طرحی با هزینه ۷۵۰ میلیون تومان/ قبور شهدا یکسان سازی نمی‌شود

خبرگزاری شبستان، قم ـ محمدرضا جایروند: تخریب سنگ قبرهای برخی قبرستان ها توسط سازمان اوقاف در راستای طرح یکسان سازی قبور و اعتراض مردم، به یکی از مهمترین رخدادهای شهر مقدس قم در روزهای گذشته مبدل شده است.

مردمی که بی خبر از اجرای این طرح برای قرائت فاتحه در آرامگاه عزیزان خود حضور یافتند اما با کنده شدن سنگ های قبر و اجرای تعمیرات در این قبرستان ها مواجه شدند.

برای بررسی این موضوع به گلزار شهدای علی بن جعفر و همچنین امامزادگان ابراهیم و احمد در بلوار شهید روحانی رفتیم.

همه سنگ قبرهای موجود در صحن امامزاده ابراهیم و احمد جمع آوری شده و در کوچه پشت امامزاده قرار یافته بودند، نیمی از صحن کاشی کاری شده و کارگران مشغول کار بودند.

برای کسب اطلاع از روند اجرای طرح در دفتر امامزادگان حضور یافتم. مسئول دفتر تأکید کرد که این طرح کاملا در راستای خدمت به مردم است و مطمئنا خانواده هایی که به این مساله اعتراض دارند در آینده قدردان اوقاف خواهند بود.

وی به مشکلات وضع قدیمی قبرستان اشاره کرد و گفت: قبرها با توجه به قدمتی که دارند دچار مشکلات فراوانی نظیر نفوذ آب باران و تخریب آنها بودند. ضمن اینکه کوتاه و بلندی بودن قبرها سبب سختی رفت و آمد به ویژه برای کودکان و افراد مسن و همچنین معلول شده بود.

گسترش حشراتی نظیر سوسک و عقرب و جانورانی نظیر موش نیز از دلایل اجرای این طرح اعلام شده و چنین خبر می دهند که در طول سال چندین زائر دچار عقرب گزیدگی شده اند.

این در حالی است که سالانه دو یا سه یا مرتبه سم پاشی با هزینه های 40 میلیون تومانی در قبرستان انجام می گیرد اما این مشکلات با توجه به اوضاع قبرستان، مجددا از سر گرفته می شود.

درباره علت عدم کسب اجازه از خانواده های افراد دفن شده در این محل پرسیدم که مسئول این آستان، فرم تعهدنامه ای را نشان داد که بر اساس آن اوقاف اجازه دخل و تصرف را دارد و می تواند سنگ قبرها را تغییر داده یا طرح یکسان سازی را اجرا کند.

یکی دیگر از مشکلاتی که این طرح دارد از بین رفتن سنگ قبرهایی است که برخی با قیمت های میلیونی خریداری کرده اند. گرچه اوقاف اعلام کرده که سنگ قبرها در اختیار خانواده ها قرار می گیرند اما مطمئنا این سنگ ها هیچ فایده ای نداشته و احتمالا بسیاری از خانواده ها برای تحویل آنها مراجعه نخواهند کرد.

مسئول دفتر امامزاده در این باره می گوید که بیش از دو سال است که به خانواده هایی که درصدد قرار دادن سنگ قبر هستند اعلام کرده که به هیچ وجه سنگ گران قیمت خریداری نکنند زیرا قرار است طرح یکسان سازی در این محل انجام گیرد.

وی تعریف می کند که خانواده ای چندی پیش پیکر فوت شده را در امامزاده دفن می کند و به آنها می گوید که سنگ قبر قرار ندهید اما آنها اصرار می کنند که باید سنگ قبر بگذارند بنابراین به آنها می گوید که یک سنگ قبر بسیار ارزان بگذارند تا ضرر مالی نکنند.

مسئول دفتر امامزاده می گوید که این خانواده پس از اجرای طرح یکسان سازی به سراغ او آمده و بسیار تشکر کرده اند.

وی با اشاره به اینکه این طرح کاملا به سود مردم است و در آینده مطمئنا از آن استقبال خواهند کرد، اظهار داشت که اعتراضی از سوی خانواده های اموات در این امامزاده صورت نگرفته است.

پس از آن به گلزار شهدای علی بن جعفر رفتم تا اوضاع را در این گلزار مشاهده کنم. بر خلاف امامزادگان احمد و ابراهیم، کارگران در این گلزار در حال کندن سنگ قبرها بودند و شاهد سنگ قبرهای پراکنده یا تلنبار شده بودم.

اوضاع در این مکان کمی ناآرام بود و خانواده ها در قالب تجمع های چند نفره به بررسی این موضوع پرداخته و بسیاری از آنان به شدت ناراحت بودند.

یک زوج میانسال از اینکه بدون اطلاع رسانی اقدام به برداشتن سنگ قبر شده بود به شدت معترض بودند. خانم در پاسخ به سوالم مبنی بر اینکه آیا از این اقدام اطلاع داشتید با حالت عصبانیت و تمسخر گفت که به خانه ما آمدند و از ما امضا گرفتند.

