رکوردداران «تجلی اراده ملی» فیلم فجر

خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی، محمد پورعلم : پرونده سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر، اندکی پس از این جشنواره و با معرفی برگزیدگان بخش «تجلی اراده ملی» بسته شد.

«تجلی اراده ملی» بخشی تعریف شده در جشنواره فیلم فجر است که در آن تعدادی از سازمان ها و نهادها بهترین فیلم های جشنواره را براساس اهداف و برنامه های خود انتخاب و معرفی می کنند. امسال نیز این نهادها در طول جشنواره نمایندگان خود را به تماشای فیلم های جشنواره در پردیس چهارسو فرستادند تا منتخبان خود را مشخص کنند.

در مراسمی که عصر روز گذشته 6 اسفندماه در ایوان شمس برگزار شد، نهادهای حاضر در این بخش برگزیدگان خود را معرفی کردند. گزارش پیش رو به فیلم های رکورددار کسب جوایز این بخش می پردازد:

23 نفر

فیلم «23 نفر» که 22 بهمن ماه امسال و در مراسم اختتامیه سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر سیمرغ بهترین فیلم از نگاه ملی جشنواره را از آن خود در مراسم بخش «تجلی اراده ملی» نیز با کسب شش جایزه رکورددار شد.

فیلم سینمایی «23 نفر» براساس کتابی با عنوان «آن بیست و سه نفر» خاطرات احمد یوسف زاده از انتشارات سوره مهر ساخته شده است. کتاب، داستان اسیرشدن بیست و سه نوجوان ایرانی حاضر در دفاع مقدس در سال 1361 است. آن ها پس از اسارت فراز و فزودهای مختلفی را تجربه می کنند؛ از اقدام نمایشی صدام برای بهره برداری تبلیغاتی علیه ایران تا اعتصاب غذا و ...

«مهدی جعفری» کارگردان فیلم پیش از ساخت این اثر سینمایی، مستندی نیز درباره این ماجرا ساخته بود.

اما نکته جالب توجه درباره «23 نفر» موفقیت کارگردان در ایجاد فضای باورپذیر برای فیلم است. پیش از این تجربه ساخت این گونه فیلم ها عموما به تولید آثاری سفارشی منجر می شد که پیام خود را به صورتی گل درشت به مخاطب القا می کرد اما جعفری توانسته با بهره از تکنیک هایی همچون مستندنگاری و تاکید بر واقع نمایی فیلمی تاثیرگذار بسازد.  

غلامرضا تختی

«بهرام توکلی» که سال گذشته با «تنگه ابوقریب» توجه زیادی را به خود جلب کرد، امسال پس از آن پروژه سنگین به سراغ موضوع مهم «زندگی جهان پهلوان تختی» رفت.

نکته جالب توجه درباره تختی توکلی انتخاب بازیگران آن بود؛ به طوری که در ابتدا قرار بود «امیر جدیدی» نقش تختی را بازی کند اما دشواری کشتی گرفتن با گریم سنگین و همچنین طولانی شدن پروسه پیش تولید فیلم موجب شد جدیدی از این پروژه جدا شود.

بازخوردهای مثبت از نمایش «غلامرضا تختی» در جشنواره فیلم فجر نشان داد توکلی از «تنگه ابوقریب» به این طرف، فرمول ارتباط با مخاطب عام را نیز یافته است. تجربه های قبلی این کارگردان صاحب سبک از «پابرهنه در بهشت» تا «آسمان زرد کم عمق» و حتی «من دیه گو مارادونا نیستم» همگی آثاری قابل تامل در فرم و داستان بوده اند اما به همین نسبت مخاطبان خاص خود را داشته اند.

البته این سخن به آن معنا نیست که توکلی شیوه فیلمسازی خود را تغییر داده، بلکه موضوعاتی که در دو فیلم اخیر به ان ها پرداخته برای مخاطب عام پذیرش بیشتری دارد.

تازه ترین فیلم درباره مرحوم غلامرضا تختی سه برهه از زندگی او یعنی کودکی، نوجوانی و بزرگسالی را روایت می کند. فیلم همچنین به مسابقات کشتی و فوت بحث برانگیز او می پردازد.  

