به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، ایران در سال های اخیر به ویژه پس از اجرای برجام توسعه روابط تجاری و اقتصادی خود را با کشورهای دیگر دنیا با شتاب بیشتری دنبال کرد و در خلال این سال ها توافقنامه های بسیاری میان ایران و سایر کشورها در حوزه های حمل و نقلی، ترانزیت، نفت، صادرات و واردات مواد صنعتی و معدنی و اقلام غذایی انجام شد هرچند که در این مسیر آمریکا تلاش کرد با خروج یکجانبه از برجام زمینه کندی این روابط تجاری را فراهم آورد اما بر اساس آمارها تاثیر چندانی در این روند ایجاد نشده است.
ایران علاوه بر کشورهای اروپایی تلاش بسیاری برای توسعه روابط تجاری خود با کشورهای همسایه و منطقه داشته است و در این میان کشورهایی که امتیاز همجواری را داشته اند در آنها روند مبادلات تجاری و افتصادی بیشتر از سایرین بوده است از میان این کشورها می توان به «جمهوری آذربایجان» اشاره کرد.
آذربایجان از لحاظ اقتصادی در سالهای اخیر بسیار پیشرفت کرده و در بین کشورهای درحال توسعه پیشتاز است. این کشور در سالهای اخیر تولیدات خالص فراوانی داشته است. این تولیدات از لحاظ سود آوری بسیار نقش مهمی در اقتصاد این کشور بازی کرده است. مهمترین تولید و استخراج که بیشترین بازده سودی را در آذربایجان بازی می کند استخراج نفت و تولید فرآورده های نفتی است. آذربایجان به علت توسعه اقتصادی که در سالهای اخیر داشته است به عنوان کشور نمونه و الگو در زمینه اقتصادی انتخاب شده است به طوری که به باکو لقب پاریس شرق داده اند.
با توجه به این پتانسیل و برای توسعه روابط چندی پیش وزیر اقتصاد و دارایی کشورمان سفری به باکو داشت و در سیزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان شرکت کرد. در این اجلاس راهکارهای گسترش همکاری های ایران و جمهوری آذربایجان در حوزه های سرمایه گذاری، تجاری، مالی و بانکی، گمرک و مسایل مرزی، ارتباطات، انرژی و محیط زیست، کشاورزی، امنیت غذایی و بهداشت، علمی و آموزشی و فرهنگ و گردشگری در قالب هشت کمیته تخصصی بررسی شد.
«فرهاد دژپسند» در حاشیه این اجلاس با «الهام علی اف»، رییس جمهوری، نخست وزیر، وزیر اقتصاد، وزیر کشاورزی، رییس بانک ملی، رییس راه آهن و رییس گمرک جمهوری آذربایجان دیداری داشت. این در حالی است که وی درباره روابط تجاری ایران و آذربایچان به ایرنا گفته است: «امروز اقتضا می کند که ما با جمهوری آذربایجان به دلیل مشترکات بسیار زیاد فرهنگی و اقلیمی روابط را فراتر از طرح های زیرساختی گسترش دهیم و در این زمینه ظرفیت و زمینه های خوبی هم وجود دارد.»
به گفته وی «دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان می توانند روابط پولی و مالی، گردشگری و کشت فراسرزمینی را گسترش دهند. ایران و جمهوری آذربایجان در حوزه زیرساختی از جمله راه آهن تجربه خیلی خوبی دارند. می توانیم این کار را در دامنه های متعدد از جمله در حوزه های آب و برق نیز گسترش دهیم. ایران در دیپلماسی خارجی خود بر برقراری و تقویت روابط با کشورهای همسایه خیلی تاکید دارد و خوشبختانه یک ارتباط تاریخی خیلی خوبی میان ایران و جمهوری آذربایجان برقرار است.»
بنابراین گزارش، در سال جاری شاهد رفت و آمدهای بسیاری از مقامات جمهوری آذربایجان برای توسعه مناسبات تجاری با کشورمان بودیم. اسفند ماه سال جاری وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان سفری به ایران داشت و در این سفر دیداری با رییس جمهوری کشورمان انجام شد. حجت الاسلام «حسن روحانی» در این دیدار با بیان اینکه همکاری های تهران – باکو در حوزه های مختلف، بویژه در دولت تدبیر و امید بیش از پیش توسعه و تحکیم یافته است، اظهارداشت: «یکی از این همکاریهای ارزشمند ملی و منطقهای در زمینه تکمیل پروژه ریلی جنوب – شمال و اتصال خط آهن تا آستارا است که امیدواریم موجب استحکام بیش از پیش روابط فیمابین شود.»
رئیس جمهوری با اشاره به اهمیت گسترش همکاری بین ایران و آذربایجان در حوزه های حمل و نقل، انرژی، خودروسازی و داروسازی، ادامه داد: «همکاریهای اقتصادی و سرمایهگذاریهای مشترک خدمت به تاریخ و ملتهای دو کشور خواهد بود.»
«شاهین مصطفی یف»، وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان با بیان اینکه روابط دو کشور در تمامی حوزهها در حال توسعه بوده و همکاری در حوزههای حمل و نقل و ترانزیت از مهمترین بخشهای این همکاری است، تأکید کرد: «همکاریهای ایران و آذربایجان در چارچوب توافقات دو کشور پیش میرود و جمهوری آذربایجان درحال تکمیل زیرساختهای خود برای اتصال به کریدور ریلی جنوب – شمال است.»
وی با بیان اینکه با تکمیل خط ریلی رشت – آستارا، آرزوی دیرینه ملتهای منطقه محقق میشود، افزود: «هیچ مانعی نمیتواند توسعه روابط باکو – تهران را تحت تاثیر قرار دهد.»
این در حالی است که در همین ماه «المار ممدیاراف»، وزیر خارجه جمهوری آذربایجان نیز سفری به کشورمان داشت و در جریان این سفر دیداری با «محمدجواد ظریف»، وزیر امورخارجه کشورمان انجام داد و در این دیدار توسعه روابط سیاسی و دیپلماتیک و تجاری مورد تاکید طرفین قرار گرفت.
یادآور می شود: با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید زمینه بهبود روابط دو جانبه ایران و جمهوری آذربایجان فراهم شد و هر دو کشور در برنامه ریزی و سیاست های خود تعمیق روابط تجاری و اقتصادی را در دستور کار قرار دادند. حجم مبادلات تجاری ایران و آذربایجان در سال 2015 میلادی برابر با 86.47 میلیون دلار بود که میزان واردات آذربایجان از ایران برابر با 64.41 میلیون دلار و صادرات آذربایجان به ایران نیز برابر با 22.07 میلیون دلار بوده است اما در سال 2016 میلادی حجم مبادلات تجاری ایران و آذربایجان برابر با 137.65 میلیون دلار است که میزان واردات آذربایجان از ایران برابر با 102.74 میلیون دلار و صادرات آذربایجان به ایران نیز برابر با 34.91 میلیون دلار است. در سال 2016 میلادی در مقایسه با سال قبل از آن حجم مبادلات تجاری دو کشور 59.19 درصد ، میزان واردات آذری ها از ایران 59.52 درصد و میزان صادرات آذری ها به ایران نیز 58.22 درصد افزایش یافته است./
نظر شما