمی داریم هدف گذاری اصلی ما صادرات سوزن دوزی است.

 در بازار سوزن دوزی چینی هم پیدا می شود کشور چین حتی سوزن دوزی را هم کپی می کند برای مقابله با این چکار می کنید؟

سوزن دوزی به چند شکل در سیستان و بلوچستان انجام می شود یکسری چاپی است که همه مردم می پوشند، یکسری کار چرخ و دست است که قیمت متعارفی دارد، ما به دنبال اصل سوزن دوزی هستیم  اما مشتری های خاص که کار خاص می پوشند فرق بین کار دست و چرخ را می دانند و ما به دنبال این هستیم که نظر مشتریانی که خاص محسوب می شوند را جلب کنیم.

 لباس های کار دست قیمت بالایی دارد برای تعادل قیمت که هر مشتری بتواند  از این محصولات استفاده کند چه کار می کنید؟

ما در قیمت گذاری سلیقه همه مشتریان را در نظر گرفته ایم، قیمت پوشاک کم کار شده  ما از 350 هزار تومان  تا بالاتر شروع می شود اما ما به دنبال مشتری های خاص تر برای صادرات می گردیم؛ در آینده نزدیک خبرهای بهتری از «ردای سنتی مکران» می شنوید و قطعا خبرهای خوبی درباره سوزن دوزی ایران می شنوید؛ یک گروه مشاور به صورت ویژه بر روی آن برای صادرات کار می کنند و ما به دنبال یک مجموعه برای بانوان هستیم که شامل مانتو شال و کیف و کفش سوزن دوزی شده است و به زودی  بسته ویژه پوشاک بانوان را رونمایی می کنیم.

 در مجموعه «ردای سنتی مکران» چند نفر مشغول بکار هستند و با چه هدفی راه اندازی شده است؟

در مجموعه ما تقریبا 150 نفر مشغول هستند؛ ولی ما نمی خواهیم به کارگاه خودمان اکتفا کنیم، ما به دنبال تولید خارج از کارخانه هستیم و می خواهیم  کارگاه های خانگی برای ما تولید کنند، ما به دنبال تجمیع نیروی کار در یکجا نیستیم می خواهیم خانمی که در خانه نشسته  برای ما سوزن دوزی انجام دهد کند و بیشتر به دنبال ایجاد شغل های خانگی هستیم که به دنبال آن ایجاد اشتغال می شود و از طرفی امنیت خانواده را هم تضمین کند.