به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری شبستان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ادامه جلسه علنی امروز سه شنبه (۹بهمن) در ماده ۱۱ لایحه مدیریت حوادث غیر مترقبه مصوب کردند، اعلام شروع و خاتمه شرایط اضطراری و فرماندهی ستاد در سطوح شهرستان، استان و ملی به ترتیب ذیل انجام می‌شود:
الف – سطح شهرستان به دنبال وقوع مخاطره یا حادثه در قلمرو یک شهرستان فرماندار شهرستان ضمن اطلاع رسانی به استاندار در صورت لزوم اعلام شرایط اضطراری می‌کند و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران را به عهده می‌گیرد.
فرماندار در صورت رفع شرایط اضطراری خاتمه آن را اعلام می‌کند.
ب- سطح استان در صورتی که فرماندار میزان یا شدت حادثه یا بحران را فراتر از ظرفیت پاسخ شهرستان محل وقوع حادثه تشخیص دهد مراتب را به استاندار گزارش می‌دهد. استاندار در صورت تأیید گزارش وی ضمن اطلاع رسانی به رئیس سازمان فرماندهی عملیات پاسخ به بحران را بر عهده می‌گیرد. در حالت اخیر استاندار در صورت رفع شرایط اضطراری خاتمه آن را اعلام می‌کند. در صورتی که استاندار گزارش فرماندار را تأیید نکند فرماندار مسؤلیت فرماندهی عملیات پاسخ به بحران و اعلام خاتمه شرایط اضطراری را بر عهده خواهد داشت. در صورت وقوع مخاطره یا حادثه در فراتر از قلمرو یک شهرستان استاندار ضمن اطلاع رسانی به رئیس سازمان در صورت لزوم شرایط اضطراری اعلام می‌کند و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران را بر عهده می‌گیرد و در صورت رفع شرایط اضطراری خاتمه آن را اعلام می‌کند.
پ- سطح ملی: در صورتی که استاندار شدت یا میزان حادثه یا بحران را فراتر از ظرفیت استان محل وقوع حادثه تشخیص دهد مراتب را به رئیس سازمان گزارش دهد.
رئیس سازمان در صورت تأیید گزارش وی مراتب را به وزیر کشور گزارش می‌دهد.
وزیر کشور در صورت تأیید گزارش رئیس سازمان ضمن اعلام شرایط اضطراری فرماندهی عملیات پاسخ به بحران را بر عهده می‌گیرد و پس از رفع شرایط اضطراری خاتمه آن را اعلام می‌کند. در صورتی که وزیر کشور و رئیس سازمان به ترتیب گزارش رئیس سازمان و استاندار را تعریف نکنند استاندار مسئولیت فرماندهی شرایط اضطراری و خاتمه آن را بر عهده خواهد داشت.
در تبصره یک این ماده آمد است در خصوص آن دسته از بحران‌های ملی که پاسخ به آنها نیاز به بسیج کلیه منابع و ظرفیت‌های سراسر کشور و احتمالاً درخواست کمک‌های بین‌المللی دارد وزیر کشور شرایط را به رئیس جمهور عالی گزارش می‌دهد.
رئیس شورای عالی در صورت تأیید گزارش وی مستقیماً فرماندهی عملیات پاسخ به بحران را بر عهده می‌گیرد. در این حالت اعلام خاتمه شرایط اضطراری با رئیس جمهور است.
در تبصره ۲ این ماده آمده است: اعلام شروع و خاتمه شرایط اضطراری و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران در شهر تهران بر عهده وزیر کشور می‌باشد.
بر اساس ماده ۱۲ این لایحه وظایف ستاد عبارتند از:
بررسی و تأیید سند راهبردی ملی مدیریت بحران، برنامه‌ی ملی کاهش خر حوادث و سوانح، برنامه‌ی ملی آمادگی و پاسخ و برنامه‌ی ملی بازسازی و بازتوانی جهت تصویب شورای عالی
۲- بررسی و تصویب ضوابط فنی و فرآیندها و دستورالعمل‌ها و استانداردهای مورد نیاز در مدیریت بحران
۳- تسهیل هماهنگی بین دستگاه‌های مسئول و تسریع خدمات رسانی در شرایط اضطراری
۴- سایر مواردی که به تشخیص رئیس ستاد نیاز به هماهنگی و مشارکت دستگاه‌ها و نهادهای عضو ستاد دارند.
