«سید جعفر هاشمی» در گفت و گو با خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان در خصوص ارزیابی سیاست خارجی ایران در سال های گذشته گفت: ابتدا باید یک تعریف از سیاست خارجی داشته باشیم. سیاست خارجی یک خط و مشی است که دولت ها و نظام ها با هدف حفظ منافع ملی شان اتخاذ می کنند و بر اساس آن با مسائل دنیای خارج رفتار و ارتباطشان را تنظیم می کنند.
دیپلمات سابق کشورمان افزود: دوم این نکته را باید متذکر شوم که دیپلماسی تنها متوجه وزارت امور خارجه نمی شود بلکه مربوط به سیاست های کلی یک نظام است هرچند مجری آن وزارت امور خارجه شناخته می شود.
وی با یادآوری این نکته که سومین مولفه قبل از ارزیابی سیاست خارجی در سال های گذشته این است که باید بدانیم سیاست خارجی از مناقشه برانگیزترین حوزه های سیاست است، خاطرنشان کرد: دیپلماسی مانند یک جنگ است و دیپلمات ها نیز دائما در میدان کارزار هستند و همیشه موفقیت برای آن ها حاصل نمی شود. پس ارزیابی در این حوزه را باید واقع بینانه ببینیم.
سفیر اسبق ایران در برزیل با اشاره به تفاوت های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای دیگر دنیا، اظهارداشت: قبل از انقلاب جایی در دنیا نبود که زیر سلطه شرق و غرب باشد و هیچ کشوری امکان مخالفت با این ها را نداشته است. پس ما راجع به سیاست خارجی می خواهیم صحبت کنیم که این دو قدرت را نفی کرده است.
وی ادامه داد: از سویی دیگر هم ایران دارای ویژگی های مهم استراتژیک و ژئوپلتیک است و 65 درصد ذخایر انرژی دنیا در این منطقه قرار دارد و ما دومین ذخیره انرژی در دنیا محسوب می شویم. این ویژگی ها سیاست خارجی ایران را از دیگران متفاوت می کند. اولویت های سیاست خارجی ما آرمانگرایی بوده و یک سری اهداف را هم در قانون اساسی در این خصوص تعریف کرده ایم.
هاشمی در ادامه با تاکید براین نکته که عدم آشنایی با علم دیپلماسی و مذاکره یکی از نقاط ضعف ماست، یادآور شد: نمونه آن برجام است که موفقیت خوبی برای کشور بود اما نقاط ضعفی نیز داشت که بهتر از آن می شد در این زمینه عمل کرد.
وی افزود: دومین نقطه ضعف دیپلماسی ما عدم ایجاد ارتباط متوازن با دنیاست. ما شاهد بوده ایم که برخی از مسئولان ما در دوره هایی از ادبیاتی در رابطه با دنیا استفاده کرده اند که شایسته کشورمان نبوده است. سومین نکته تاخیر کنش ها و واکنش ها در مورد اتفاقات دنیا بوده که در برخی از موارد نسبت به اتفاقات مهم دیر تصمیم گرفته ایم. نمونه آن در مورد تجارت جهانی و اف ای تی اف است.
کارشناس سیاست خارجی خاطرنشان کرد: چهارمین نکته عدم توجه به روابط خارجی به معنای دیپلماسی اقتصادی است که علیرغم تمامی اقدامات مثبت در داخل این اقدام را انجام نداده ایم. ما هیچوقت دیپلماسی اقتصادی را در سال های گذشته فعال نکرده ایم و امروز هم که خواسته ایم این کار را انجام دهیم هنوز به موفقیت هایی دست نیافته ایم. پنجمین مورد متاسفانه به فراموشی سپردن اخلاق و مورد آخر بی کفایتی مسئولانی است که با رانت خود فساد ایجاد کرده اند.
وی در پایان به تشریح نقاط قوت سیاست خارجی ایران پرداخت و تاکید کرد: نقاط قوت سیاست خارجی ما پا فشاری بر اصول و ارزش های انقلاب اسلامی، اراده سیاسی با سیاست های تحمیل شده، عدم عقب نشینی در برابر سیاست های استکباری، انتقال ارزش های انقلاب به کشورهای دیگر جهان همچون عراق، سوریه، یمن یا آمریکای لاتین و پیشرفت های علمی که به همت و درایت دیپلماسی کشور ایجاد شده است. /
نظر شما