فاطمه(س)؛ واسطه طلوع کواکب آسمان امامت

خبرگزاری شبستان-آران و بیدگل،

واقعاً کیست بانویی که اشرف مخلوقات، رسول خیر و رحمت، مبشر نور و هدایت ختمی مرتبت، حضرت محمد بن عبدا... «ام ابیها» می‌خواندش و به بهانه‌های مختلف «فداها ابوها» نثارش می‌کند.

همو که به تعبیر خداوند بزرگ «وماینطق عن الهوی ان هو وحی الا یوحی»، فاطمه‌اش را پاره‌تن‌اش می‌خواند. واقعاً او کیست؟ و ما ادریک ما الفاطمه....فاطمه بضعه منی، فاطمه پاره تن من است. براستی، آدمیان خاکی به چه اندازه وجود مقدسه بی‌بی دو عالم، گوهر پنهان تبلیغ، مطهره دوران یعنی حضرت فاطمه زهرا(س) را می‌شناسند.

فاطمه کیست؟ اوست که وسیله امداد وجود خاتم در این عالم است، جنبه فلکی آن حضرت که نسل اوست و جنبه ملکوتی آن حضرت که دین اوست، به صدیقه کبری باقی و برقرار است. اوست که واسطه طلوع کواکب آسمان امامت است. افق زندگانی او مشرق حلم حسنی و شجاعت حسینیه و عبادت سجادیه و ماثر باقریه و آثار جعفریه و علوم کاظمیه و حجج رضویه و جود نقوی و هیبت عسکریه است.

ثمرات شجره طیبه

از حسینی که مصباح‌الهدی و سفینه‌النجاه است تا مهدی موعودی که منتهی‌الیه مواریث انبیا و «به رزق الوری» و «بوجوده ثبت الارض و السماء» است، ثمرات آن شجره طیبه است که اصل‌ها ثابت و فرعها «فی‌السماء تؤتی اکلها کل حین باذن ربها» و خلاصه کلام آن که جوهر مکنونه خزینه خداوند متعال از صدف عصمت اوست و سراج منیر نبوت انبیا از آدم تا خاتم و مشعل فروزان امامت ائمه هدی به وجود فاطمه زهرا روشن است و آخرین گوهر مکنون این صدف و کوکب دری این فلک کسی است که به وجود او «هوالذی ارسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله» تاویل و به ظهور او «و اشرقت الارض بنور ربها» تفسیر می‌شود.

باید دانست که قدر آن لیله‌القدری که منزل کتاب الله الاعظم است، مجهول و مقام آن کوثری که «عطیه رب العرش العظیم» به رسول‌ کریم است، از ادراک ما محجوب است.

آن چه عامه و خاصه به صدور آن از زبان رسولی که «و ما ینطق عن الهوی» اعتراف کردند و منتقدانی که تمام قدرت خود را در تضعیف اسناد روایات فضایل اهل بیت عصمت به کار بستند از خدشه در سند این حدیث وامانده و به صحت آن به تمام مبانی و شروط مشایخ حدیث شهادت دادند که رسول خدا فرمود، «فانما هی فاطمه بضعه منی یریبنی ما ارابها و یوذینی ما آذاها» و فرمود، «فاطمه بضعه منی فمن اغضبها اغضبنی» از فاطمه به پاره‌ای از انیّت خود تعبیر کرد.

آن کس که اول ما خلق و افضل من نطق است و اسم ا... الاعظم در اسماء الحسنی و مثل «ا... علی فی الامثال العلیا» است، او را تافته بافته از وجود خود دانسته و غضب او را غضب خود که غضب او غضب خداست، شمرده و این مقام حاکی از انشعاب فاطمه از مثل نور خداست و انعکاس غضب خدا و رسول در غضب صدیقه کبری است و به نقل فریقین، به فاطمه فرمود: «ان ا... یغضب لغضبک و یرضی لرضاک»، بالاترین مرتبه کمال انسانیت مقام عصمت است که رضا و غضب، دایر مدار رضا و غضب خدا باشد.

اگر عصمت کبری به آن است که انسان کامل به جایی برسد که به قول مطلق، به رضای خدا راضی شود و به غضب خدا غضب کند، فاطمه زهرا(س) کسی است که به قول مطلق، خداوند متعال به رضای او راضی می‌شود و به غضب او غضب می‌کند و این مقامی است که منشأ خیرالکمال است.