۵- برنامه‌ریزی برای جمع‌آوری اطلاعات و برآورد میزان خسارت به بخش‌های مختلف بر اثر سوانح غیر مترقبه و جبران.
ب- در سطح استان و شهرستان
بررسی و تصویب برنامه‌ی استانی کاهش خطر حوادث و سوانح برنامه استانی آمادگی و پاسخ و سایر برنامه‌های استانی مورد نیاز
تسهیل هماهنگی بین دستگاه‌های مسئول و تسریع خدمات رسانی در شرایط اضطراری
اجرای برنامه‌ها و تصمیمات ابلاغی ستاد ملی
سایر مواردی که به تشخیص رئیس ستاد نیاز به هماهنگی و مشارکت دستگاه‌ها و نهادهای مشمول این قانون دارند.
طبق ماده ۱۳ این لایحه ، کلیه‌ی دستگاه‌های موضوع ماده ۲ این قانون یعنی قوای سه‌گانه و نهادهای وابسته به آن و وزارت‌خانه‌ها موظفند اقدامات زیر را اجرا کنند:
الف- ساختار واحد سازمانی مناسب برای مدیریت بحران را به گونه‌ای تعیین و به سازمان ارسال کنند که نیروی انسانی لازم از میان پست‌های سازمانی موجود تأمین شود.
ب- بر اساس استانداردهای سازمان مدیریت بحران کشور نسبت به آموزش کارکنان خود در خصوص مدیریت بحران اقدام کنند.
پ- کلیه مدیران و کارشناسان مسئول در امر مدیریت حوادث موظفند دوره‌های آموزشی بلند و کوتاه مدت را طی کنند. شرایط احراز صلاحیت هر یک از آنان طبق دستورالعملی که توسط سازمان مدیریت بحران تهیه و به تصویب شورای عالی می‌رسد تعیین می‌گردد.
ت- در تهیه و تدوین راهبرد ملی مدیریت بحران برنامه‌های ملی و استانی کاهش خطر حوادث و سوانح، برنامه‌های ملی و استانی آمادگی و پاسخ، برنامه‌ی ملی بازسازی و بازتوانی و سایر برنامه‌های ملی و استانی مورد نیاز، ضوابط فنی، فرآیندها و استانداردهای مدیریت بحران، شاخص‌های پایش و ارزیابی، پیش‌نویس لوایح؛ دستورالعمل‌ها و آئین نامه‌های اجرایی، همکاری لازم را با سازمان مدیریت بحران داشته باشند.
ث- ساز و کارهای کاهش خطر در حوزه‌ی وظایف خود را در چارچوب برنامه‌ی ملی کاهش خطر حوادث و سوانح تهیه و با تأیید سازمان اجرایی کنند.
ج- ساز و کارهای آمادگی و پاسخ دستگاه خود را در چارچوب برنامه ملی آمادگی و پاسخ تهیه و با تأیید سازمان اجرایی کند که در برابر حوادث و سوانح حداکثر تا پایان برنامه ششم توسعه کشور زمینه‌ی توسعه پوشش بیمه‌ای به کلیه اموال منقول و غیر منقول خود را به قیمت کارشناسی فراهم کند.
آئین نامه اجرایی این بند به پیشنهاد مشترک سازمان و وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه ظرف مدت شش ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
ح- بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان مدیریت بحران نسبت به تهیه پیوست کاهش خطر برای طرح‌های توسعه‌ی خود اقدام کند.
خ- هنگام پاسخ به بحران با درخواست رئیس ستاد مدیریت بحران کلیه‌ی امکانات و تجهیزات موجود خود را در اختیار ستاد قرار دهد.
د- گزارش عملکرد خود را در چارچوب شاخص‌های پایش و ارزیابی مصوب هیأت وزیران تهیه و مطابق با زمان بندی سازمان مدیریت بحران به این سازمان ارائه کنند.
