به گزارش خبرنگار مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، مقام معظم رهبری در آستانه شروع چهل و یکمین بهار انقلاب اسلامی، در پیام مهمی ضمن تشریح آنچه که طی این چهار دهه بر ملت انقلابی ایران رفت، توصیههای مهمی برای شروع گام دوم انقلاب داشته اند و در خصوص فضای معنوی جامعه و نقش مساجد فرمودند:«مساجد و فضاهای دینی رونقی بیسابقه گرفت و صف نوبت برای اعتکاف از هزاران جوان و استاد و دانشجو و زن و مرد و صف نوبت برای اردوهای جهادی و جهادسازندگی و بسیج سازندگی از هزاران جوان داوطلب و فداکار آکنده شد.
در راستای تبیین وظیفه مساجد در مرحله دوم انقلاب اسلامی گفت و گویی با « محمدعلی موظف رستمی»، «نویسنده، محقق و پژوهشگر در حوزه مسجد»، انجام دادیم که در ادامه می خوانید:
آقای موظف رستمی جایگاه مساجد در شکل گیری انقلاب اسلامی و در چهل سال اول انقلاب چه طور بوده است؟
نقش و اثربخشی مساجد در شكلگيري و استمرار انقلاب اسلامي امري روشن است، نقش مساجد در شبکهسازی و انسجامبخشی نيروهاي انقلاب و در مبارزهای سخت و نفسگير در آغازين روزهاي جنبش اسلامي تحت رهبري حضرت امام (ره) امري انکارناپذیر است و ركن ركين مساجد نه تنها بستر حركت خودجوش مردم انقلابي بوده است، بلكه در ادامه پيروزي شكوهمند انقلاب نيز همواره اين عنصر اصلي را به همراه داشته و تکیهگاه و ستون آن در روند حيات معنوي و مادي و طي مراحل رشد و بالندگی تا دوره بلوغ مبدل شده است.
مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب بر این موضوع تاکید داشتند که «مساجد و فضاهای دینی رونقی بیسابقه گرفت. صف نوبت برای اعتکاف از هزاران جوان و استاد و دانشجو و زن و مرد و صف نوبت برای اردوهای جهادی و جهاد سازندگی و بسیج سازندگی از هزاران جوان داوطلب و فداکار آکنده شد.» باید گفت، تعدادي زيادي از برنامههاي معنوي كه پيش از انقلاب هيچ سابقهاي از آن در سطح مساجد وجود نداشته و اگر هم بود، بسيار اندك و شایان توجه نبوده است در طي اين چهار دهه انقلاب احياء و عملياتي شد.به طوری که تنها در حوزه دعا و نيايش میتوان برنامههايي؛ چون دعاي عرفه، اعتكاف، دعاي ازبعيد، زيارت عاشورا، دعاي توسل، دعاي كميل، دعاي ندبه و ... را نام برد که شاهد اجراي هزاران برنامه و با حضور گسترده ای از مؤمنان بهویژه از قشر نوجوان و جوان در سطح مساجد كشور بودهایم.
در گام دوم انقلاب از ظرفیت مساجد چگونه باید بهره برد؟
در حال حاضر و در مرحله گذر از گام اول و شروع حركتي نوين در مسير گام دوم باید با بهرهگيري اصولي و دقيق (توأم با خرد جمعی) از تجربيات و يافتههاي حاصل از ارزيابي كاركردهای مؤثر و نقشهاي ماندگار و اثربخش مساجد در طول گذشت چهار دهه از عمر انقلاب اسلامي، ضمن حركت در مسير دستيابي به مسجد تراز اسلامي، چارچوبي منطقي و برنامهاي هدفمند و عميق تدوين و تهيه شود تا شاهد منزلت و جايگاه مساجد درهمآمیختگی، هماهنگي و همكاري (بهرهگيري از فضاي فيزيكي و معنوي مسجد بهعنوان بستر اصلي فرآيند رشد و تعالي روزافزون نظام اسلامي) با ديگر عناصر و عوامل اثربخش در دسترسي سهلالوصول به آرمانها و اهداف عاليه نظام مقدس جمهوري اسلامي بیش از پیش و گذشته باشيم.
مقام معظم رهبری در بخشی از این بیانیه حرکت در مسیرگام دوم انقلاب را با خودسازی و تمدن سازی بیان می کنند، تبیین این موضوع از طریق مساجد چطور محقق می شود؟
جايگاه و يكي از وظايف ذاتي و ریشهای و اصلي مساجد، تبيين و عمل به همين موضوع است و بستر انجام اين مهم در مساجد فراهم است. اهتمام به موضوع خودسازی باید توسط مبلغان ديني و روحانيون در مساجد و در بيان موعظه و خطابه سخنراني در مساجد انجام گیرد، خودسازي مقدمه ای برای ورود به تمدن سازي است، بنابراین در وهله اول باید موضوع خودسازی مورد توجه قرار گیرد.