فاطمه، فاطمه است، اوست که مشرق الانوار از نجوم آسمان ولایت و مخزن‌الاسرار کتاب هدایت است. اوست که همسر و مادر دوازده رئیس از اولاد اسماعیل است که خداوند در باب هفدهم در سفر تکوین تورات به حضرت ابراهیم خبر داد. اوست که در مکاشفات یوحنا علامتی است عظیم که در آسمان ظاهر شده، زنی است که آفتاب را در بردارد و ماه زیر «پاهایش» و بر سرش تاجی از دوازده ستاره است.

سراج منیر

او در سوره حم، تاویل لیله مبارکه‌ای است که «فیها یفرق کل امر حکیم»، اوست که در قرآن مجید جمع منحصر به فرد است. او و شوهرش دریای نبوت و علمی هستند که «مرج البحرین یلتقیان» به آن دو تأویل است. او در زمانه، یگانه‌ زنی است که خداوند متعال دعای او را روز مباهله هم‌ طراز دعای خاتم‌النبیین و سید‌الوصیین قرار داده است. او در دهر، یکتا زنی است که تاج «انما نطعمکم لوجه ا... لانرید عنکم جزاء و لا شکورا» را بر سر نهاده است. اوست که رسول خدا در شب معراج دید که در بهشت نوشته شده است «فاطمه خیره‌الله».

آری، احمد مختار باید تا شایسته آن خیره‌االله باشد، اوست که رسول خدا فرمود، «و ابعث علی البراق خطوها عند اقصی طرفها و تبعث فاطمه امامی». او را همان بس که امام الاولین و الاخرین، یوم النشور محشور شود که تجلای «یسعی نورهم بین ایدیهم» است. آن هم نوری که پیشاپیش کسی در روز جزا مبعوث می‌شود که خداوند متعال در قرآن مجید او را سراج منیر نامیده و در آیه نور مثل نور خود قرار داده است.

در شخصیت او همین بس که اول شخص وارد بر بساط قرب «فی مقعد صدق عندملیک مقتدر» است «اول شخص تدخل الجنه فاطمه» و چون در مستقر رحمت حق قرار گیرد، انبیا یک سر به زیارت او بیایند «زارک آدم و من دونه من النبیین». او یگانه گوهری است که خداوند متعال به بعثت پیغمبر خاتم بر مؤمنین منت نهاد و فرمود، «لقد من ا... علی المومنین اذ بعث فیهم رسولاً من انفسهم» و به امتداد اشعه وجود آن حضرت به وجود آن گوهر بر سر آن سرور منت نهاد و فرمود، «انا اعطیناک الکوثر فصل لربک وانحر ان شانئک هو الابتر». خزاین علوم ائمه معصومین(ع) بعد از قرآن مبین در سه کتاب مخزون مکنون خلاصه می‌شود، جفر، جامعه، مصحف و فاطمه. که چون رسول خدا(ص) از دنیا رفت و صدیقه کبری در فراق پدر به حزنی شدید گرفتار شد.

بر طبق حدیث صحیح از امام ششم جعفربن‌محمد الصادق(ع)، جبرییل برای دلداری آن حضرت به خدمتش مشرف می‌شد و او را از مکان پدر خبردار می‌کرد و به آنچه بعد از او در ذریه او واقع می‌شود، خبر می‌داد و امیرالمؤمنین(ع) می‌نوشت و آن مصحف گنجینه علم مایکون شد. باید دانست که چه قدرتی در آن نفس قدسیه و چه جاذبه‌ای در آن بضعه حقیقت محمدیه بود که شدید القوی از افق اعلی و روح الامین از سدره المنتهی مقهور آن قدرت و مجذوب آن حقیقت می‌شد.

اسرار نام های حضرت زهرا(س)

حضرت امام صادق(ع) فرمود، فاطمه نزد خدای تعالی ۹ اسم دارد، فاطمه، صدیقه، مبارکه، طاهره، زکیه، راضیه، مرضیه، محدثه و زهرا. رسول خدا فرمود، فاطمه اسم اوست، چون او و شیعیانش از آتش جهنم قطع شده‌اند. فاطمه به معنای قطع‌شده و بریده است و نیز امام صادق(ع) فرمود، زیرا او از هر شر و بدی بریده شده است و نیز چون مردم از رسیدن به معرفت کامل او قطع شده‌اند.

صدیقه، زیرا او هرگز در زندگی جز راست نگفت و هر آنچه پدر بزرگوارش فرمود، تصدیق کرد. رسول خدا(ص) به امیرالمومنین(ع) فرمود، یا علی، من به فاطمه سفارشهایی کرده‌ام که به تو بگوید. او هر چه گفت، بپذیر، زیرا او راستگوست، بسیار راستگو. مبارکه، برکت به معنای خیر فراوان است و از فاطمه نسل فراوانی به عالم اسلام هدیه شده. بنابراین در بعضی از تفاسیر آمده است که در آیه «انا اعطیناک الکوثر»، (ای رسول گرامی ما به تو خیر کثیر عطا کردیم) منظور، فاطمه(س) است.

