خبرگزاری شبستان، زیر گروه سیاست خارجی- پریسا رهنما: گام دوم ایران در خصوص کاهش تعهدات برجامی خود یعنی افزایش درصد غنی سازی اورانیوم، مورد توجه جهانیان قرار گرفته و روز گذشته نیز آژانس بین المللی انرژی اتمی این اقدام ایران و عبور درصد غنی سازی از 3.67 را تائید کرد. در مورد تاثیری که این اقدام ایران بر طرف های مقابل برجام خواهد داشت با «عباسعلی منصوری آرانی» عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت و گویی داشته ایم که مشروح مصاحبه وی با خبرگزاری شبستان به شرح زیر است:
سوال: چرا اروپا نتوانسته به تعهدات خود در برجام عمل کند؟
در توافقنامه برجام تعهداتی برای ایران و 1+5 تعیین شده که در طول مدت اجرای این توافقنامه تنها ایران به تعهدات خود عمل کرده و طرف مقابل هیچ گونه وظیفه ای را به اجرا در نیاورده است. آمریکا به عنوان یکی از اعضای 5+1 به منظور اجرا نکردن تعهدات خود از برجام خارج شد و اروپا نیز با وجود ماندن در این توافق وظایف خود را اجرایی نکرده است.
به نظر می رسد یک هماهنگی بین اروپا و آمریکا در این زمینه شکل گرفته که آمریکایی ها از برجام خارج شوند و اروپایی ها ماندگار باشند اما جمع اقدامات آن ها صفر شود. بدیهی است که این مساله برای ایران قابل قبول نیست و هر کشوری هم جای ما بود برایش قابل قبول نبود که خروجی یک توافقنامه نه تنها صفر باشد بلکه برای ما منفی نیز شود.
ما محدودیت هایی را طبق برجام بر دوش گرفته ایم بدون اینکه هیچ گونه استفاده ای از این توافقنامه داشته باشیم.
سوال: آیا کاهش تعهدات ایران در برجام تاثیری بر اروپایی ها خواهد داشت که بخواهند به اجرای تعهداتشان در این زمینه بپردازند؟
بدیهی است که اروپایی ها باید مسئولیت پذیر باشند و در گام اول در اجلاس فردای شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی اروپایی ها به شکل متحد اقدامات آمریکا را محکوم کنند. اگر این اقدام از سوی اروپا صورت بگیرد گام مهمی در زمینه اجرای برجام برداشته اند.
پس از آن اعضای اروپایی برجام باید مسئولیت هایی که برای اجرای این توافقنامه داشته اند را عملیاتی کنند. در غیر این صورت دلیلی ندارد که ما با اروپایی ها مذاکره داشته باشیم یا برجام را به تنهایی اجرایی کنیم.
جمهوری اسلامی ایران برمبنای ملی خود تصمیم می گیرد و خودش را از زیر بار مسئولیت ها خارج می کند و براساس نیاز کشور اقدامات لازم را انجام می دهد.
سوال: آیا اروپا توانایی اجرای تعهدات خود را داشته اند یا به دلیل عدم توانایی نتوانسته اند تاکنون برجام را اجرا کنند؟
اروپایی ها توان اجرای یک سری از اقدامات را دارند. اگر توانایی انجام نداشتند نباید در برجام وعده می دادند یا مسئولیت هایی را می پذیرفتند حالا که این اقدام را انجام داده اند پس توانایی اجرای این تعهدات خود را هم دارند. اگر توان نداشتند باید همان زمان اعلام می کردند.
اروپایی ها چه می توانند چه نمی توانند باید واقع بین باشند و واقعیت این است که آن ها به میزان مسئولیت پذیری خود باید از ما انتظار مسئولیت پذیری داشته باشند. اگر توانایی انجام تعهداتشان را ندارند نباید نسبت به کاهش تعهدات برجامی ایران ابراز نگرانی داشته باشند. این گونه موازنه ای در کار نیست و مذاکرات برای ایجاد موازنه برگزار شده با این اقدام آن ها موازنه مذاکرات و برجام برهم می خورد.
سوال: روسیه و چین در این میان با توجه به نگاه مثبتی که به ایران دارند، چگونه می توانند به پیش برد اهداف ایران کمک ویژه ای داشته باشند؟
وزارت خارجه ما باید بیش از گذشته گفت و گوها با چین و روسیه را ادامه دهند. اما نباید این نکته را فراموش کنیم که همه کشورها منافع خود را پیش می برد و ما هم فارغ از اینکه چین و روسیه چه نگاهی دارند باید منافع خودمان را پیش ببریم. ما نه به یک کشور خاصی وابستگی داریم و نه قرار بر این است که به علت ارتباطاتمان از منافع ملی گذشت کنیم. اینکه روسیه و چین چه تصمیماتی برای حفظ برجام می گیرند یک بحث حاشیه ای است که دیپلمات های ایران با این کشورها باید در غالب گفت و گو مباحث را ادامه دهند.
اروپا و آمریکا با روسیه و چین مذاکرات خود را ادامه می دهند و ماهم با توجه به اینکه این دو کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل هستند باید از فرصت مذاکره با آن ها بهره ببریم. تا این که مانند دوره های قبل نظر مثبت این دو کشور به قطعنامه های این شورا علیه ایران را نداشته باشیم./
نظر شما