طبق ماده ۱۴ این لایحه ، وظایف دستگاه‌ها و نهادهای مسؤول در مدیریت بحران عبارت است از:
الف - وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظفند با همکاری جمعیت هلال احمر و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور و بر اساس استانداردهای سازمان، نسبت به طراحی و ارائه واحد درسی «آمادگی در مقابل حوادث و سوانح» در قالب برنامه آموزشی مدارس، دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی اقدام نمایند. گذراندن این درس برای تمامی دانش آموزان و دانشجویان الزامی است.
ب - جمعیت هلال احمر موظف است:
۱- با همکاری شوراهای اسلامی شهر و روستا، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمانهای مسئول در امور فرهنگی و تبلیغی و ستاد کل نیروهای مسلح و بر اساس استانداردهای سازمان، نسبت به آموزش آحاد جامعه و سازمانهای مردم نهاد در برابر حوادث و سوانح اقدام نماید.
۲- با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت کشور، نیروهای مسلح، شوراهای اسلامی شهر و روستا، شهرداری‌ها، دهیاری‌ها، فدراسیون‌های ورزشی از جمله نجات غریق و غواصی و کوهنوردی و صعودهای ورزشی و بر اساس استانداردهای سازمان، نسبت به نجات آسیب دیدگان از حوادث و سوانح و انتقال آنها به مراکز درمانی، اسکان اضطراری و تأمین مایحتاج ایشان تا رفع نیاز و ذخیره اقلام امدادی مربوط به خدمات مذکور اقدام نماید.
۳- با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بسیج مستضعفین، سازمان بهزیستی کشور، وزارت امور خارجه و سایر دستگاه‌های مرتبط موضوع ماده (۲) این قانون، اقدامات لازم در زمینه جذب، هدایت و توزیع کمک‌های غیردولتی داخلی و خارجی را با رعایت اصل هشتادم (۸۰) قانون اساسی انجام دهد. هرگونه دخل و تصرف، استفاده و تصاحب کمک‌های یادشده توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به صورت غیر مجاز ممنوع است و به عنوان عمل مجرمانه تصرف غیر قانونی در اموال عمومی با دولتی محسوب گردیده و مرتکب برابر قانون مجازات اسلامی مجازات می‌شود.
پ - وزارت نیرو موظف است:
۱- با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و وزارت کشور سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، سازوکارهای لازم جهت کنترل آب‌های سطحی (سیلاب) در سطح ملی و استانی را ایجاد نماید.
۲- با همکاری وزارت جهاد کشاورزی، سازمان هواشناسی کشور و سایر دستگاه‌های مرتبط موضوع ماده (۲) این قانون، نسبت به پیشگیری از خشکسالی اقدامات لازم را انجام دهد.
٣- نسبت به ذخیره سازی آب برای شرایط اضطراری اقدام نماید.
۴- با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و ایمن، سازوکارهای لازم جهت تأمین آب و برق مراکز جمعیتی در شرایط اضطراری را با همکاری وزارت کشور برنامه ریزی و اعمال نماید.
ت - وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از طریق مؤسسات وابسته از جمله مؤسسه ژئوفیزیک، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی موظف است:
۱- با همکاری سازمان هواشناسی (پژوهشکده هواشناسی و اقلیم شناسی) و انجمن‌های علمی نسبت به توسعه تحقیقات، مطالعات و شبکه‌های اطلاعاتی تخصصی درباره پیشگیری و کاهش خطر حوادث و سوانح اقدام کند.
۰۲ به منظور پیش بینی دقیق و هشدار به هنگام وقوع مخاطرات زمین ساخت، با همکاری وزارت راه و شهرسازی (مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، پژوهشکده هواشناسی و اقلیم شناسی)، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور و سایر دستگاه‌های مرتبط با موضوع ماده (۲) این قانون، نسبت به ایجاد یا تقویت مراکز پایش و هشدار زلزله، آتش فشان، سونامی و لغزش زمین در کشور اقدام نماید.
ث - وزارت راه و شهرسازی موظف است:
۱- با همکاری وزارت کشور و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران سازوکارهای مناسب برای اعمال مدیریت یکپارچه حمل و نقل و عبور (ترانزیت) شریان‌های مواصلاتی و همچنین ایمن سازی قطارهای شهری در شرایط اضطراری را برنامه ریزی و عملیاتی نماید.