«تختی» که در جشنواره فجر در ده بخش نامزد سیمرغ شد و دو جایزه را برد، توانست پنج جایزه بخش «تجلی اراده ملی» را از آن خود کند.

شبی که ماه کامل شد

ساخته تحسین برانگیز «نرگس آبیار» در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر که توانست بسیاری از جوایز اصلی همچون سیمرغ بلورین بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر زن و مرد را به خود اختصاص دهد و رکورددار جوایز جشنواره باشد.

فیلم روایتی عاشقانه در بستر رویدادی هولناک است. روایت علاقه عبدالحمید ریگی به فائزه منصوری ، سفر آن ها به پاکستان و حوادث تروریسی است. آبیار که پیش از فیلمسازی، سال ها طبع خود را در نویسندگی آزموده بود، پس از ساهت فیلم مستند، با «شیار 143» پا به عرصه فیلمسازی داستانی گذاشت و توانست توجه منتقدان و مخاطبان را به خود جلب کند. «شیار143» گرچه نتوانست در جشنواره فیلم فجر جایگاه درخوری بیابد اما آغازی خوب برای آبیار به حساب می آمد.

این کارگردان سپس با «نفس» قابلیت های داستان پردازی خود را در تغییر فضای فیلمسازی اش به نمایش گذاشت و مخاطبان بسیاری را به نقطه نظر او علاقه مند کرد.

اما ساخت «شبی که ماه کامل شد» نشان داد نرگس آبیار پله های ترقی در تجربه فیلمسازی را سریع تر از آن چه تصور می شد طی کرده است. فیلم در داستان پردازی، ساختار و بازی ها تامل برانگیز و قابل گفتگوست.

حالا «شبی که ماه کامل شد» با چهار جایزه، از فیلم های مهم بخش «تجلی اراده ملی» بود.

ماجرای نیمروز؛ رد خون

بخش دوم فیلم ماجرای نیمروز با عنوان «رد خون» با ان که در بخش «تجلی اراده ملی» چهار جایزه دریافت کرد اما چنان که عوامل آن انتظار داشتند در جشنواره فیلم فجر مورد اقبال هیئت داوران و مخاطبان قرار نگرفت به طوری که از جوایز اصلی نصیبی نداشت و در بخش بهترین فیلم از نگاه مردم نیز رتبه پنجم را به خود اختصاص داد.

محمدحسن مهدویان در ابتدا با مستند «آخرین روزهای زمستان» دیده و شناخته شد. او با همان مستند نشان داد که سینمای ایران در سال های آینده شاهد حضور کارگردانی خلاق و با زاویه نگاه خاص خواهد بود. «آخرین روزهای زمستان» به شکلی عجیب شبیه فیلمی آرشیوی بود که انگار به طور پنهانی فیلمبرداری شده  و پس از سال ها، حالا پیدا شده است.

«ایستاده در غبار» نخستین ساخته بلند سینمایی مهدویان بود. داستان حاج احمد متوسلیان که آن هم در نوع خود ساختار و روایتی بسیار مستند داشت. مهدویان استاد ساخت فضای مستند در قالب داستانی بود.

اما نکته دیگری که درباره سینمای مهدویان جالب توجه است، نزدیک شدن او به رویدادهای حساس پس از پیروزی انقلاب است که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده. او این علاقه مندی را بیش از همه با فیلم «ماجرای نیمروز» نشان داد. حالا «رد خون» ادامه ای بر «ماجرای نیمروز» است که البته به عقیده بسیاری مخاطبان نتوانسته موفقیت فیلم قبلی را تکرار کند.

روزهای نارنجی

«روزهای نارنجی» را شاید بتوان از فیلم های مورد علاقه خاص پسندان جشنواره فجر تلقی کرد. فیلمی بی ادعا که داستان خود را با بهره گیری از بازی های خوب بازیگرانی چون هدیه تهرانی و فیلمبرداری متناسب با فضای فیلم به خوبی پیش می برد.

ساخته «آرش لاهوتی» توانست از بخش «تجلی اراده ملی» دو جایزه دریافت کند.