به خبرگزاری شبستان- رشت از رشت، مدیریت شهری با پیچیدگی های خود که با توسعه روزافزون شهرها و تنوع خدمات همراه است، در کشور ما و در مقیاس کوچکتر شهری چون رشت همواره با چالش های متعددی روبه رو است. هرچند ابعاد مختلف مدیریت یک شهر با پنج منطقه نسبت به شهرهایی مثل تهران آسانتر رپبه نظر می رسد اما شواهد از ناتوانی مدیریت شهر رشت در حوزه های مختلف بر شهروندان مشهود است. با اینهمه هر اندازه هم مدیریت در مقیاس شهرهای کوچکتر آسان به نظر آید باز نیاز است که شهروندان در امور مختلف شهری مشارکت داشته و در تصمیم گیری ها سهیم باشند. این مهم در مدیریت محله محوری به خوبی محقق می شود در صورتی که بتوان مدیریت محله محوری را به درستی در شهر نهادینه کرد و شهرداری ها بتوانند اهداف توسعه شهر را با آموزش و اعطای اختیار به شهروندان در محلات محقق کنند. در این راستا، محله محوری و ایجاد سرای محله در شهر رشت با لگوبرداری از تهران به عنوان پایتخت کشور از چند سال پیش پی گرفته شد.
با اینهمه با وجود اینکه مدیریت محله ای در پایتخت کشور در سال های نخست اجرا با موفقیت قابل توجه ای از سوی صاحبنظران مواجه شد اما اجرای همان طرح در رشت نتوانست گام های موثری در تحقق توسعه شهری و مدیریت شهروندی را محقق کند به طوری که اگرچه سرای محله ها در مناطق مختلف رشت ایجاد شد اما دیری نپایید که این اقدام شهرداری رشت بی نتیجه باقی ماند و عملا امروز اثری از سرای محله و نقش هایی که برای ان در توسعه شهر اندیشیده شده بود، دیده نمی شود.
اهداف مهمی مانند بهبود سبک زندگی، ترویج فرهنگ شهروندی، ترویج گفتمان مدیریت شهری و اعتماد سازی شهروندان، آسیب زدایی از محلات و به نوعی سهیم کردن شهروندان در مدیریت شهر در امور مختلف و دخیل کردن ان ها در تصمیمات شهری از جمله اهدافی بود که از ایجاد و فعالیت سرای محله ها در رشت انتظار می رفت. با اینهمه رئیس کمیسیون فرهنگی شورای رشت در این باره معتقد است تا زمانی که شهردار جدید تصدی شهرداری را در دست نگیرد، روند احیای سرای محلات در هاله ای از ابهام باقی می ماند و عملکرد و نقش سرای محله ها در مدیریت شهری قبال اعتنا نخواهد شد.
گفتگوی ذیل با محمدحسن عاقل منش درباره کارکرد سرای محله در نقاط مختلف شهر رشت است که با هم می‌خوانیم:
با گذشت چندین سال از اجرای طرح سرای محله که با الگوبرداری از تهران در رشت اجرایی شد، هم اکنون به نظر می‌رسد این سراها یا فعالیت خود را متوقف کرده‌اند و یا از اهداف اصلی خود دور شده‌اند. دیدگاه شما در اینباره چیست؟
پس از اینکه شهردار سابق(دکتر نصرتی) مسئولیت شهرداری رشت را واگذار کرد متاسفانه عملکرد سرای محلات به سمت و سوی دیگر رفت. به طوری که تعدادی از سراها که در اختیار مناطق شهرداری بود با امضای تفاهمنامه با دستگاه‌های مختلف به صورت تخصصی واگذار شد. به عنوان مثال دانشگاه علوم پزشکی یا سازمان فنی و حرفه‌ای به صورت تخصصی به برگزاری دوره‌های مختلف در سرای محلات اقدام می‌کنند و عملا شهرداری دخالتی در امور ندارد. این در حالیست که از ابتدا ساختار مناسبی برای فعالیت سرای محلات تعریف نشده بود.
این بدین معناست که هم اکنون فعالیت در سرای محلات بدون توجه به اهداف آن در حال اجراست؟
درواقع باید دقیق‌تر اینگونه گفت که دستگاه‌هایی که تفاهمنامه همکاری با شهرداری بسته‌اند در سرای محلات اهداف خود را دنبال می‌کنند و دوره‌های آموزشی تخصصی مدنظر خود را آموزش و تعلیم می دهند در حالی که هدف اصلی اجرای سرای محله در نقاط مختلف، عمومی‌تر شدن آموزش‌ها در راستای ترویج فرهنگ شهروندی و رفع برخی مسائل مربوط به محلات از طریق سهیم کردن شهروندان در مدیریت شهری بوده است.
به نظر شما دقیقا در سرای محلات چه اهداف یا دوره هایی باید اجرایی شود تا اهداف مهم توسعه شهری در ان ها محقق شود؟
تصمیم شورا و نظر ما در اجرای سرای محلات این بوده که معجونی از دوره‌های عمومی و تخصصی باشد به ویژه در محله‌هایی که پرجمعیت بوده و اقشار ضعیف در آن ساکن هستند و خدمات متنوعی که از طریق سرای محلات می‌توان به شهروندان ارائه داد در محلات اجرایی شود و مطمئنا این مهم مقصود شورا برای ادامه فعالیت سرای محلات است البته آخرین مصوبه شورا نیز این بوده که تا زمانی که شهردار جدید منصوب نشده اقدامات جدیدی در ارتباط با سرای محلات صورت نگیرد.
چطور می توان اهداف سرای محلات را محقق کرد در حالیکه بی سر و سامانی در امور فرهنگی و اجتماعی را در مدیریت شهری شاهد نباشیم؟
مشکل اصلی در شهرداری رشت نبود معاونت فرهنگی و اجتماعی است. وجود معاونت فرهنگی و اجتماعی برای ساماندهی به امور فرهنگی و اجتماعی بسیار نیاز است زیرا می‌تواند پیگیر اعتبارات باشد و برنامه‌ریزی درستی در امور فرهنگی را شاهد باشیم. اگرچه هم اکنون پیگیر ایجاد چنین معاونتی هستیم اما باید بپذیریم که فقدان این معاونت منجر به بروز مشکلات عدیده‌ای در حوزه فرهنگی و اجتماعی شده که یکی از آنها همین روند فعالیت سرای محلات شده است.
با چنین شراطی آیا تصمیم جدیدی برای فعالیت سرای محلات اتخاذ شده یا خیر؟
تا زمانی که شهردار جدید مسئولیت شهرداری را در دست بگیرد نباید اقدام یا تصمیم جدیدی برای فعالیت سرای محلات اتخاذ شود و این موضوع، مصوبه شورای شهر است.
نظر شما