به گزارش خبرنگار شهری خبرگزاری شبستان، «محمد سالاری» با اشاره به امضای تفاهم نامه احیاء نهاد پایش و راهبری طرح های توسعه شهری تهران گفت: روز گذشته تفاهم نامه احیاء نهاد پایش و راهبری طرح های توسعه شهری تهران به عنوان یک نهاد بین بخشی به امضاء وزیر راه و شهرسازی، رییس شورای شهر و شهردار تهران رسید.
رییس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران افزود: این نهاد که در پیوست طرح جامع شهر تهران توسط قانونگذار پیش بینی شده بود ، در سال 89 و بعد از چند سال فعالیت بصورت یکطرفه توسط وزارت راه وشهرسازی وقت، کنار گذاشته شد وموجب شکل گیری بسیاری از انحرافات در مسیر تحقق و اجرای مفاد طرح جامع و طرح تفصیلی و تکالیف طرح تفصیلی از جمله طرح های موضعی و موضوعی شد.
وی تصریح کرد: نهاد پایش و راهبری طرح های توسعه شهری که قبلا نهاد مطالعات و برنامه ریزی و تهیه طرح های توسعه شهری نام داشت، یکی از مهم ترین و کلیدی ترین مفاد و محورهای طرح جامع شهر تهران و متشکل از سه ضلع شهرداری تهران، شورای شهر تهران و وزارت راه و شهرسازی است. از آنجاییکه تدوین کنندگان و تصویب کنندگان طرح جامع شهر تهران، برای انجام مطالعات، تهیه و تصویب مفاد و تکالیف طرح های جامع و تفصیلی به یک ساز و کار هماهنگ و چند بخشی برای انجام تکالیف نیاز داشتند، تشکیل این نهاد را پیش بینی کرده بودند تا ضمن ایفای نقش نظارتی، راهبری و پایش، هماهنگی مربوط به ایفای نقش سازمان ها و نهادهای مختلفی که در فرایند انجام تکالیف طرح های جامع و تفصیلی باید کنشگری کنند، اقدامات لازم را انجام دهد.
وی ادامه داد: شهرداری تهران از این فضا بهره برداری کرد تا طرح تفصیلی را به عنوان ابزاری برای درآمدزایی در اختیار بگیرد و مجموعه مغایرت های گسترده و قابل توجهی که تصمیم گیری ها و اقدامات اجرایی شهرداری تهران طی سال های گذشته با مفاد طرح تفصیلی و طرح جامع دارد نیز نتیجه کنار گذاشتن نهاد مطالعات و پایش و راهبری طرح های توسعه شهری است.
سالاری با اشاره به نظر صاحبنظران و متخصصین برنامه ریز شهری اظهارداشت: نهاد مذکور، نهالی بوده که می توانست در آینده شهر تهران حتی سایر کلانشهرهای کشور در جهت ارتقاء جایگاه مدیریت و برنامه ریزی و تحقق پذیی طرح های توسعه شهری ایفای نقش کند و به درختی تنومند تبدیل شود اما متاسفانه با کنار گذاشتن این نهاد، یکی از فرصت های ارزشمندی را که در طرح جامع شهر تهران به عنوان یک جایگاه و دیده بان نظارتی، راهبری، پایش و مراقبت برای عدم انحراف در طرح جامع داشتیم را از دست دادیم.
وی تصریح کرد: در طول سال های گذشته یعنی از سال 89 که این نهاد کنار گذاشته شد تاکنون، ما شاهد مجموعه گسترده و متعددی از تصمیم گیری های مغایرت با اسناد طرح جامع و طرح تفصیلی در مدیریت شهری تهران بودیم و قطعا می توان ادعا کرد که یکی از دلایل عمده عدم تحقق تکالیف طرح جامع و بخصوص طرح تفصیلی، عدم وجود همین نهاد راهبر، دیده بان و ناظر با اختیارات قانونی بود.
ایجاد شکاف و بی اعتمادی بین مجموعه دیده بان های شهری و تشکل های حرفه ای با شهرداری تهران
سالاری ادامه داد: عدم وجود نهاد مطالعات و برنامه ریزی وقت باعث شدکه رویکرد مشارکت دهی تمامی صاحبنظران، برنامه ریزان شهری، مهندسین مشاور، تشکل های حرفه ای و دانشگاهی در تحقق پذیری طرح جامع و تفصیلی کنار گذاشته شود و فعالیت ها صرفا توسط معدود پیمانکاران خاصی که در راستای اهداف درآمدزایی شهرداری تهران حرکت می کردند، تدوام پیدا کند که موجب ایجاد شکاف و بی اعتمادی عمیق بین مجموعه دیده بان های شهری، تشکل های حرفه ای و صاحبنظران و مجموعه شهرداری تهران شد و بدین ترتیب آن ها نیز به جای کمک به شهرداری و ارائه نظرات خود برای ارتقاء وضعیت شهر تهران و تحقق پذیری طرح های توسعه شهری در مقام اپوزیسیون قرار گرفتند و به نوعی از شهرداری تهران فاصله گرفتند.
