خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- لیلا ضامنی : برپایی سی و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران بهانه ای شده است تا نگاهی به انتشار کتاب آموزشی به ویژه کتاب های آموزش هنری داشته باشیم، اگرچه با فراگیر شدن اینترنت و توسعه شبکه های اجتماعی کتاب و کتابخوانی دیگر آن کارکرد سابق را برای مخاطب ندارد و هر فرد نیاز به خواندن اش را از طریق شبکه های اجتماعی رفع خواهد کرد اما در حوزه کتاب های آموزشی وضعیت متفاوت است انتشار کتابهای آموزشی در هر رشته هنری بر اساس نیازهای هنرجویان و دانشجویان صورت می گیرد اما اینکه آیا این کتاب ها بروزترین کتاب ها در هر حوزه هستند و درست ترجمه شده اند موضوعی است که با «امیر راد»، رئیس هیأت مدیره انجمن هنرمندان نقاش ایران که هنرمند فعالی در زمینه «نقاشی» و «هنرهای جدید» است به گفتگو نشسته ایم که در زیر می آید:
وضعیت ترجمه کتاب های آموزشی هنری بویژه در زمینه نقاشی چگونه است؟
در حوزه رسانه ای مثل نقاشی که رسانه کلاسیک هست در طول سالیان گذشته منابع گسترده ای در این زمینه ترجمه شده است؛ اگر مسئله تاریخ باشد در زمینه «تاریخ هنر» کتاب های زیادی ترجمه شده است همچنین در زمینه کتاب های آموزشی یا کتاب هایی درباره هنرمندان فعالیت گسترده تر بوده است چون این بخش سابقه طولانی تری دارد.
در حوزه هنرهای جدید که تخصص شما هم هست و منابع در این حوزه محدود است وضعیت ترجمه کتاب ها چگونه است؟
در حوزه هنرهای جدید که اسمش هم روی آن است« رسانه های جدید» در این حوزه که در تمام جهان هم عمر بیشتر از 50 سال ندارند منابع هم بسیار محدود است، اصولا به خاطر ذاتشان اینگونه رسانه ها تئوریک تر هستند و طبیعتا اصطلاحات فنی گسترده تری دارند و یا اصطلاحات فنی تازه تری هم در خود دارند برخی اصطلاحات اصطلاحاتی هستند که بر اساس زمینه و بستر این حوزه بوجود آمدند در نتیجه سابقه ای در حوزه فرهنگی ما ممکن است نداشته باشند و طبیعی است که ترجمه آنها کار آسانی نباشد.
یعنی این کتاب ها در خود زبان مبداء هم منابع ندارند و ترجمه اینها هم کار سختی است؟
در رشته هنرهای جدید یک طیف گسترده ای از کتاب ها و منابع در خود غرب و به زبان مبداء هم آنچنان وجود ندارد نه اینکه نباشد تعدادش قابل مقایسه با سایر حوزه ها نیست و از آن سو ترجمه و برگردان آنها به زبان فارسی هم تخصص ویژه می خواهد.
البته یکسری کتاب هایی که منبع نیستند ترجمه می شوند ؟
بله؛ برخی از کتاب ها ترجمه شده اند که غالبا مرجع نیستند و متاسفانه چند مرجعی هم که داریم چندان به لحاظ زبانی قابل ارجاع نیستند بنابراین پیشنهاد ما این است کسانی که به زبان مبداء مسلط هستند اصل کتاب را مطالعه کنند ولی اتفاقاتی در این زمینه دارد می افتد چون مخاطب خاص خود را دارد و مخاطب به دنبال این آثار است.
شما امیدوار هستید که وضعیت ترجمه کتاب های مرجع هنری بهتر خواهد شد؟
قدم هایی خوبی برداشته می شود هر چند کافی نیستف امیدوارم در سال های آینده با این طیف جدیدی از هنرجوها و فعالین این حوزه مترجمین خوبی در این بخش داشته باشیم که بتوانند تخصصی کتاب ها را ترجمه کنند و در آینده نزدیک شاهد طیف گسترده تری از ترجمه های خوب از مراجع باشیم.
منابع آموزشی دانشگاهی در رشته هنرهای جدید وضعیتشان چطور است؟
در دانشگاه می بینید ما اصلا رشته مستقلی نداریم که این حوزه را تدریس کند، بنابراین اینها در قالب سایر رشته ها بصورت درس های اختیاری یا برخی مواقع بدست اساتیدی که در این حوزه فعال هستند در قالب سر فصل های دیگر ارایه می شود در نتیجه چون ما درس اصلی به این نام نداریم و چنین رشته هایی در وزارت علوم هنوز شکل نگرفته بنابراین آن توجهی که در حوزه های دیگر هست در حوزه دانشگاهی کم است .
در حوزه نقاشی چقدر منابع به روز است؟
خوشبختانه در حوزه نقاشی یک کمی گسترده تر است و به دلیل سابقه ای که دارد منابع روزآمدتر هستند و بنابراین منابع قابل ارجاع بهتری در دسترس هنرجویان و اساتید است و برگردان ها هم قابل اعتنا تر هستند.
نظر شما