به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان: خدای سبحان، نظام کیهانی و زمین و محیط زیست را آفرید و آنها را در اختیار انسان نهاد تا او را بر اساس دستورهای خود بیازماید و ببیند که وی پس از مطالعه و شناخت لازم، چگونه از این امانت های الهی در مسیر طاعت خالق بهره می گیرد و با مزایا و نعمت های زیست محیطی پروردگار چگونه رفتار می کند. لذا در قرآن کریم می فرماید: «إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا» زمین را آراستیم تا شما را بیازماییم و ببینیم کدامیک به نیکی رفتار می کنید.(1)
در آموزه های دینی توجه ویژه ای به محیط زیست شده و برای کسانی که در احیا و نگهداری آن می کوشند پاداش مادی و معنوی فراوانی ذکر شده است، برای نمونه رسول خدا(ص) می فرماید: «هر کس درختی بکارد خدا به اندازه محصول آن برایش پاداش می نویسد»(2).
در مقابل اگر از طبیعت و امکانات مادی به گونه ای مناسب و شایسته بهره گیری نشود آثار زیانبار و گاه جبران ناپذیری در پی دارد؛ سلامت محیط زیست پیوندی تنگاتنگ با حیات سالم انسان دارد. سالم نگاه داشتن محیط زیست یعنی رعایت حق زمین، هوا، آب، خاک، دریا، صحرا، کوه و دشت، گیاهان، حیوانات و سایر موجودات و عرصه های زیست محیطی که با حیات فرد و جامعه پیوند دارند.(3)
با توجه به تاکیداتی که اسلام نسبت به مساله طبیعت و محیط زیست دارد انسان مسلمان باید در راستای حفظ محیط پیرامونی خود بکوشد و در ایام مختلف که استفاده از فضای سبز و مراتع بیش از سایر زمان هاست سعی خود را بر صیانت از این محیط بگذارد. روز طبیعت یا همان «سیزده به در» از مصادیق ایامی است که این امکان وجود دارد که افراد بر اثر بی توجهی بخش از طبیعت از بین برود.
حجت الاسلام «احمد شفیع نیا» در مورد اهمیت محافظت از محیط زیست و نگاهی که در سیره پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت(ع) نسبت به این مساله وجود دارد، گفت: حضرات معصومین(ع) حتی زمان جنگ و جهاد تاکید فراوانی داشته اند که به محیط زیست آسیب وارد نشود، پیامبر(ص) فرموده است: مبادا در طول جهاد سرباز مسلمانی میوه ای را تلف کند، شاخه ای را بشکند و درختی را قطع کند.
این استاد حوزه تصریح کرد: حتی اگر کاری با آموزه های دینی نداشته باشیم، ما کشوری خشک داریم که خطر خشکسالی در آن سال به سال افزایش پیدا می کند، بنابراین عقل حکم می کند که درختکاری کنیم و از قطع درختان و از بین بردن فضای سبز جلوگیری کنیم. از همه این حرف ها گذشته همه افراد می توانند اقدام به تولید فضای سبز کنند و از بین رفتن منابع جلوگیری کنند، مثلا گندم و عدس که خود ماده غذایی هستند چرا باید در ایام خاصی برای سبزه عید استفاده و بعد از مدتی دور ریخته شوند؟ این دانه ها به زحمت به دست می آید و این کار به دلیل آنکه اسراف این دانه ها گناه محسوب می شود.
وی افزود: اگر افراد بیایند و از هسته های لیموشیرین، نارنج و یا پرتقال استفاده کرده و آنها را در گلدان به عنوان سبزه بکارند، در عین اینکه یک سبزه ماندگار خواهند داشت بعد از مدتی می توانند درختچه ای که ایجاد شده را در منزل بکارند و از آن بهره مند شوند. اسلام از ما خواسته است که به درختان و به طبیعت به طور کلی احترام بگذاریم. این چنین است که هر فردی می تواند در جایگاه خودش به تحقق این هدف کمک کند.
حجت الاسلام شفیع نیا تاکید کرد: حفظ طبیعت، کاشت درخت، جلوگیری از ریختن زباله در فضای سبز و پاکیزه نگاه داشتن محیط از جمله مصادیق مهمی است که در کلام معصومین(ع) دیده می شود، ما اگر پیرو آنها هستیم باید نه فقط در یک روز خاص به نام روز طبیعت، که در سایر ایام سال رهرو آنان بوده و در حفظ محیط پیرامونی خود حداکثر تلاش را به کار ببریم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: عقل و فطرت ما می گوید که هر چه موجب ادامه حیات انسان و راحتی او باشد، باید مقدمات تکثیر و ترویجش را فراهم کنیم. حفظ حیات انسان از اوجب واجبات است. عقل و شریعت حکم می کند که از محیط زیست خود به ویژه درختان که اکسیژن تولید می کنند، محافظت کنیم.
بنابر آنچه بیان شد و نیز به دلیل آنکه یکی از اقسام چهارگانه روابطی که اصلاح و شیوه صحیح آن بر رشد و کمال آدمی تاثیر دارد، ارتباط انسان با طبیعت است باید در بهار طبیعت که زمین و زمان نو شده و خرمی و سرسبزی محیط را در بر گرفته، حواس مان به تعاملات مان با طبیعت باشد؛ مبادا در پی تفریح و ساعاتی حضور ما در دامان طبیعت، آن را آلوده کرده و چهره زیبای آن را تخریب کنیم.
پی نوشت ها:
مفاتیح الحیات
1.سوره کهف، آیه 7
2.الجامع الصغیر، ج2، ص514
3.اسلام و محیط زیست، ص38
نظر شما