۲- با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منظور ایمن سازی مراکز درمانی اقدام کند.
٣- از طریق بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با همکاری شهرداری‌های دهیاری‌ها، وزارت کشور سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور و ستاد کل نیروهای مسلح در چهارچوب برنامه ملی بازسازی و بازتوانی، ضمن آواربرداری مستحدثات و اماکن آسیب دیده، در بازسازی مناطق روستایی آسیب دیده از حوادث و سوانح، به گونه‌ای عمل نمایند که با اطمینان از ساخت واحدهای مسکونی مقاوم در مناطق ایمن، فرهنگی، آداب و رسوم، اقلیم و مصالح بومی منطقه رعایت شود.
٤- از طریق سازمان هواشناسی کشور اقدامات ذیل را انجام دهد:
۴-۱- به منظور پیش بینی دقیق و هشدار به هنگام وقوع مخاطرات آب و هوایی، با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌های مرتبط موضوع ماده (۲) این قانون، نسبت به ایجاد مرکز پایش و هشدار بهمن، طوفان، گردباد، صائقه، تگرگ، موج گرما (باد و باد گرم) و سرما در کشور اقدام نماید.
۴-۲- با همکاری وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی شبکه پایش و هشدار سیل در سطح کشور را تکمیل کند.
۴-۳- به منظور پیش بینی دقیق و اعلام هشدارهای لازم، نسبت به تقویت مراکز پایش و هشدار خشکسالی اقدام نماید.
چ- وزارت جهاد کشاورزی موظف است:
۱- به منظور انجام اقدامات پیشگیرانه در زمینه همه گیری (اپیدمی) آفات و بیماری‌های گیاهی و جانوری و مشترک انسان و دام، مراکز پایش و هشدار همه گیری (اپیدمی) آفات و بیماری‌های گیاهی و حیوانی و مشترک انسان و دام را با مشارکت سازمان هواشناسی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت نیرو و سایر دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط با موضوع ماده (۲) این قانون، ایجاد نماید.
۲- با همکاری نیروهای مسلح، نسبت به اطفای حریق در جنگل‌ها و مراتع اقدام نمایند.
ح- سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است:
۱- با همکاری جمعیت هلال احمر و بر اساس استانداردهای سازمانی نسبت به تهیه برنامه‌های آموزشی برای ارتقای سطح آگاهی مردم در برابر بحران اقدام نماید.
۲- با هماهنگی سازمان نسبت به اعلام هشدارهای لازم و اطلاع رسانی آگاهانه به مردم در خصوص مخاطرات و بحران‌ها اقدام نماید.
خ- وزارت امور اقتصادی و دارایی (بیمه مرکزی) موظف است با هماهنگی سازمان و همکاری دستگاه‌های مرتبط با موضوع ماده (۲) این قانون، سیل و زلزله را فراهم نماید. سازوکارهای لازم جهت گسترش بیمه حوادث و سوانح با اولویت آتش سوزی، سیل و زلزله را فراهم نماید.
د- وزارت نفت موظف است با همکاری وزارت کشور، با ایجاد زیرساخت‌های مناسب و ایمن، برای ذخیره مناسب حامل‌های انرژی (گاز، شرایط اضطراری اقدام نماید. نفت سفید، بنزین و گازوئیل) و تأمین سوخت مورد نیاز مناطق آسیب دیده در شرایط اضطراری اقدام نماید.
ذ- وزارت کشور موظف است:
۱- با همکاری ستاد کل نیروهای مسلح نسبت به انتظام امور و تأمین امنیت جانی و مالی مردم و سازمانهای مسؤول در شرایط اضطراری اقدام کند.
٢- از طریق سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور اقدامات ذیل را انجام دهد:
۱-۲. با همکاری نیروی انتظامی و وزارت راه و شهرسازی، سازوکارهای لازم برای اعمال مدیریت تردد ترافیک در شهرها و روستاهای آسیب دیده را اتخاذ و اجرا کند.
۲ - ۲. با همکاری سازمان پزشکی قانونی، نیروی انتظامی و متولیان دینی مذاهب رسمی کشور برای انتقال، تشخیص هویت و تدفین متوفیان ناشی از وقوع بحران با رعایت آداب محلی و مذهبی ایشان اقدام کند.
