چند روایت معتبر از فرهنگ محلی و تاریخ تمدن قوچان/ «آساک» را با هزینه شخصی ساختم

خبرگزاری شبستان، گروه فرهنگی-الهام عطائی: «علیرضا صفری» متولد 1357 در مشهد است و ساکن تهران، او پژوهشگر حوزه رسانه ، فیلمساز و تهیه کننده است. او تهیه کنندگی فیلم های کوتاه، بلند سینمایی و مستند را در کارنامه کاری خود دارد و تجربه تقریبا طولانی هم در زمینه مشاوره رسانه ای دارد. فیلم های کوتاه «یازده دقیقه»، «بخار روی شیشه»، « «پدر»، فیلم بلند سینمایی «تابوی لیرو» از جمله کارهایی است که او تهیه کنندگی شان را بر عهده داشته است و تا به امروز مشاور رسانه ای پروژه های مختلفی از جمله فیلم سینمایی «باتو می مانم»، سریال «برنا»، کمدی «آقای شیک»، فیلم «ریمن»، فیلم «آس بازی»، فیلم سینمایی «دومینو»، تئاتر «بعدش»، تئاتر «چهارفصل» بوده است.  او این روزها تهیه کنندگی مستندی با عنوان «آساک» را  در دست دارد که 10 درصد از کار تصویربرداری آن انجام شده است، مستندی که به فرهنگ محلی شهرستان قوچان  و البته تاریخ طولانی تمدن در این منطقه می پردازد و  در هفته جاری وارد مرحله ساخت شد. ساخت این مستند بهانه گفت و گویی شد که در ادامه می خوانید.

مستند « آساک» به چه موضوعاتی می پردازد؟

این مستند  نگاهی نو به فرهنگ محلی خراسان رضوی دارد و با رویکرد داستانی و با نگاهی ژرف به فرهنگ محلی شهرستان قوچان نیز می پردازد.

چرا این نام را برای مستند انتخاب کردید ؟

بر اساس تحقیقات، خبوشان و آساک نام های پیشین شهر قوچان هستند. این مستند با نام موقت «آساک» به شهرستان قوچان از توابع خراسان رضوی نگاهی عمیق از منظر فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و... خواهد داشت .

هدف از ساخت این مستند چیست؟

 این شهر با دارا بودن بیش از 200 روستا با تنوع فرهنگی و قومیتی یکی از تاریخی ترین و پرجاذبه ترین شهرستان های این خطه شمال شرق ایران است. نمایش آیین ها و رسوم این بوم تاریخی، جلب نظر گردشگران ایرانی و خارجی به جاذبه های بکر و ناشناخته طبیعی آن و آشنایی مخاطب ایرانی با بخشی از کشور بزرگ ایران از جمله اهداف ماست که بر اساس نگاهی پژوهشگرانه و علمی انجام گرفته است. البته در روند ساخت این کار، ریشه های این تمدن تاریخی را تا خراسان شمالی و بخش هایی از شهرستان دماوند و تعران و شهرستان فردیس نیز دنبال می کنیم.

قرار است این مستند از تلویزیون پخش شود ؟

تصویربرداری این مستند پس از گذراندن مراحل تحقیق و بررسی، طی هفته گذشته کلید خورده و با توجه به وسعت پروژه تا اواخر بهمن ماه هم ادامه می یابد. این طرح را به شبکه 3 سیما و مستند پیشنهاد داده ایم تا با پخش آن در ابعاد ملی، ظرفیت های این استان به نمایش گذاشته شود.

مستند چند قسمتی است و در هر بخش به چه موضوعاتی خواهد پرداخت؟

 «آساک» در قالب 40 قسمت به ابعاد اجتماعی، فرهنگی، هنری، اقتصادی و ورزشی شهر و مردم قوچان می پردازد. چگونگی زندگی، آداب و سنن، نوع گویش، سبک امرار معاش، رقابت های ورزشی، موسیقی و... شکل مستندگونه «آساک» را رقم می زند.

در مورد رویکرد داستانی مستند توضیح بدهید، به چه شکل قرار است کار پیش برود؟

بخش داستانی و روایتگر این پروژه که همراه با مستند پیش می رود، برگرفته از داستان های بومی و محلی جذابی است که ریش سپیدان قوچان سینه به سینه حفظ کرده اند و نباید فراموش شوند. پروژه «آساک» تلاشی است برای ادغام نگاه مستندگونه و پژوهشگرانه با قصه های محلی قوچان که حتما موجب همراهی مخاطبان خواهد شد.
 

تاکید روی مفاهیم خاصی را  در ساخت این مستند در نظر داشتید؟

مستند آساک تلاش می کند همگام با گام دوم انقلاب در جهت ترویج ارزش ها و معرفی کانون های کلیدی انقلاب گام بردارد و مفاهیمی همچون سازندگی، اقتصاد مقاومتی، اخلاق مداری، فسادستیزی و خودباوری را با نگاه به پیشینه تاریخی مردمان این سرزمین مورد تاکید قرار دهد.و تلاش بر این است که فاصله ی میان بایدها و واقعیت ها، با حضور نسل جوان، دانا و پرانگیزه، با قدرت بیشتری آشکار شود، تا امید و نگاه خوش بینانه به آینده محقق شود. امروز که چهار دهه از انقلاب اسلامی می‌گذرد و برای ورود به دهه پنجم انقلاب باید آماده و جهادی باشیم ، این آمادگی نیاز به ارزیابی و آسیب شناسی عملکرد چهار دهه گذشته دارد و ببینیم که در چه مواردی موفق بودیم و و در چه مواردی ناموفق . ما در این مستند و در حوزه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مطالبات مردم را پیگیری و در این مسیر حرکت می کنیم .

هزینه های کار را از چه منبعی تامین کردید ؟

با وجود حمایت مردم خونگرم قوچان از عوامل «آساک»، تاکنون کار از منابع شخصی اداره شده و از سوی نهاد خاصی برای مشارکت در تامین هزینه های تولید این مستند اعلام آمادگی نشده است. تنها برخی موسسات خصوصی پیشنهادهایی را ارائه کرده اند.

کلام آخر ؟

حرف هایم را با سخنی با مسئولان و خدمت گزاران مردم خاتمه می دهم.  مسئولان باید یادشان باشد و بدانند مردم صاحب انقلاب هستند، مسئولان کارگزار مردم هستند رئیس مردم نیستند، آنها منویات مردم را کارگزاری می‌کنند اگر این نگاه در مسئولان ایجاد شود، در دهه پنجم راحت‌تر در مسیر پیشرفت حرکت خواهیم کرد.