به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، صادرات در هر کشور به عنوان موتور محرک توسعه و افرایش درآمدهای آن به شمار می رود. یکی از مشکلات کشورهای در حال توسعه از جمله کشورمان وابستگی اقتصاد به صادرات مواد خام و اولیه است که اثار منفی زیادی را بر سیستم های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی می گذارد. از آنجایی که بخش بزرگی از درآمدهای ارزی این کشورها فقط با صدور یک یا چند قلم مواد خام و اولیه به دست می آید در برابر ناملایمات و فشارهای خارجی ساختاری بسیار ضعیف و شکننده دارند و هر گونه نوسان غیرعادی در قیمت این کالا یا کالاهای محدودی که منابع اصلی درآمد این کشورها را تشکیل می دهد آثار پردامنه ای بر ساختار اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی آنها می گذارد.
براساس تحقیقات صورت گرفته توسط کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل (آنکتاد)؛ طی سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۱ شاخص قیمت مواد خام اولیه یعنی منبع اصلی درآمد کشورهای جهان سوم به طور چشمگیری کاهش یافت و این مسئله تعدادی از آنها را ناگزیر به بازنگری در ساختار اقتصادی خود کرد تا تنوعی در صادرات خود به وجود آورند به عنوان مثال مالزی تا ۱۵ سال پیش منابع درآمدی محدودی داشت و بخش اصلی نیازهای خود را فقط از طریق صدور نفت خام، قلع و کائوچو تأمین می کرد اما با الهام از موفقیت‌‌های اقتصادی تجاری کشورهایی مانند سنگاپور، تایوان، کره، هنک کنگ و حتی تایلند در زمینه توسعه صادرات زمینه تنظیم راهکار دراز مدت توسعه صنعتی و ایجاد تنوع در منابع درآمد ارزی را فراهم کرد تا جایی که باعث شد مالزی طی یک دوره هفت ساله ارزش صادرات غیرنفتی خود را از ۲۵ میلیارد دلار در سال ۱۹۸۹ به ۷۴ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۵ میلادی برساند.
در ایران نیز این سیاست و الگو در دستور کار قرار گرفته است و در اسناد بالادستی نظام بر لزوم توسعه صادرات غیرنفتی و افزایش درآمد ارزی از طریق تولید و صادرات سایر محصولات در بخش های دیگر اقتصادی تاکید شده است و بر این اساس شاهد رونق صادرات غیرنفتی در کشور در سال های اخیر هستیم تا جایی که بر اساس آمار گمرک ایران ارزش صادرات غیرنفتی ایران در پنج ماهه نخست امسال 19 میلیارد و 318 میلیون دلار بود که نشان می دهد تنها در مرداد ماه 3 میلیارد و 868 میلیون دلار صادر شده است.
در چهار ماهه نخست امسال میزان صادرات غیرنفتی به 15 میلیارد و 450 میلیون دلار رسید؛ تراز تجاری کشور در این مدت 271 میلیون دلار بود و صادرات غیرنفتی 14.69 درصد رشد داشت. حجم صادرات غیرنفتی ایران در پنج ماهه نخست امسال به 46 میلیون و 296 هزار تن رسید که ارزش آن رقمی برابر 19 میلیارد و 318 میلیون دلار است. صادرات پنج ماهه نخست سال 97 نسبت به مدت مشابه پارسال از نظر ارزش دلاری 13.7 درصد رشد داشت؛ همچنین در این مدت صادرات ایران به یورو نیز 27.84 درصد افزایش یافت.
همچنین در این بازه زمانی واردات قطعی کالا به ایران 13 میلیون و 963 هزار تن به ارزش 18 میلیارد و 893 میلیون دلار و برابر با 15 میلیارد و 574 میلیون یورو بود. واردات ایران در پنج ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه پارسال از نظر وزنی 5.82 درصد و از نظر ارزش دلاری 9.66 درصد کم شد.