تقویت و احیاء مجدد نهاد گامی استراتژیک برای جلب مشارکت صاحبنظران و حرفه مندان
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با بیان اینکه می توان اذعان کرد که تقویت نهاد و احیاء مجدد آن یکی از گام های استراتژیک و بسیار مهم در ایجاد تغییر رویکرد از روند گذشته به یک روند کاملا مشارکتی با حضور مجموعه برنامه ریزان شهری، شهرسازان، معماران و تشکل های حرفه ای است گفت: از جمله خصوصیات بارز این نهاد، ایجاد یک سازوکار میان بخشی و فرابخشی است که متاسفانه در کشور ما در فرایند تصمیم گیری ها، چنین سازوکارهایی را کم داریم.
تلاش کمیسیون شهرسازی و معماری برای تحقق حقوق شهروندان
سالاری ادامه داد: کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران بعد از چندین سال پیگیری از دوره چهارم شورا و بارها مکاتبه با وزرای وقت و معاونین شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی و شهرداران وقت و معاونین شهرسازی و معماری آن ها، نهایتا موفق شد بعد از تهیه چندین پیش نویس، ارکان تشکیل دهنده این نهاد که وزارت راه وشهرسازی، شورای شهر و شهرداری تهران هستند را روز گذشته در یکجا جمع کند و این تصمیم بسیار ارزشمند مبنی بر امضای تفاهم نامه نهاد پایش، نظارت و راهبری طرح های توسعه شهری و آغاز فعالیت آن با رویکردهای جدیدی که به دنبال احیاء حقوق عمومی شهر و توجه به حقوق شهروندان و جلوگیری از تداوم رویکردهای درآمدزایی و بارگذاری های خلاف اسناد توسعه شهری است را دنبال کند.
وی مهم ترین وظایف این نهاد را اینگونه تشریح کرد: 1- هدایت و راهبری تحولات فضایی، کالبدی و عملکردی شهر در چارچوب طرح جامع مصوب 86 شهر تهران، 2- پایش دائمی و نظارت بر تحقق طرح های جامع و تفصیلی و بخصوص طرح های موضعی و موضوعی به عنوان طرح های سطح سوم شهری که اغلب مغفول مانده اند، 3- بازنگری و پیشنهاد اصلاحات مورد نیاز برای بازنگری طرح جامع و تفصیلی شهر تهران که بعد از گذشت 11 سال از ابلاغ طرح جامع و 7 سال از ابلاغ طرح تفصیلی اکنون زمان آن رسیده که نسبت به بازنگری این طرح ها اقدام شود و این بازنگری نیاز به آسیب شناسی و بررسی میزان تحقق پذیری و تعیین میزان انحراف طرح تفصیلی از اهداف اولیه آن است که ما پیشاپیش در کمیسیون شهرسازی و معماری شورا، طرحی را ارائه دادیم و مصوبه شورا شد و معاونت شهرسازی و معماری شهرداری چندین ماه است که در این خصوص در حال اقدام است.
سالاری ادامه داد: 4- هدایت و راهبری تهیه طرح های موضعی و موضوعی مصوب سند طرح جامع و تفصیلی که متاسفانه باید بگوییم که بسیاری از این طرح ها که نقش اساسی را در ارتقاء کیفیت محیطی و زندگی شهر دارند مغفول مانده اند. 5- همکاری با سایر دستگاه های تهیه کننده طرح های موضعی و موضوعی و پیگیری تصویب و اجرای آن ها در مراجع ذیربط، 6- هماهنگی میان بخشی دستگاه های ستادی و اجرایی ذیربط در راستای تحقق طرح جامع شهر تهران، 7- مشاوره در خصوص مواردی که از شورای شهر یا شهرداری تهران یا وزارت راه و شهرسازی یا سایر دستگاه های ذی مدخل در تهیه و اجرای طرح های توسعه شهری ارائه می شود،8- زمینه سازی برای دسترسی آزاد شهروندان به اطلاعات طرح های توسعه شهری از طریق تشکیل یک بانک اطلاعات یکپارچه و فراگیر به همه طرح ها و انتشار تمام آمار و اطلاعات و تصمیم گیری ها و تصمیم سازی هایی که در اینجا صورت می گیرد.
وی توضیح داد: در بند هشتم با رویکرد شفافیت، زمینه مشارکت دهی تمام برنامه ریزان شهری و آحاد شهروندان در این تصمیم گیری ها برای ارزیابی و ارائه نظرات و جلوگیری از انحرافات احتمالی فراهم می کند.9- تهیه و تنظیم پیش نویس لوایح آیین نامه ها و دستورالعمل های مورد نیاز با همکاری و مشارکت دستگاه های اجرایی مرتبط و شورای شهر تهران و ارائه به مراجع ذیصلاح از جمله شورای عالی استان ها و شورای عالی شهرسازی و معماری و پیگیری مراحل تصویب یا تایید آن ها و 10- انجام مطالعات و تهیه طرح های لازم جهت پیشبرد اهداف و ماموریت های نهاد و نهایتا تنظیم گزارش های ادواری در ارتباط با روند پیشرفت و تحقق طرح های توسعه شهری و چالش های فراروی آن.
