وقتی امام علی (ع) از حق مردم در برابر حکومت صحبت می کند، روسو، هابز و لاک هنوز زاده نشده بودند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از یاسوج، «رضا دهبانی پور» شامگاه چهار شنبه (8 خرداد) در محفل نورانی انس با قرآن که در روستای گنجه ای شهرستان بویراحمد برگزار شد، با بیان اینکه امام علی (علیه السلام) اندیشه داشته و رفتار و سکنات ایشان زبانزد همگان است، اظهار داشت: کنش و سیره امام علی (علیه السلام) بیانگر غنای اندیشه اوست.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد ضمن تاکید بر اینکه ما در موضوعات مختلف می توانیم از امام علی (علیه السلام) مایه گذاشته، ادعا کرده و حرف بزنیم، گفت: نهج البلاغه امام علی (علیه السلام) سرشار از این مباحث است.

وی اضافه کرد: من زمانی که کتاب های مربوط به اندیشه را مطالعه کردم و صحبت از حقوق بشر بود، عده ای در کلاس درس تلاش کردند تا بگویند افرادی همچون روسو، توماس هابز و جان لاک در قرن 17 از قرارداد اجتماعی، حقوق بشر و دولت صحبت کرده اند.

دهبانی پور یادآور شد: وقتی به عقب برمی گردیم و نهج البلاغه امام علی (علیه السلام) را مطالعه و اوصاف امام را می خوانیم، می بینیم که امام علی (علیه السلام) پیشتر از اینهاست.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد ادامه داد: با مطالعه نهج البلاغه می توان دریافت که امام علی (علیه السلام) از حقوق انسان، حریت، آزادی، آزادگی، کرامت و ارزش انسان دفاع می کند.

وی اضافه کرد: آنگاه که امام علی (علیه السلام) از حق مردم در برابر حکومت صحبت می کند، اینها هنوز زاده نشده بودند، بنابراین ما می توانیم حقوق انسانی را به عنوان یک محور در نزد امام علی (علیه السلام) با تکیه بر نهج البلاغه که شامل سخنان گهربار ایشان است مطرح کنیم.

دهبانی پور با اشاره به اینکه در زمینه حقوق انسانی چندین مولفه وجود دارد که مباحثی از آن را حقوق نظری می گویند، ابراز داشت: یکی از مبانی حقوق نظری کرامت انسانی و ارزش والای انسان است که دین اسلام همواره به این کرامت انسان ها ارج می گذارد.

دبیر ستاد کانون های فرهنگی و هنری مساجد استان کهگیلویه و بویراحمد یکی دیگر از مبانی حقوق نظری را عدالت دانست و اضافه کرد: امام علی (علیه السلام) می فرماید:«نه هر آنچه از دین است، عدل است، بلکه هر آنچه عدل است، دین است» یعنی اینکه دین بدون عدالت یعی دین بدون محتواست.

وی یکی دیگر از این مبانی نظری را حقوق متقابل انسان نسبت به حکومت برشمرد و اظهار داشت: ما این موضوع را در جای جای نهج البلاغه و ادبیات امام علی (علیه السلام) شاهد هستیم که این امام تا چه اندازه برای حقوق متقابل انسان اجر و مرتبه قائل است.

دهبانی پور تاکید کرد: اگر امام علی (علیه السلام) وقتی که کسانی با او بیعت نمی کنند و عده ای برآشفته می شوند، یا وقتی که خوارج مشکلاتی برای امام ایجاد می کنند، امام در تلاش است تا بگوید اینها تا زمانی که برای مسلمانان مشکل و مانعی ایجاد نکنند و در مقابل دین اسلام صف آرایی نکنند، مزاحم آنها نشوید.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه امام علی (علیه السلام) به حریت، آزادی و آزادگی همواره اعتقاد داشت، گفت: امروزه کسانی از آزادی سوء استفاده می کنند و براین باور هستند که آزادی به معنای ولنگاری است، این در حالی است که آزادی قیوداتی دارد و در چارچوب قانون معنا پیدا می کند و از طرفی، گاهی کسانی از آزادی چنان سوء استفاده می کنند که گویا دین اسلام سازگاری با آزادی ندارد. در حالی که همه اینها مولفه هایی در دین ماست.

وی خاطرنشان کرد: امام علی (علیه السلام) در رابطه تقابل حکومت با مردم معتقد است مردم یک سره تکلیف نیستند، این نیست که مردم فقط تکلیف پذیر باشند، بلکه رابطه مردم با حاکمان حکومت رابطه متقابل است.

دهبانی پور در توضیح مطلب فوق، می افزاید: این بدین معناست که مردم حقوقی دارند و در کنار آن نیز تکالیفی، از طرفی حکومت کنندگان نیز حقوق و تکالیفی دارند؛ لذا باید حق مردم دیده شود که از جمله تکالیف مردم بر حکومت کنندگان، ایجاد امنیت است.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهگیلویه و بویراحمد یادآور شد: در کنار اینها عدالت امام علی (علیه السلام) است که همواره شنیده ایم که این امام کشته راه عدالت است و آزادی نیز در چارچوب قانون معنا پیدا می کنند.

وی قرآن و پیامبر را دو عامل برای گسترش تمدن اسلامی دانست و اضافه کرد: اعجاز قرآن و تدریجی بودن قرآن، یعنی اینکه به تدریج این کلام الهی ساری، جاری و نازل شده است و باور داریم که قرآن سخن است و امام و ائمه اظهار علیهم السلام قرآن ناطق هستند.