به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از مشهد، حجت الاسلام «سید علی طالقانی» امروز(۸ اسفند) در کارگاه مدرسه زمستانی فلسفه اسلامی که با موضوع نسبت صورت ذهنی و موجود خارجی از نظر ابن سینا، شبح یا اتحاد ماهوی در دفتر تبلیغات خراسان رضوی برگزار شد، با اشاره به اینکه ابن سینا ادراک را "اخذ صورة القدرک" تعریف می کند، افزود: دو پرسش اصلی این جا وجود دارد اول اینکه آیا تعریف مزبور تمام انحاء ادارک را اعم از خودآگاهی و دگرآگاهی، ادراک واجب، ادراک حسی، خیال، وهمی و عقلی را شامل می شود؟
مدیر گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی مرکز تخصصی آخوند خراسانی در طرح دومین پرسش گفت: منظور از "اخذ صورة القدرک" قول به شبح است یا قول به اتحاد ماهوی؟ هرکدام از دو قول مزبور در سوال دوم را به ابن سینا نسبت دهیم، اشکالاتی دارد.
حجت الاسلام طالقانی بیان کرد: لازمه قول به شبح این است که اولا ادراک همیشه با واسطه است و ثانیا ماهیت و وجود هر دو صورت ادراکی متفاوت از درک خارجی است.
وی گفت: اما اگر قول به اتحاد ماهوی را بپذیریم دست کم چنین می توان برشمرد که اولا ادراک در خودآگاهی بی واسطه و در حین حال دگرآگاهی با واسطه می شود، ثانیا ماهیت صورت ادراکی همان ماهیت درک خارجی یکسان است.
مدیر گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی مرکز تخصصی آخوند خراسانیاظهار داشت: در دگر آگاهی برخلاف خودآگاهی، وحدت وجودی بین صورت ادراکی با درک خارجی یکسان است و در دگر آگاهی برخلاف خودآگاهی وحدت وجودی بین صورت ادراکی با درک خارجی وجود ندارد.
حجت الاسلام طالقانی با بیان اینکه بر اساس متون ابن سینا به نظر می رسد که مراد از ابن سینا در تعریف ادراک تمام انحاء ادراک است، گفت: همچنین مراد از صورة به شبح به معنای مصطلح و همچنین صورت در مقابل ماده نیست بلکه مراد "ما بشيء ماهو یا همان ماهیت بالمعنی الاعم است.
وي عنوان کرد: تفسیری از قول به شبح که با وحدت ماهوی و با نظر ابن سینا سازگار باشد می توان ارائه کرد، با توجه به اینکه ابن سینا فقط در مورد محسوسات از واژه شبح استفاده کرده، آنچه در محسوسات در ذهن حاضر می شود با معلوم فارابی اتحاد ماهوی دارد و چون بازنمایی از شیئ خارجی دارد می توان آن را شبح خواند.
نظر شما