معنای حیات را در این هشتاد روز طلایی دریابید

خبرگزاری شبستان -  سرویس قرآن و معارف: «سه ماه رجب، شعبان و رمضان مجموعا 90 روز است. اگر از این ایام دهه آخر ماه رمضان را کم کنیم می شود 80 روز. گویی انسان باید دو اربعین را طی کند تا به دهه آخر ماه رمضان برسد که اوج بهره مندی انسان از مقام ولایت خودش و لیالی قدر است: انا انزلناه فی لیله القدر. این ده روز آخر دهه بهره مندی از مقام امام عصر و حضرت صدیقه طاهره (س) است. این ده روز زمان بهره مندی است: "و با موسی سی شب وعده گذاشتیم و آن را با - افزودن - ده شب کامل کردیم پس میعادگاه پروردگارش به چهل شب پایان گرفت و موسی به برادرش هارون گفت در میان قومم جانشین من باش و به اصلاح برخیز و از راه و روش مفسدان پیروی مکن»

 آنچه در ادامه می آید برگرفته از کتاب «اسرار ماه رجب» تالیف محمدتقی فیاض بخش، پژوهشگر دینی در معرفی و شناسایی ویژگی ها و اسرار ماه مبارک رجب است.

ماه های رجب و شعبان و بیست روز اول ماه رمضان،  مقدمه درک شب های قدر

سه ماه رجب، شعبان و رمضان مجموعا 90 روز است. اگر از این ایام دهه آخر ماه رمضان را کم کنیم می شود 80 روز. گویی انسان باید دو اربعین را طی کند تا به دهه آخر ماه رمضان برسد که اوج بهره مندی انسان از مقام ولایت خودش و لیالی قدر است: انا انزلناه فی لیله القدر. این ده روز آخر دهه بهره مندی از مقام امام عصر و حضرت صدیقه طاهره (س) است. این ده روز زمان بهره مندی است: "و با موسی سی شب وعده گذاشتیم و آن را با - افزودن - ده شب کامل کردیم پس میعادگاه پروردگارش به چهل شب پایان گرفت و موسی به برادرش هارون گفت در میان قومم جانشین من باش و به اصلاح برخیز و از راه و روش مفسدان پیروی مکن"

در این آیه شریفه خداوند به اربعین موسوی در دو بخش سی و ده روزه اشاره می فرماید تا بر اهمیت هر یک به طور جداگانه تاکید نماید به این ترتیب که هر چند نتیجه اربعینیات در اواخر آن حاصل می شود ولی تحصیل استعداد با مراقبه دقیق از اوایل است خلاصه آن که اگر 30 روز اول نبود آن 10 روز نیز نتیجه ای در بر نداشت.

به همین قرینه هیچ کس نمی تواند از دهه آخر ماه رمضان بهره مند شود مگر آن که دو اربعین قبل از آن را به خوبی طی کند اربعین اول ماه رجب و دهه اول ماه شعبان و اربعین دوم بیست روز از ماه شعبان و بیست روز از ماه رمضان است. به این ترتیب انسان برای درک شب قدر و ده روز آخر ماه رمضان لیاقت پیدا می کند.

ندای ملک داعی در شب های ماه رجب

بنا بر روایت منقول از رسول خدا شب های ماه رجب امتیاز خاصی نسبت به سایر اوقات آن دارد چرا که خداوند از سرآغاز شب تا به صبح ملکی به نام داعی را در آسمان هفتم قرار می دهد که ندا می دهد: خداوند در آسمان هفتم فرشته ای را منصوب فرموده که به او داعی - به معنای دعوت کننده - گویند. چون ماه رجب فرار رسد آن فرشته از آغاز شب تا صبح ندا سر می دهد: خوشا به حال ذاکران و یادآوران خدا خوشا به حال مطیعان. و خداوند تعالی می فرماید من همنشین کسی هستم که همنشین من است من مطیع کسی هستم که مطیع من است من بخشنده کسی هستم که تقاضای بخشش کند. این ماه، ماه من و بنده،  بنده من و رحمت،رحمت من است. پس هر کسی مرا در این ماه بخواند اجابتش می کنم و هرکس از من چیزی طلب کند به او عطا کنم و هرکس از من طلب هدایت کند او را هدایت می نمایم. و این ماه را ریسمانی بین خود و بندگانم قرار دادم پس هر کس بدان چنگ زند به من می رسد.