این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه این نهاد دارای سه رکن شامل شورای عالی نهاد، رییس نهاد، و شورای تخصصی است اظهار داشت: اعضای شورای عالی نهاد عبارتند از وزیر راه و شهرسازی به عنوان رییس شورا، رییس شورای شهر و شهردار تهران به عنوان اعضای این شورا، مسئولیت دبیری به عهده رییس نهاد است که در اینجا پیش بینی شده که با توجه به مجموعه ماموریت ها و مشغله ها، سه عضو می توانند در صورت صلاحدید وظایف خود را به معاون شهرسازو معماری وزارت راه، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران و رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران تفویض کنند.
سالاری ادامه داد: شورای تخصصی نهاد به عنوان یکی از ارکان نهاد شامل اعضایی از جمله معاون شهرسازی و معماری وزیر راه، معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران و رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، رییس نهاد به انتخاب شورای عالی نهاد و 5 نفر از صاحبنظران و متخصصان امور شهری با پیشنهاد اعضای حقوقی شورای تخصصی و تصویب شورای عالی نهاد هستند که حضور صاحبنظران و متخصصان امور شهری در نهاد قبلی پیش بینی نشده بود و ما مبتنی بر رویکرد مشارکت دهی تشکل های حرفه ای و صاحبنظران در تصمیم گیری ها این موضوع را در نظر گرفتیم که می توان بنا به ضرورت با پیشنهاد شورای تخصصی می از اشخاص ذیصلاح دیگر نیز استفاده کرد.
خروج نهاد از سازو کار پیمانکاری با حذف مسئولیت تهیه طرح
وی با اشاره به یکی از نکاتی که در تفاهم نامه اخیر پیش بینی شده تا نهاد از ساز وکار پیمانکاری خارج شود گفت: مسئولیت تهیه طرح را از نهاد گرفتیم چراکه این وظیفه ذاتی شهرداری تهران و سایر سازمان ها و نهادهایی است که در قانون به آن اشاره شده و برای اینکه این نهاد دچار انحراف و محل سوداگری نشود وایجاد شائبه دفاع از پیمانکاران و رویکردهای گذشته وجود نداشته باشد و صرفا نقش راهبری، نظارت و پایش را ایفا کند، البته در صورت ضرورت تهیه طرح را انجام دهد .
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران ادامه داد: برای شورای تخصصی نهاد نیز مجموعه ای از شرح وظایف در فرایند تصمیم گیری ها و تصمیم سازی ها پیش بینی شده است. رییس نهاد بالاترین مقام اجرایی و اداری است که به اتفاق آرا توسط شورای عالی نهاد انتخاب شده که در این مرحله آقای امیر فرجامی دبیر اسبق شورای عالی شهرسازی و معماری انتخاب شدند و امیدواریم با توجه به تجربیات خوب و مقبولیت در جامعه حرفه ای بتوانند در کنار شورای تخصصی و بارویکردهای شورای عالی نهاد به وظایف خود عمل کند.
سالاری با اشاره به تعهدات هرکدام از طرفین نهاد اعم از وزات راه و شهرسازی، شورای شهر و شهرداری تهران بیان کرد: تامین اعتبار برای انجام مطالعات و بازنگری بخش های مرتبط با طرح جامع و سطوح بالاتر از آن به عهده وزارت راه و شهرسازی و در سطوح پایین تر یعنی طرح تفصیلی و پایین تر، بر عهده شورای شهر و شهرداری است. همچنین سعی کردیم در فرایند تدوین این تفاهم نامه از آسیب شناسی هایی که در خصوص نحوه فعالیت نهاد قبلی و نقطه نظرات، تالیفات در مورد آن و برگزاری مجموعه ای از جلسات گسترده در کمیسیون شهرسازی و معماری بهره بگیریم.
وی ادامه داد: امیدواریم با تشکیل این نهاد بتوانیم در راستای هدایت، پایش و راهبری و مستند سازی مستمر تحولات کالبدی فضایی و عملکردی شهر تهران و ایجاد زمینه حضور صاحبنظران و متخصصان شهرسازی و برنامه ریزی در فرایندهای مذکور و همچنین بوجود آوردن امکان دسترسی آزاد شهروندان و حرفه مندان به اطلاعات شهری و شهرسازی و تحقق پذیری مفاد طرح های توسعه شهری تهران قدم برداریم تا منجر به ارتقاء کیفیت زندگی با تغییر رویکرد نسبت به گذشته شود و بتوانیم به ایفای نقش خود در قبال شهروندان بپردازیم.
سالاری در پایان گفت: کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران تصمیم دارد، در روز چهارشنبه هفته جاری جلسه ای را با حضور تعدادی از صاحبنظران در خصوص ورود به رویکردهای جدید نهاد برگزار کند، چراکه معتقدیم باید از این به بعد تمامی تصمیم گیری ها مبتنی بر نظرخواهی از مجموعه صاحبنظران و دیده بان های شهری باشد.
نظر شما