به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان، «حنیف غفاری» شب گذشته (9 تیر) در برنامه تیتر امشب شبکه خبر سیما با اشاره به اخبار منتشر شده درباره اجرایی شدن اینستکس به ابهامات آن اشاره کرد و گفت: اینستکس ابهام ساختاری، ماهوی و حقوقی دارد که در اصل نباید داشته باشد. هدف از ایجاد اینستکس حمایت از مبادلات تجاری و مالی با ایران بود اما فرانسه، آلمان و انگلیس برای تسهیل تجارت غیر دلاری با ایران عملا فرصت سوزی بسیاری کردند.
کارشناس مسائل بین‌الملل به این نکته اشاره داشت که با ضمانت اجرایی اینستکس مشخص نیست و گفت: رویکرد اروپا به اینستکس یک رویکرد بازدارنده است.
وی با بیان اینکه اروپایی ها سعی می کنند از این ابزار استفاده کنند تا مذاکرات را به سال آینده بکشانند تا انتخابات آمریکا برگزار شود، گفت: برجام با وجود ضمانت نامه سازمان ملل متحد در پشتوانه خود، نتوانست آمریکا را متعهد کند از این رو نباید به اینستکس اطمینان کرد چون با ساختار مبهمی از اینستکس روبرو هستیم.
وی ادامه داد: اینستکس یک مجرای کاملا هدایت شده است. اروپا برای اینکه بتواند استقلال سیاسی داشته باشد باید هزینه کند.
غفاری در ادامه به مواردی که در برجام به آن تاکید شده اشاره کرد و گفت: فروش نفت و تراکنش های مالی از خواسته های برجام است. استقلال مالی و راهبردی اینستکس اصلی ترین مرحله آن است. شاید اگر اینستکس به یکباره می توانست تمامی نیازهای ایران را برآورده کند قابل اعتماد بود.
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه بین خواسته‌های ایران و ساختار اینستکس توازنی وجود ندارد در تشریح این تناقض گفت: دلیلش هم این است که ظرفیت اینستکس بسیار محدود است. 80 درصد اقتصاد اروپا در دست بخش خصوصی است و 20 درصد آن در بخش دولتی است بنابراین از 100 درصد اقتصاد اروپا تنها یک درصد از توان اقتصادی اروپا در مجرای اینستکس تعریف می‌شود.
غفاری رویکرد تحرک اروپا را ناشی از تهدید ایران به کاهش تعهدات برجامی دانست و گفت: اروپا تنها زمانی تحرک کاملا واقعی از خود نشان می دهد که ایران واقعا تعهدات را کم کند و هر چه قدر ما در این باره منفعلانه رفتار کنیم آنها وقیح تر می شوند.
کارشناس مسائل بین الملل با تاکید بر اینکه نباید اینستکس را نقطه ثقل در نظر بگیریم و روی آن حساب باز کنیم، گفت: نباید مشابه اشتباهی که در برجام مرتکب شدیم رفتار کنیم. باید کارکردهای جایگزین را در این باره در نظر بگیریم.
وی با بیان اینکه باید اینستکس را در راهبردهای اقتصادی حذف کنیم، گفت: اینکار به معنی قطع ارتباط با اروپایی ها نیست. موضوع مهم در این باره بحث استفاده از توان بالقوه بازیگران بین المللی اقتصادی غیر اروپایی است که در اقتصاد جواب می دهد.
غفاری در پایان به نقش بازیگران بین المللی مانند روسیه و چین در این زمینه اشاره و خاطرنشان کرد: برخی کشورها که خود نیز در تحریم آمریکا هستند از راهبرد جایگزین کردن دلار با پول رایج خود استفاده می کنند و این راهبرد می تواند از مرکز ثقل دلار و روابط اقتصادی وابسته به دلار بکاهد./
نظر شما