این در حالی است که در ادامه رشد صادرات غیرنفتی کشورمان بر اساس اعلام وزارت صمت در ۸ ماهه سال ۹۷ صادرات کالاهای غیر نفتی ۵.۱ درصد افزایش و واردات ۱۲.۶ درصد کاهش یافت. در ۸ ماهه سال ۱۳۹۷ صادرات کالاهای غیر نفتی برابر ۷۵.۳ میلیون تن با ارزش ۳۰ میلیارد دلار برابر ۲۶.۹ میلیارد یورو بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل به لحاظ وزنی ۵.۱ درصد کاهش و به لحاظ ارزش دلاری ۷.۵ درصد و ارزش یورویی ۱۵.۲ درصد رشد داشته است.
همچنین میزان واردات به کشور برابر ۲۱.۵ میلیون تن به ارزش ۲۹.۵ میلیارد دلار برابر ۲۴.۸ میلیارد یورو بوده که از لحاظ وزنی ۱۲.۶ درصد و از لحاظ ارزش دلاری ۱۴ درصد و ارزش یورویی ۱۶.۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد. ارزش صادرات بخش صنعت در این دوره حدود ۱۲.۷ میلیارد دلار و صادرات بخش معدن ۸۷۷ میلیون دلار ثبت شده است.
مجوز‌های صادره در ۸ ماهه ۱۳۹۷ تعداد ۳۷۴۱ فقره پروانه بهره برداری با میزان سرمایه گذاری ۳۸.۴ هزار میلیارد تومان و اشتغال ۶۷۵۲۹ نفر صادر شده که به ترتیب ۲.۱، ۹۷.۶ و ۶.۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته است. رشد قابل ملاحظه سرمایه‌های پروانه‌های بهره برداری با سهم ۷۰.۶ مربوط به بهره برداری واحد نفت ستاره خلیج فارس با سرمایه گذاری بالغ بر ۱۹۲ هزار میلیارد ریال می‌باشد.
تعداد ۱۴۶۸۳ فقره جواز تاسیس با پیش بینی سرمایه گذاری ۱۹۰.۱ هزار میلیارد تومان و پیش بینی اشتغال ۳۴۳۶۶۰ نفر صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۱۹.۹ و ۸۸ و ۲۵ درصد رشد را نشان می‌دهد. مجوز‌های صنفی صادر شده ۲۶۰.۴ هزار فقره بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷.۷ درصد افزایش داشته است.
در بخش معدن تعداد ۶۷۵ فقره پروانه اکتشاف، ۳۳۵ فقره گواهی کشف و ۳۷۵ فقره پروانه بهره برداری صادر شده است. تعداد پروانه اکتشاف نسبت به دوره قبل ۶.۶ درصد رشد، گواهی کشف و پروانه بهره برداری به ترتیب ۰.۶ و ۲۵ درصد کاهش داشته است.
در ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۷ در بخش حمل و نقل جاده ای، کالاهای داخلی ۲۱۸.۳ میلیون تن و ترانزیت کالاهای جاده‌ای ۳ میلیون تن بوده که در بخش کالاهای داخلی ۶.۷ درصد رشد و در ترانزیت کالاهای جاده‌ای ۳۷.۵ درصد کاهش نشان می‌دهد. همچنین در ۸ ماهه سال ۱۳۹۷ از میان ۴۴ محصول منتخب صنعتی و معدنی، ۱۹ محصول رشد و ۲۵ محصول کاهش تولید داشته است. سنگ آهن با ۲۴.۲ میلیون تن ۹.۱ درصد، فولاد خام با ۱۵.۱ میلیون تن، ۱۰.۴ درصد رشد تولید داشته اند.
بنابراین گزارش، در ۸ ماهه سال ۱۳۹۷ تعداد ۵۰ طرح سرمایه گذاری خارجی صنعتی، معدنی و تجاری، با مجموع سرمایه گذاری ۸۳۷ میلیون دلار، به تصویب هیأت سرمایه گذاری خارجی رسیده است. در راستای اجرای پروژه‌های اقتصاد مقاومتی، تا پایان آبان ۱۳۹۷ جمعا مبلغ ۲۶۶۷.۱ میلیارد تومان تسهیلات به ۱۹۵۳ واحد پرداخت شده است./
نظر شما