درخصوص اسم «طاهره»، امام باقر(ع) فرمود، زیرا او از هر ناپاکی ظاهری و هرگونه ناپاکی دامن، مبری است و نیز طبق روایات متعدد، آیه تطهیر «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا» درباره حضرت فاطمه نازل شده است. پس فاطمه، طاهره است، زیرا هرگونه رجس، پلیدی و ناپاکی از وجود مقدسش دور است. زکیه، زکاه هم به معنای رشد و نمو و هم به معنای طهارت است، بنابراین زکیه هم یعنی از فاطمه نسل پرباری پا به عرصه وجود خواهد گذاشت و هم اینکه او وجودی است پاک و طاهر.

راضیه، زندگی کوتاه حضرت فاطمه را که با غم و اندوه و نیز با تلاش و سختی همراه بود را نمایان می‌کند. او زندگی بسیار مشکلی را پشت سر گذاشت، اما هرگز لب به شکایت باز نکرد، بلکه همواره خدای بزرگ را شکر می‌کرد و راضی بود.

روایت شده روزی رسول خدا(ص)، حضرت فاطمه را دید که لباس خشنی بر تن داشت و با دستهای مبارکش آسیاب می‌کرد، در حالی که طفل کوچک خود را هم شیر می‌داد. رسول خدا گریان شد و فرمود:‌ای دخترکم، تلخی این دنیا را بچش، برای رسیدن به شیرینی آخرت. حضرت فاطمه نه تنها لب به شکایت باز نکرد، بلکه عرض کرد:‌ای رسول خدا، من خدا را برای نعمتهایش سپاسگزارم و نیز روزی امیرالمومنین(ع) از رسول خدا خواست اگر ممکن باشد برای فاطمه مستخدمه‌ای بگیرد، اما رسول خدا تسبیح فاطمه را به آنها تعلیم فرمود. حضرت زهرا(س) پس از شنیدن این دستور پیغمبر اکرم سه بار فرمود، من از خدا و رسولش راضیم.

«مرضیه»، چون تمام کارهای حضرت فاطمه مورد رضایت خدا و رسول بود. رسول خدا هیچ‌گاه بر فاطمه غضب نکرد، به او خرده نگرفت و برعکس، گاهی می‌فرمود، «فداها ابوها»، پدرش به قربانش. این چنین است که رسول خدا رضای فاطمه را رضای خدا می‌دانست و می‌فرمود، خدا از غضب فاطمه غضب می‌کند و از رضایت او راضی می‌شود. در خصوص اسم محدثه، امام صادق(ع) فرمود، زیرا ملایکه از آسمان فرود می‌آمدند و با او سخن می‌گفتند، به این اسم خوانده شده. در فرهنگ اسلامى محدثان راستین همواره از حرمت و منزلت ویژه‌اى برخوردار بوده‌اند، محدثان و راویان در حفظ و حراست از گنجینه‌هاى معارف و ارزشهاى دینى و ذخایر گرانمایه مکتب تشیع و رشد و تعالى فرهنگ غنى اسلامى نقش اول را داشته‌اند و حامل ودایع و امانتهاى گرانقدر الهى و رازدار اسرار آل رسول بوده‌اند.

زهرا، امام صادق(ع) فرمود، زیرا نور آن بانوی مکرمه در یک روز سه بار برای امیرالمؤمنین(ع) می‌درخشید و چون در محراب عبادت می‌ایستاد، نور درخشنده او برای اهل آسمان می‌‌درخشید، همانگونه که نور ستارگان برای اهل زمین می‌درخشد. برخی نامهای دیگر حضرت فاطمه(س) عبارتند از، حصان(محفوظ)، حره(آزاده، شریف)، سیده(بانوی محترم)، عذراء(پرده نشین)، حوراء(فرشته، حوریه)، مریم کبری(مریم برتر)، نوریه(تابناک، درخشنده) و نام آن بانو در آسمان، منصوره(یاری‌شده).

همچنین کنیه‌های حضرت عبارتند از، ام‌الحسن، ام‌الحسین، ام‌المحسن، ام‌الائمه و ام‌ابیها. حضرت فاطمه(س) آن قدر به پدر بزرگوارش محبت می‌کرد و مادرانه عشق می‌ورزید که ام‌ابیها، (مادر پدرش) لقب گرفت.حوریه ای که ام ابیها ست./

*دکتر جواد دهقانی آرانی