۳ - ۲. برای توسعه ایمنی، اطفای حریق، جست وجو و نجات آسیب دیدگان از حوادث شهری و روستایی در مراکز جمعیتی اقدام کند.
ز- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف است با هماهنگی سازمان و با همکاری وزارت کشور نسبت به ایجاد زیرساخت‌های لازم جهت تأمین ارتباطات (ماهواره‌ای، کابلی، موبایل و بی سیم اعم از صوتی و تصویری) در شرایط اضطراری اقدام نماید؛ به گونه‌ای که قادر به حفظ ارتباطات از ابتداء تا انتهای شرایط مذکور باشد.
ژ- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است:
١- نسبت به ذخیره سازی دارو، واکسن و تجهیزات پزشکی جهت درمان آسیب دیدگان از حوادث و سوانح در شرایط اضطراری اقدام نماید.
۲- نسبت به کمک‌های اولیه، تخلیه و انتقال مصدومین با تعداد زیاد و درمان آنها با همکاری دستگاه‌های مرتبط با موضوع ماده (۲) این قانون، اقدام نماید.
۳- به منظور پیش بینی دقیق، هشدار به موقع و انجام اقدامات پیشگیرانه در زمینه همه گیری (اپیدمی) بیماری‌های انسانی، نسبت به ایجاد مراکز پایش و هشدار با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست اقدام نماید.
- با همکاری جمعیت هلال احمر، سازمان بهزیستی کشور و ستاد کل نیروهای مسلح، ساز و کارهای لازم جهت تأمین بهداشت و درمان جسمی و روحی آسیب دیدگان در شرایط اضطراری را برنامه ریزی و اعمال نماید.
س- ستاد کل نیروهای مسلح موظف است:
۱- با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازوکارهای لازم جهت اطفای حریق هوایی در سطح کشور را اتخاذ و اجراء نماید.
۲- جهت پشتیبانی از سازمانهای امدادی در شرایط اضطراری، یگان‌های ویژه ای در سطح کشور تشکیل داده و مطابق با استانداردهای سازمان نسبت به آموزش و تأمین تجهیزات مناسب برای آنها اقدام نماید؛ به گونه‌ای که این یگانها بتوانند در کوتاه‌ترین فاصله زمانی پس از وقوع حوادث و سوانح، ضمن اطلاع رسانی به رئیس ستاد به محل بحران اعزام شوند و اقدامات امدادی و حفاظتی را تا اعلام کتبی رفع نیاز توسط رئیس ستاد به انجام رسانند.
٣- نسبت به پذیرش، راهبری و کنترل عملیاتی تیم‌های امدادی که از نیروهای مسلح کشورهای دیگر به محل بحران اعزام می‌شوند، اقدام نماید.
ش- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است به منظور کاهش خطر حوادث و سوانح، از طریق سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور برای آموزش و توسعه مهارت‌های نیروی انسانی در حوزه ساخت و ساز اقدامات لازم را انجام دهد.
ص - وزارتخانه‌های نفت، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاورزی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان انرژی اتمی مسؤولیت رعایت ایمنی در نگهداری، حمل و مصرف مواد خطرناک در حوزه وظایف دستگاه متبوع خود را بر عهده دارند.
تبصره - آئین نامه اجرایی این بند مشتمل بر خصوصیات و شرایط ویژه حمل و نقل مواد موضوع این بند و نحوه جبران خسارات وارده، به پیشنهاد مشترک وزارت کشور، سازمان مدیریت بحران کشور و سازمان حفاظت محیط زیست، ظرف مدت شش ماه از لازم الاجراء شدن این قانون به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
ض - وزارت راه و شهرسازی، سازمان نظام مهندسی ساختمان، شهرداری‌ها و دهیاری‌ها موظفند در اجرای قوانین و مقررات مربوط به مقاوم بودن ساختمانها، استانداردهای سازمان را اعمال نمایند.
تبصره- وظایف تفصیلی دستگاه‌ها و نهادهای مشمول این قانون در سند راهبرد ملی مدیریت بحران و برنامه‌های ملی مبتنی بر آن تعیین می‌شود./
نظر شما