به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، طرح انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی ایران برای اولین بار 25 سال پیش مطرح شد اما مورد پیگیری قرار نگرفت و دوباره در دولت دهم زمزمه هایی از انجام این طرح در مقیاس کوچکتر یعنی انتقال آب دریای خزر به استان سمنان در دستور کار قرار گرفت و قرار بود در فاز نخست، آب دریای خزر را از طریق ساری به سمنان رسانده و آنجا به مناطق مرکزی ببرند و در فازهای بعدی طرح را به خلیج گرگان گسترش داده و از آنجا آب خزر به استانهای خراسان (شمالی، جنوبی و رضوی) منتقل شود. هرچند دولت دهم پیمانکار این پروژه را هم انتخاب کرده بود و اجرای آن کلید زده شد اما مخالفت ها با اجرای آن باعث توقف این پروژه شد.
مطالعات پروژه انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی ایران در سال‌های 91 و 92 انجام شد ولی به دلایل سیاسی و به بهانه ناکافی بودن مطالعات و کم‌اطلاعی مدیران آن زمان از جزئیات این طرح اجرای آن به تعویق افتاد اما با تلاش‌ها و پیگیری‌های انجام شده، موضوع انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی ایران دوباره در سال 93 توسط شرکت مشاورین مهاب قدس وابسته به وزارت نیرو بازنگری و در سیر مراحل تصویب در وزارتخانه قرار گرفت.
پس از آن رئیس جمهوری در سفر اخیر هیئت دولت به سمنان موافقت خود را برای انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی ایران اعلام کرد. حجت الاسلام «حسن روحانی» در این سفر اعلام کرد که از نظر دولت مشکلات انتقال آب از شمال ایران به استان سمنان برطرف شده و کارهای مطالعاتی مربوطه نیز انجام شده است و اگر سرمایه‌داری بخواهد برای انتقال آب از شمال به مرکزیت کشور از جمله سمنان اقدام کند، دولت این آمادگی را دارد تا امکانات لازم را در اختیار او قرار دهد.
طرح انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی ایران در راستای تامین آب مورد نیاز استانهای سمنان، یزد، کرمان و بخش‌هایی از قم، خراسان شمال و جنوبی مطرح شده است. قرار است انتقال آب از طریق هشت ایستگاه پمپاژ صورت گیرد و سه نیروگاه برق آبی به ظرفیت 56 مگاوات ساخته می شود که آب در جنوب البرز از ارتفاع 2300 متر منتقل شده و در ارتفاع 1100 تا 1300 متر مصرف شود. همچنین مسیر انتقال آب طبق مطالعات انجام شده به گونه ای است که کمترین تخریب واثرگذاری را بروی محیط زیست را دارد واین انتقال آب حوزه ای با اولویت شرب صورت گیرد.
با وجود اینکه دولت این طرح را طرحی کارآمد برای مقابله با خشکسالی می داند اما برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس با اجرای آن مخالفند اما با وجود این مخالفت ها آبان ماه سال جاری «کریم باشنا»، معاون قرارگاه خاتم الانبیاء در نشست بررسی طرح انتقال آب دریای خزر بابیان اینکه به دنبال رفع نیازهای آبی در استان های خشک کشور هستیم، گفت:«طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان با مشارکت این قرارگاه فعال می شود.»
وی با بیان اینکه قرارگاه خاتم در حوزه سد سازی، ریلی، انتقال و زهکشی آب مشارکت فعال دارد، اضافه کرده بود: «این قرارگاه در حوزه سد سازی و تکمیل سد فینسک سمنان نیز پیش قدم است. در تلاشیم تا بخشی از کمبودهای منابع آبی کشور را تامین کنیم. قرارگاه خاتم از سال ۷۱کار خود را با احداث سد کرخه آغاز کرد و طی این سال ها برنامه ها و اهداف بزرگی را از جمله ساخت دو سد در استان گلستان دنبال می کند.»
حالا در ادامه اجرای این طرح مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران خبر داده است که «از گذشته طرحی تحت عنوان انتقال آب دریای خزر به تهران مطرح شده که در حال حاضر این طرح در دست مطالعه قرار دارد و پس از بررسی همه‌جانبه می‌توان در مورد آن اظهارنظر کرد.»
«سید حسن رضوی» در این باره به ایسنا گفته است: «انتقال آب خزر به سمنان برای سه استان قزوین، کرج و تهران انجام خواهد گرفت. در حال حاضر این پروژه در دست مطالعه افراد ذیصلاح قرار دارد و به نظر می‌رسد که تا افق ۱۴۲۰ نمی‌توان برنامه دقیقی را برای آن در نظر گرفت.»
بنابراین گزارش، ایران هم‌اکنون در حال تجربه مشکلات جدی آب است. خشک‌سالی‌های مکرر توأم با برداشت بیش از حد آب‌های سطحی و زیرزمینی از طریق شبکه بزرگی از زیرساخت‌های هیدرولیکی و چاه‌های عمیق، وضعیت آب کشور را به سطح بحرانی رسانده‌است. از نشانه‌های این وضعیت خشک شدن دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، فرونشست زمین، تخریب کیفیت آب، فرسایش خاک، بیابان‌زایی و طوفان‌های گرد و غبار بیشتر است. كارشناسان محيط‌زيست نیز از آغاز خشكسالي در ايران و وقوع خشكسالي شديد در آينده نزديك اظهار نگراني کرده اند از این رو نیاز است با بررسی کارشناسی در مورد طرح هایی مانند پروژه انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی و رفع نواقص و مشکلات موجود زمینه تسریع اجرای پروژه هایی این چنینی را برای حل معضل خشکسالی در دستور کار قرار دهند./
نظر شما