تعبیر آیت الله میرزا جواد تبریزی درباره رجبیون

مرحوم میرزا جواد آقا بعد از ذکر این روایت شریف می نویسد: افسوس از کوتاهی ما در طاعت خدا. کجایند شکرگزاران؟ کجایند تلاشگران؟ آیا عاقلان توان فهم حق این ندای آسمانی را دارند؟ چرا جوابی نمی شنوم؟ کجایند عارفانی که می دانند کسی توان شکر این نعمت را ندارد؟ کجایند کسانی که اقرار به کوتاهی و عجز دارند که در جواب این منادی آسمانی بگویند: اجابت کرده و یاری ات می کنم... ای وعده دهنده  سعادت! با خوش آمد گویی و کمال میل و جانفشانی ندای تو را اجابت می کنیم زیرا ما را به تسبیح کردن مالک کریم خود توجه دادی و ما را ترغیب به اطاعت از مولای مهربان خود کردی و ما را به کرامت پروردگار رساندی. ای منادی! زبان حال افراد پست پاسخت می دهند که ما را بهره مند ساخته و بزرگ داشتی و دعوت به بزرگ ترین سعادت ها نمودی. پستی و فساد و کوچکی ما کجا و تسبیح و تمجید خدایمان کجا. خاک کجا و خدای خدایان کجا. اسیر در زنجیر کجا و منزل آزادگان کجا. ولی لطف پروردگار باعث شده تا به ما اجازه تسبیح خود را بدهد و حکمت او ما را مشرف به این تکلیف کرده است. چه رسوایی بزرگی اگر بعد از این بخشش بزرگ در تسبیح او کوتاهی و در فرمان برداری او سستی کنیم. چه آقای کریمی و چه بنده های پستی. چه خدای بردبار و چه بندگان کم عقلی ...!"

خطابات این روایت به گونه ای است که ما در سایر روایات مشابه آن را سراغ نداریم که خداوند در یک ماه به بندگانش بفرمایند: کیانند که نیمه های شب از بستر برخیزند و با من مناجات کنند، خلوت کنند و من همنشین آنان گردم: "انا جلیس من جالسنی". خداوند در این تعبیر چنان خود را تنزل می دهد که انسان شرمنده می شود می فرماید که من با شما مجالست می کنم نه آنکه شما با من مجالست نمایید.

"و العبد عبدی"  چنین بنده ای - که در  نیمه های شب از بستر برمی خیزد و با من مناجات می کند - بنده حقیقی من و مستحق بهشت خواص اولیای اولیای من است: پس در میان بندگانم در آی و در بهشتم وارد شو.

"والرحمه رحمتی" رحمتی که من در این شب ها بر بندگانم فرو می فرستم رحمت خاص الخواص من است رحمتی است که سالک را کامل و واصل می کند.

فمن دعانی فی هذاالشهر اجبته / هرکس در این ماه مرا بخواند جوابش را می دهم."

"و من سالنی اعطیه": هرکس در این ماه از من چیزی بخواهد به او می دهم حتی اگر خود من را بخواهد به او می دهم چرا که در ادامه می فرماید: و من استهدانی هدیته . هرکس از من هدایت خاص را بخواهد هدایتش می کنم. کسی که نیمه های شب آن هم در ماه رجب از بستر برخاسته و مشغول مناجات با خدای خود شده مگر هدایت شده نیست؟ پس چرا در روایت می فرماید که از من هدایت بخواهد؟ این نشان می دهد که سالک در این جا طالب هدایت خاص است اگر هدایت نشده بود که نیمه های شب برای مناجات برنمی خاست چنان که خداوند در آیه شریفه می فرماید: یا ایها الذین آمنوا آمنوا بالله  / خداوند به کسانی که ایمان آورده اند فرمان می دهد که ایمان بیاورند اگر هر دو ایمان در یک رتبه بود امر به تحصیل حاصل بود و چنین امری از خداوند لغو است. پس مراد از آیه توصیه به مرتبه بالاتر از هدایت است.