به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، پس از آن که ایران از تعهدات خود در برجام کاست اعضای ۱+۴ واکنش های متفاوتی از خود نشان دادند و هر کدام تلاش خاصی را به منظور حفظ این توافقنامه در دستور کار قرار دادند.
بنابراین گزارش، اتحادیه اروپا پنجشنبه با صدور بیانیه‌ای هرگونه «اولتیماتوم» از سوی جمهوری اسلامی ایران درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را رد کرد.
طبق ترجمه فارس از خبرگزاری فرانسه، اتحادیه اروپا در واکنش به مهلتی ۶۰ روزه ایران برای اجرای تعهدات بانکی و نفتی اروپا و همچنین توقف برخی اقدامات ذیل برجام، اعلام کرد که هیچ ضرب‌الاجلی را از سوی تهران نمی‌پذیرد.
در بیانیه مشترک «فدریکا موگرینی» نماینده ویژه اتحادیه اروپا و وزرای خارجه سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا که در خروجی وبگاه این سازمان قرار گرفته، آمده است: «ما با نگرانی شدید، بیانیه ایران درباره تعهداتش ذیل برجام را ملاحظه می‌کنیم. ما تماما به حفظ و اجرای کامل برجام پایبند هستیم، (توافقی) که دستاوردی مهم در ساختار عدم اشاعه هسته‌ای جهانی و به نفع امنیت تمام ما است».
موگرینی و وزرای خارجه سه کشور با درخواست تحکم‌آمیز از ایران برای اجرای کامل تعهداتش ذیل برجام و برنداشتن گامهای تنش‌زا، تاکید کردند: «ما هرگونه اولتیماتوم را رد می‌کنیم و پایبندی ایران به تعهداتش ذیل برجام را بر اساس عملکرد آن و معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (اِن.پی.تی) ارزیابی می‌کنیم.در این زمینه، ما نقش مهم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نظارت و راستی‌آزمایی از اجرای تعهدات هسته‌ای ایران را یادآور می‌شویم. ما همچنین امیدواریم که ایران به پایبندی به فرمت‌ها و مکانیزم‌های مستقر ذیل برجام، شامل کمیسیون مشترک برجام ادامه دهد».
این بیانیه ضمن تاکید مجدد بر پایبندی محکم اتحادیه اروپا به تعهداتش ذیل توافق هسته‌ای می‌افزاید: «که شامل لغو تحریم‌ها برای منفعت مردم ایران می‌شود. در این رابطه، ما از بازگشت تحریم‌های ایالات متحده درپی خروج این کشور از برجام، متأسف هستیم».
از سویی دیگر، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر لزوم نظارت روی پایبندی ایران به تعهداتش ذیل توافق هسته‌ای تاکید کرد.
«فدریکا موگرینی» در گفت‌وگوی کوتاهی با خبرنگاران پیش از ورود به جلسه غیررسمی سران دولت‌های عضو اتحادیه اروپا در شهر «سیبیو» در رومانی درباره بیانیه مشترک صادر شده حول تصمیم ایران گفت: «من شخصا از این تحولات بسیار نگران هستم. ما تماماً به اجرای کامل برجام متعهد هستیم».
وی با بیان اینکه توافق هسته‌ای از اهمیت امنیتی برای اتحادیه اروپا و تمام جهان برخوردار است، توضیح داد: «سرمایه‌گذاری اتحادیه اروپا در اقدامات عدم اشاعه، همچنان برای ما در اولویت است. ایران تا کنون به تمام تعهداتش ذیل توافق هسته‌ای پایبند بوده است».
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن اشاره به تداوم نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر اجرای تعهدات ایران ذیل برجام، افزود: «و ما نیز به نظارت بر پایبندی ایران به الزاماتش از دریچه ارزیابی‌های آژانس اتمی ادامه می‌دهیم. پس امیدوارم که تعهد صددرصدی ما به حفظ این توافق، به بقای آن در آینده کمک کند».
اما هر کدام از این کشورهای اروپایی واکنش های متفاوتی نیز برای حفظ برجام از خود نشان دادند.
انگلیس یک مقام خود را راهی ایران کرد تا مذاکرات برجامی را ادامه دهد. سفارت انگلیس در تهران در صفحه توئیترش از سفر پنجشنبه «ریچارد مور» مدیرکل سیاسی وزارت خارجه انگلیس به تهران خبر داد و با انتشار تصویری از «مک ایر» سفیر انگلیس در جمهوری اسلامی ایران و ریچارد مور عنوان کرد: «بریتانیا به حمایت خود از برجام تا زمانی که ایران به تعهدات هسته‌ای خود کاملا عمل کند، ادامه خواهد داد.»
همچنین، مقام‌های آلمانی روز جمعه گفتند قدرت‌های اتحادیه اروپا در حال انجام اقدامات فشرده برای عملیاتی کردن کانال موسوم به «اینستکس» به منظور تسهیل تجارت با ایران هستند.
