به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، بانک مرکزی در سال جدید و با توجه به نوسانات زیاد بازار ارز ورود جدی تری برای ساماندهی این بازار و متعادل سازی نرخ ارز داشت تا جایی که بارها و بارها شاهد هشدارهای رییس کل بانک مرکزی به سودجویان و دلالان این بازار بودیم. «عبدالناصر همتی» 9 بهمن ماه در پستی در اینستاگرام خود با هشدار به دلالان ارز نوشته بود: «در پست جدید همتی آمده است: این روز‌ها متأسفانه برخی افراد و صاحب منصبان و بعضاً ذینفعان به تریبونی که دسترسی پیدا می‌کنند، با بی توجهی به جنگ تبلیغاتی و روانی دشمنان علیه کشورمان و در حد خود، آینده منفی را به غلط برای اقتصاد کشورمان به تصویر می‌کشند.
دلالان و نوسان گیران هم سوار بر این گونه القائات و بزرگ نمایی‌ها، بحث‌هایی مانند تأثیر رد یا قبول پالرمو و SPV و سایر بهانه‌ها، کسب و کار خود را، با فروش ارز‌های بالا خریده خود، رونق می‌دهند. بانک مرکزی همچنان که تا به حال نیز نشان داده است در موقع مقتضی تدابیر پیش بینی شده را عملیاتی خواهد کرد. زمان و نوع مداخله را بانک مرکزی تعیین می‌کند، نه فضا سازی دلالان و فرصت جویان.»
پس از این هشدار رییس کل شاهد کاهش قیمت دلار و سایر ارزها در بازار غیررسمی بودیم تا جایی که دلار چهارشنبه (10 بهمن ماه) با قیمت 12 هزار و 300 تومان در بازار غیر رسمی فروخته می شد و به دنبال این هشدار پنجشنبه 11 بهمن ماه با قیمت ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان معامله می شد. همچنین هر یورو که 9 بهمن ماه در بازار آزاد ۱۴ هزار ۱۵۰ تومان معامله شد روز 11 بهمن با نرخ ۱۳ هزار و ۸۵۰ به فروش می رسید.
در ادامه تاکیدات همتی برای کنترل بازار ارز وی پس از حضور در مراسم راهپیمایی ۲۲ بهمن ماه پستی را در اینستاگرام خود با این مضمون منتشر کرد که «سوالی در ذهن برخی بود که درسته بانک مرکزی نمی خواهد قیمت دلار پایین بیآید؟ گفتم نعوذباله! مگر ممکنه؟ برای بانک مرکزی در کنار تقویت ارزش پول ملی، ثبات در بازار و ممانعت از نوسان نیز مهم است، ولی این بدان مفهوم نیست که از کاهش نرخ ممانعت کرده یا در پی افزایش آن باشیم. تاکید داشتند که تلاش بیشتری برای کاهش نرخ دلار بشود. گفتم من هم معتقدم نرخ فعلی به هیچ وجه قیمت ذاتی دلار نیست و برای تعدیل آن برنامه داریم و مطمئن باشید تمام تلاش خود را مصروف تقویت ارزش پول ملی خواهیم کرد.»
پیگیری های بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز این بار جدی تر از هر بار دیگر ادامه دارد و در همین رابطه رییس کل بانک مرکزی 12 اسفند ماه با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما تاکید کره بود: «اختیارات تامی به بانک مرکزی داده شده است که می تواند با تمام کسانی که می خواهند بازار پول کشور را بهم بریزند برخورد کند.»
همتی در ادامه درباره افزایش نرخ ارز در یک ماهه اخیر نیز گفته بود: «افزایش یک ماهه اخیر در نرخ ارز به علت خریدها فصلی و برخی خبرهای منفی است. برخی از مسئولان و نمایندگان با سخنانشان جو منفی در جامعه ایجاد می کنند. بانک مرکزی امسال 33 میلیارد یورو تامین کرده است که 24 میلیارد یورو آن به طور مستقیم از طریق بانک مرکزی و 9/3 میلیارد یورو آن از طریق سامانه نیما بوده است.»