تجربه مهمی كه مساجد در طول اين چله انقلاب گذاشته اند، این است كه هر جا مساجد بهعنوان محور برنامهها و فعاليتهاي قرارگرفته از ضريب موفقيت بالايي برخوردار شده است و در اکثر بحرانهای طبيعي و اجتماعي و ... مساجد نخستين نهادي بوده اند كه در رفع بحران به وجود آمده و تسهيل سازي امور، پیشقدم شده و با توجه به جایگاهی كه اين مكان مقدس در ميان عامه مردم دارد، شاهد مشاركت فعالانه آحاد جامعه در برنامههاي پيش رو و تدارك شده از طرف مساجد در مواجهه با مشكلات بودهايم.
مساجد با همت و تلاش جوانان مومن و متعهد به پیروزی رسید و در دوران دفاع مقدس در برابر دشمنان ایستاد، در گام دوم انقلاب مساجد چگونه با تکیه بر جوانان می توانند مسیر پیشبرد انقلاب برای دستیابی به آرمان ها را طی کنند؟
ضرورت دارد که از تجربه ارزشمند مساجد در تبيين و عملياتي کردن اهداف و وظايف تعریفشده در گام دوم انقلاب نهايت بهرهبرداري صورت گیرد. موضوع مهم دیگر، این است که مساجد اولين نهادي بودند كه حتي قبل از انقلاب شعار «ما میتوانیم» را به واقعيتي ملموس تبديل كردند و آن زماني كه هيچ یک از تئوریسینهای برجسته نه تنها در ايران بلكه خارج از كشور نیز فكر سرنگوني رژيم شاه را باور و پیشبینی نمیکردند؛ مساجد با تشكيل هستههای متشكل از نيروهاي انقلابي بر اين تفكر غلط خط بطلان كشيدند و «ما میتوانیم» را در عمل به اثبات رساند.
امروز هم می توان گفت که نماد«ما میتوانیم» جوانهای مؤمن و متعهدی هستند كه اکثریت قریب به اتفاق آنها از پرورشیافتگان دامان همين مساجد بوده اند و مساجد با تزريق و تقويت روحيه خودباوري و تعهد به آنان اين نسل پرشور را وارد عرصههاي مختلف در جامعه اسلامي کرده و آنها نيز با برداشتن گامهای عملي و اعتقاد قلبي در رشد همهجانبۀ توسعه كشور، تحقق شعار «ما میتوانیم» را به منصه ظهور می رسانند.
کارکرد سیاسی مساجد در چهار دهه گذشته چگونه بوده است؟
مساجد در طول دوران چهل سال گذشته مشاركت مردمي را در مسائل سیاسی مانند انتخابات، مقابله با فتنههای داخلی، حضور در صحنههای ملّی و استکبارستیزی به اوج رساندند و اجراي ويژهبرنامهها و موضعگيريهای سیاسی در مواجهه با تحولات داخلي، منطقهای و جهاني و استمرار مبارزه با استكبار جهاني بخشی از اقدامات مساجد در بحث سیاسی بوده است.
در موضوعات اجتماعی چگونه نقششان را ایفا کرده اند؟
در موضوعات اجتماعی مانند کمکرسانیها و فعالیتهای نیکوکاری که از پیش از انقلاب آغاز شده بود، در سالهای گذشته با افزایش چشمگیر روبرو بودیم، به طوری که پس از انقلاب، مردم در مسابقه خدمترسانی در حوادث طبیعی و کمبودهای اجتماعی از طریق مساجد مشتاقانه شرکت کرده و میکنند.
يكي از ويژگيهاي مساجد از آغاز شکلگیری از صدر اسلام تابهحال جاري بودن سنت حسنه مشاركت فعالانه مردم در تمام مراحل آن است، اجراي برنامههاي متنوع و نيز تأمين هزينههاي جاري و برنامهاي نمونه ای از اقدامات مساجد است. بعد از انقلاب اسلامي علاوه بر نوع مشاركتهايي كه قبل از انقلاب صورت ميگرفت، فعاليتها و برنامههاي جديدي همچون حضور فعال در امور سياسي و انتخابات (اعلام برنامه كانديداها در مساجد و نيز قرار دادن صندوق آرا در آنجا) و افزايش چشمگير حجم كمي و كيفي امكانات جمعآوریشده از سوي مساجد در كمك و پشتيباني از مناطق آسیبدیده از حوادث طبيعي و كمك به مستمندان و مساكين، رفع مشكلات برخي از مردم نيازمند و از اين نوع فعالیتهای مشاركتي مؤيد نقش مشاركت آميز گسترده اهالي مؤمن در بستر مساجد در طول چهار دهه از عمر انقلاب اسلامي بوده است.
در بحث مبارزه با استکبار چگونه می توان از ظرفیت مساجد بهره برد؟
مساجد در طول چهل سال گذشته به شكل مستمر و هدفمند علم مبارزه با استكبار را با اقتدار برافراشته اند و در قالب وعظ و سخنراني و صدور بيانيه و راهپيمايی درصدد ترغيب آحاد جامعه بوده اند، همین موجب شده است که مساجد به عنوان نماد ايستادگي و تسلیمناپذیری و صیانت و پاسداری از آرمانهای انقلاب اسلامي شناخته شوند.
نظر شما