«ماریا آدبار»، سخنگوی وزارت خارجه آلمان در یک کنفرانس خبری در برلین ضمن تأکید بر پایبندی این کشور به توافق هسته‌ای برجام از ایران خواست آن را به طور کامل اجرا کند.
سخنگوی وزارت خارجه آلمان در ادامه گفت: «در حال همکاری‌های فشرده برای عملیاتی کردن اینستکس هستیم.»
علاوه براین، «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان گفته اتحادیه اروپا به دنبال آن است از دامن زدن به تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران جلوگیری شود.
به گزارش رویترز، مرکل که در حاشیه نشست سران اتحادیه اروپا در «سیبیو» در رومانی صحبت می‌کرد گفت که به نفع ایران است که در توافق هسته‌ای باقی بماند.
از طرفی دیگر، «امانوئل ماکرون»، رئیسجمهور فرانسه پنجشنبه (۱۹ اردیبهشت/۹ مه) گفت که طرف‌های برجام بایستی اطمینان حاصل کنند ایران در برجام باقی می‌‌ماند.
ماکرون گفت: «ایران بایستی در این توافق باقی بماند و ما بایستی هر کاری می‌توانیم انجام دهیم تا ایران در آن باقی بماند.»
رئیسجمهور فرانسه برجام را توافقی «خوب» توصیف کرد اما گفت که این توافق بایستی با توافقات دیگری در خصوص برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران تکمیل شود.
ماکرون از طرف‌های برجام خواست «اسیر فضای تنش‌آمیز نشوند» و مشترکاً مراقب امنیت جمعی خود باشند.
رئیسجمهور فرانسه همچنین در بخش دیگری از اظهاراتش در یک کنفرانس خبری بعد از نشست غیررسمی سران کشورهای اتحادیه اروپا در رومانی گفته که مسئولیت خروج ایران از توافق هسته‌ای با آمریکا است.
او گفته است: «اولاً ایران از این توافق خارج نشد. ثانیاً، اگر ایران از توافق خارج شود آمریکا مسئول است.»
اما طرف های دیگر یعنی چین و روسیه نیز واکنش های خاصی از خود برای حفظ برجام نشان داده اند.
وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیه ای در شامگاه پنجشنبه (۱۹ اردیبهشت) با اشاره به اینکه ما تصمیم ایران برای تعلیق بخشی از تعهداتش ذیل برجام را درک می‌کنیم اعلام کرد که همزمان از تهران می‌خواهیم از اتخاذ گامهای بیشتر برای کنار گذاشتن تعهداتش در چارچوب برجام خودداری کند.
مسکو همچنین از سایر طرفین خواست به تعهداتشان در ذیل توافق هسته‌ای با ایران پایبند باشند.
همچنین، «ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهور روسیه روز پنجشنبه با اعضای شورای امنیت روسیه دیدار و با آنها درباره توافق هسته‌ای برجام گفت‌وگو کرد.
وب‌سایت «کرملین» در بیانیه‌ای تصریح کرده در این جلسه آخرین تحولات پیرامون «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) پس از اقدام ایران در کاهش برخی از تعهداتش ذیل این توافق مورد بررسی قرار گرفته است.
علاوه براین، «گنگ شوانگ»، سخنگوی وزارت خارجه چین در کنفرانس خبری روز جمعه گفت کشورش به مفاد توافق هسته‌ای با ایران پایبند است.
وی در پاسخ به سوالی درباره بیانیه کشورهای اروپایی مبنی بر رد ضرب‌الاجل ۶۰ روزه ایران گفت: «چین به دقت تحولات مربوط به موضوع هسته‌ای ایران را دنبال می‌کند. جدیدترین بیانیه‌ای طرف‌های مختلف را تحت نظر داریم.»
سخنگوی وزارت خارجه چین گفت: «مایلم تأکید کنم که برجام به سبب نقش حیاتی آن در نظام منع اشاعه و صلح و ثبات در خاورمیانه بایستی به طور کامل و موثر اجرا شود.»
وی با یادآوری اینکه آژانس در ۱۴ گزارش پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کرده گفت: «متأسفیم که آمریکا با خروج از برجام و تحمیل تحریم‌های یکجانبه و فراتر از قلمرو قضایی تنش‌ها را تشدید کرد.»
گفتنی است، شورای عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه (۱۸ اردیبهشت‌ماه) در بیانیه‌ای اعلام کرد قصد دارد «در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران، و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام» برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف کند.
جمهوری اسلامی در این بیانیه که در اولین سالگرد خروج آمریکا از توافق هسته‌ای صادر شده به کشورهای باقی‌مانده در برجام ۶۰ روز فرصت داده برای اجرای تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی اقدام کنند.
این بیانیه همچنین هشدار می‌دهد در صورتی که کشورهای گروه ۱+۴ در ضرب‌الاجل یاد شده به تعهداتشان عمل نکنند، ایران به صورت مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.
همچنین، «سید عباس عراقچی» معاون سیاسی وزارت امور خارجه نیز تاکید کرده که ایران خروج از برجام را در دستور کار خود قرار داده است./
نظر شما