به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، فرش دستباف همواره به عنوان یک کالای ارزآور صادراتی در اقتصاد کشور شناخته شده است. در دهه‌های اخیر به طور متوسط سالانه 500 میلیون دلار صادرات داشتیم. از سال 90 تا 93، صادرات ما متأثر از عوامل متعدد داخلی و خارجی و نیز افزایش قیمت تمام شده فرش و رکود اقتصادی در بخشی از بازارهای خارجی و ناآرامی‌های سیاسی و نیز اشباع شدن بعضی از بازارهای سنتی، کاهش یافت اما در دوره کاهش صادرات نیز ما صدرنشین بودیم و بعد از ما هند، پاکستان، افغانستان و نپال بازار را در دست داشتند.
در سال 93، روند کاهش صادرات فرش دستباف متوقف شد. با بهبود مناسبات سیاسی شاهد افزایش صادرات فرش بودیم. فرش دستباف با حداقل هزینه در کشور قابل تولید است و عمده مواد اولیه آن نیز در داخل تولید می‌شود و نیازی به واردات ندارد همچنین مهارت فنی و دانش تولید فرش دستباف در داخل کشور بهتر از هر کشور دیگری وجود دارد. سال 93 طبق اعلام گمرک 330میلیون دلار فرش دستباف ایرانی به 80 کشور دنیا صادر شد که این رقم در مقایسه با سال 92 افزایش را هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزشی نشان می‌دهد؛ با توجه به ورود فعالان به بازارهای جدید صادراتی برای سال 94 صادرات 400 میلیون دلاری انجام شد.
در حال حاضر فرش ایرانی به بیش از ۱۰۰ کشور دنیا صادر می شود و بیشترین حجم صادرات به کشورهای آمریکا، آلمان، ایتالیا، فرانسه و سوئیس است و بر اساس آمارها کشورمان در 10 ماه ابتدایی سال گذشته 4 هزار و 127 تن فرش دستباف به ارزش 336 میلیون دلار صادر کرده است و آمار اعلامی از سوی گمرک از رشد بیش از 22 درصدی صادرات فرش به لحاظ ارزشی خبر می دهد.
در سال جاری نیز شاهد رشد میزان صادرات فرش دستباف کشورمان هستیم تا جایی که چندی پیش «مجیدرضا حریری»، نائب رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود: «بیش از 55 تا 60 درصد صادرات کشور شامل میعانات، گاز و پتروشیمی هاست که توسط شرکت های دولتی مدیریت می شوند و این میزان از صادرات نسبت به سایر کالاها با مشکلات کمتری رو به روست. با وجود محدودیت ها در سه بخش بانک، بیمه و حمل و نقل، صادرات کشور متوقف نشده است.»
وی به مقصد کالاهای صادراتی اشاره کرد و گفت: «صادرات صنایع دستی به کشور های حاشیه خلیج فارس همچنین کشور هایی مثل ژاپن و چین افزایش یافته است و به دلیل تامین مواد اولیه از داخل کشور وضعیت مناسبی دارند.این امر زمینه گسترش این صنعت را فراهم می آورد.»
به تازگی نیز عراق به فهرست کشورهای خواهان فرش ایرانی تبدیل شده است. رایزن بازرگانی ایران در عراق گفته است: صادرات فرش به عراق بر اساس راهبرد نفوذ، بازاری جدید برای این محصول ایجاد می کند
سازمان توسعه تجارت ایران به نقل از «ناصر بهزاد» با اشاره به آغاز حضور تولیدکنندگان فرش ایران در عراق در سالجاری و تحلیل جایگاه حضور ایران در این بازار نوشته است: «بر اساس برآورد‌های صورت گرفته، تا پایان سال ۲۰۲۰ ظرفیتی معادل ۶۰۰ میلیون دلار تقاضا در بازار عراق برای فرش ایران وجود خواهد داشت این در حالی است که ضریب تقاضا برای واردات فرش به عراق از کشورهای مختلف در سال ۲۰۱۸ در مقایسه با دو سال گذشته به ۲ برابر رسیده است.»
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر عراق سالیانه حدود ۲۵۰ میلیون دلار انواع فرش از ترکیه، چین، مصر واردات می‌کند و تاکنون سهم ایران کمتر از ۵ درصد بوده گفته است: «این کالای ارزشمند که آمیخته هنر و صنعت است به کشورهای آلمان، لبنان، بریتانیا، ژاپن و دیگر کشورهای دنیا صادر می‌شود و قطعاً با توجه به کیفیت، قیمت، تنوع، طراحی و نوع بافت فرش ایران که انطباق با سلایق مردم عراق نیز دارد می‌تواند در سبد صادرات به این کشور نیز جایگاه مناسبی پیدا کند.»
یادآور می شود: فرش دستباف دارای ویژگی تاریخی و فرهنگی ایران است. فرش دستباف هویت و شناسنامه کشور محسوب می شود که امروزه در بسیاری از موزه ها، کلکسیون ها و گنجینه های شخصی افراد به عنوان نمونه های فاخر، نفیس و ارزشمند به نمایش گذاشته می شود. فرش دستباف به عنوان یک ویژگی فرهنگی در معیشت امروز خانوارهای ایرانی و اقتصاد مکمل برای خانواده های روستایی محسوب شده و از خروج روستائیان و مهاجرت آن ها به سمت شهرها جلوگیری می کند.
قدیمی‌ترین نمونه قالی ایرانی که یافته شده قالیچه‌ای است با نقوش اصیل هخامنشی که در گور یخ‌زده یکی از فرمانروایان سکایی در دره پازیریک در ۸۰ کیلومتری مغولستان بیرونی پیدا شده و قالی پازیریک نامیده می‌شود. پژوهشگران این قالی را از دست‌بافت‌های پارت‌ها و یا مادها می‌دانند. قالی ایرانی از دیرباز معروف و مورد استفاده بوده. گزنفون تاریخ‌نگار یونانی در کتاب سیرت کوروش می‌نویسد: «ایرانیان برای اینکه بسترشان نرم باشد قالیچه زیر بستر خود می‌گسترند.» سالنامه چینی سوئی‌سو در دوره ساسانی از فرش پشمی ایران به عنوان کالای وارداتی به چین نام می‌برد. فرش معروف بهارستان در کاخ تیسفون نیز به خاطر شکوهش بازتاب گسترده‌ای در ادبیات اسلامی داشته‌است./
نظر شما