وی همچنین با بیان اینکه کالاهای اساسی وارداتی با نرخ نیمایی 4 هزار و 200 تومان تا آبان درست عمل می کرد، اضافه کرده بود: «از آبان تا دی به علت وجود اشکال در شبکه توزیع و ضعفی در آن قیمت این کالاها دچار افزایش شد. بانک مرکزی آمادگی لازم را برای آنکه سهمیه هر خانوار از طریق سرپرست آن با کارت بانکی تخصیص داده شود تا بتواند کالاهای اساسی را با نرخ ارز مصوب خریداری کند دارد.»
این تاکیدات و هشدارها گویا بر بازار ارز تاثیر گذاشته و شاهد روند نزولی قیمت ها در آن هستیم تا جایی که دلار که امروز (سه شنبه 21 اسفندماه) تا قبل از ظهر در بازار آزاد به قیمت 12 هزار و 905 تومان مبادله می شد در ساعات بعدازظهر در بازار آزاد ۱۲ هزار و ۸۰۰ تومان معامله شود. این کاهش، نرخ یورو را هم تحت تأثیر قرار داده و منجر شده است تا با کاهش ۱۰۰ تومانی به ۱۴ هزار ۸۰۰ تومان برسد. صرافی ملی هم با اندکی تغییر دلار را در کانال ۱۲ هزار و ۸۸۰ تومان و یورو را ۱۴ و ۸۵۰ تومان به فروش می‌رساند.
این کاهش قیمت در حالی رخ داده است که دلار روز دوشنبه بیستم اسفند ماه دلار با قیمت 13 هزار و 42 تومان در بازار غیر رسمی فروخته می شد و روز یکشنبه نوزدهم اسفند ماه نیز با قیمت 13 هزار و 151 تومان در بازار غیر رسمی و روز شنبه هجدهم اسفند ماه با قیمت 13 هزار و 37 تومان در بازار غیر رسمی معامله می شد.
جدا از تاکیدات بانک مرکزی ممنوعیت خرید و فروش ارز در فضای مجازی نیز در این کاهش قیمت بی تاثیر نبوده است. خبر ممنوعیت خرید و فروش ارز در فضای مجازی را 18 اسفند ماه رئیس اداره تشخیص جرایم مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا اعلام کرده بود.
سرهنگ «حمید کیانی» گفته بود: «بر اساس دستورالعمل بانک مرکزی هرگونه خرید و فروش ارز در فضای مجازی حتی صرافی‌های مجاز ممنوع است از این رو هرگونه خرید و فروش ارز در این ایام در فضای مجازی و یا بستر شبکه‌های اجتماعی صورت بگیرد امری غیر قانونی بوده و به احتمال بسیار زیاد از سوی مجرمان سایبری صورت می‌گیرد.»
یادآور می شود: بانک مرکزی جدا از این اقدامات برای ساماندهی بازا رارز درصدد تشکیل بازار متشکل ارزی است که چندی پیش چهارچوب، آیین نامه ها و دستورالعمل های مرتبط با این بازار ارزی به تصویب رسیده است و بنا به گفته رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اعلام کرد از ابتدای سال 98 راه اندازی این بازار کلید می خورد و مبنای تسویه در این بازار نرخ های سامانه سنا خواهد بود.
کانون صرافان، کانون بانک های خصوصی و شورای بانک های دولتی به عنوان بازیگران اصلی این بازار هستند و بانک مرکزی به عنوان ناظر عملیات این بازار را رصد می کند تا این بازار سالم کار کند. عرضه ای که در این بازار صورت می گیرد در یک دوره زمانی از ابتدای صبح به نوان عرضه آزاد است ولی معامله صورت نمی گیرد، سپس براساس میزان عرضه و تقاضا و قیمت هایی که ارائه می شود به صورت میانگین و با توجه به نرخ روز قبل، نرخی تعریف می شود و به عنوان نخستین معامله شروع به کار می کند و بر اساس آن بازار شکل می گیرد و به کارش ادامه می دهد.
از این رو به نظر می رسد با سیستم های کنترلی بانک مرکزی در کنار تلاش آن برای راه اندازی بازار متشکل ارزی برای شفافیت معاملات در سال آینده شاهد جهشی بزرگ در راستای تعادل بازار ارز باشیم./
نظر شما