همسر وی تأکید کرد که دو روز پیش برای قرائت فاتحه در این مکان حضور یافته اما با این صحنه مواجه شدند.

به وی که شدیدا معترض بود گفتم که آیا بد است که قبرها یکدست شده و چهره قبرستان زیبا شود؟ وی کمی آرام شد و گفت مشکلی نیست اما باید بدانیم چرا این کار را انجام داده اند و چرا پیش از انجام طرح به توضیح آن اقدام نکرده بودند.

این در حالی است که حجت الاسلام احمدی معاون اوقاف استان، از جلوگیری از نشست و آبگرفتگی قبور، عدم نفوذ آب باران در قبور و خرابی آنها، جلوگیری از رشد و تکثیر حشرات و حیوانات موذی همچون سوسک، رتیل و عقرب، تسهیل عبور و مرور افراد سالخورده و معلول در محوطه آرامستان، استفاده از محوطه این مکان برای شب‌های احیا و دیگر مراسم مذهبی و یکسان‌سازی شکل ظاهری قبور به عنوان اهداف و مزایای این طرح یاد می کند.

دغدغه یکی دیگر از خانواده ها تغییر مکان سنگ قبر است و نسبت به این مساله نگران هستند.

معاون اوقاف استان در این باره پاسخ داد که مختصات جغرافیایی ثبت شده اسامی قبور دقیقا روی سنگ‌های همسطح حکاکی خواهد شد و به این ترتیب هیچ گونه نگرانی بابت جابجایی حکاکی‌های روی قبور وجود نخواهد داشت.

اوقاف اعلام کرده که نقشه های هوایی گرفته شده است و حتی یک میلی متر نیز مکان قبرها جابه جا نخواهد شد.

              

اما آنچه سبب هجمه علیه اوقاف به ویژه در فضای مجازی شده است، سخنان رهبر معظم انقلاب درباره یکسان سازی قبور شهدا و بیان این سخنان همزمان با اجرای این طرح است.

ایشان پس از زیارت مزار شهدا در بهشت زهرا(س) در روز 12 بهمن درباره یکسان سازی قبور شهدا فرمودند: «یکی از کارهای بدی که بعضی از مدیران گلزارهای شهدا انجام می‌دهند، این کار غلط یکسان‌سازی قبور شهدا است. این [جا] خوب است؛ همین درست است، بیایند صاحبان این شهدا، پدرانشان، مادرانشان، فرزندانشان، همسرانشان، علامتی داشته باشند، عکسی داشته باشند، این خوب است. این شکل، شکل طبیعی است. هیچ لزومی ندارد که ما این [علامت‌ها] را صاف کنیم، به خیال اینکه می‌خواهیم زیباسازی کنیم. زیبایی هر جایی و هر چیزی به حَسَب خودش است؛ زیبایی انسان، زیبایی باغ، زیبایی قبرستان، زیبایی هر چیزی را باید به حَسَب خودش محاسبه کنیم.»

اجرای طرح یکسان سازی قبور در قبرستان امامزاده علی بن جعفر علیه السلام سبب شد تا برخی گمان کنند این طرح در گلزار شهدای امامزاده نیز اجرایی می شود و بر این اساس به انتقاد از اوقاف پرداخته و اعتقاد دارند که اوقاف هیچ توجهی به بیانات رهبر معظم انقلاب ندارد.

روابط عمومی اوقاف در این باره اعلام کرد که این طرح به هیچ وجه در گلزار شهدا انجام نخواهد گرفت و قرار نیست تغییراتی در قبر شهدا رخ دهد چرا که متولی این بخش، بنیاد شهید است و اوقاف در این مساله دخالتی نخواهد داشت.


بر اساس اعلام اوقاف، 2 هزار قبر رایگان در اختیار پدران و مادران شهدا قرار گرفته شده است اما دخل و تصرفی در این زمینه انجام نمی گیرد و پس از اینکه قبرها تحویل داده شود مسئولیت آنها برعهده بنیاد شهید خواهد بود.

هزینه اجرای طرح یکسان سازی قبور 750 میلیون تومان است که همه این مبلغ توسط سازمان اوقاف تأمین شده و مردم هیچ پولی بابت این طرح پرداخت نخواهند کرد.

یکی دیگر از مزایای این طرح اینست که برای دفن اموات در این قبرستان ها دیگر نیازی به پرداخت هزینه برای سنگ قبر نیست و فقط هزینه پیمانکار برای کندن قبر پرداخت می شود که هزینه بسیار کمی خواهد بود.

پیش از این نیز طرح یکسان سازی در امامزاده شاه سید علی در بلوار 15 خرداد، امامزاده چل اختران در خیابان آذر و امامزاده ابراهیم و محمد در خیابان امامزاده ابراهیم انجام گرفته بود که بنابرگفته مسئولان اوقاف، در ابتدا با مقاومت و اعتراض مردم مواجه شده بود اما پس از اجرای طرح خواستار ادامه آن در سایر مناطق بوده اند.

گرچه این طرح کاملا به سود مردم است و علاوه بر زیبا شدن چهره قبرستان، بسیاری از مشکلات را برطرف می کند، اما با اطلاع رسانی بیشتر و روشنتر می شد از بروز این اعتراضات جلوگیری کرد.