به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، فولاد به دلیل جایگاهی که در صنایع مختلف دارد به عنوان یک محصول راهبردی به حساب می آید و در دنیا به عنوان صنعت مادر شناخته می شود. با توجه به جایگاهی که فولاد در صنعت دارد یکی از شاخص های پیشرفت در کشورها میزان تولید فولاد محسوب می شود. فولاد علاوه بر نقش ویژه ای که در صنعت راه و ساختمان دارد، ماده اولیه بسیاری از دستگاه ها و محصولات صنعتی است و نقش آن در صنایع حیاتی است و تاکنون صنعتی نبوده که در آن از فولاد استفاده نشده باشد.
بر طبق آمار انجمن جهانی فولاد کمتر از ۷۰ کشور در زمینه تولید فولاد فعال هستند. صنایع فولاد برای اولین بار در دهه ۳۰ شمسی وارد کشور ما شد. این صنایع در ابتدا با وارد کردن شمش فولاد و انجام عملیات نورد بر روی آن ها آهن آلات ساختمانی تولید می کردند. اولين کارخانه فولادسازی در سال ۱۳۵۰ در اصفهان ساخته و در همان سال به بهره برداری رسيد. مجموع تولیدات کارخانجات فولاد ایران تا قبل از انقلاب چیزی در حدود ۳۶ هزار تن بود.
در سال ۱۳۷۹ به موجب ماده ۶ قانون تمرکز امور صنعت و معدن و تشکيل وزارت صنايع و معادن (مصوب سال ۱۳۷۹)، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنايع معدنی (ايميدرو) تاسيس شد و شركت های توليد كننده فولاد كشور نظير شركت ملی فولاد ايران، شركت فولاد مباركه اصفهان، شركت ذوب آهن اصفهان و شركت فولاد خوزستان تحت پوشش این سازمان قرار گرفتند.
برپایه جدول آماری انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، سال 1391 مجموع تولید فولاد خام رقم 14 میلیون و 361 هزار تن بوده که در سال 1395 به 18 میلیون و 466 هزار تن بالغ شد. تولید فولاد خام درسال های 94- 1392 رکوردشکنی داشته و به ترتیب 15.6، 16.7 و 16.6 میلیون تن ثبت شده است. همچنین ظرفیت تولید فولاد خام کشور در پایان سال 1395 به حدود 29 میلیون تن رسید که بهره برداری حداکثری از ظرفیت ایجاد شده، نیازمند افزایش تقاضای داخلی یا صادراتی به میزان حدود 10 میلیون تن است. مجموع صنایع فولادی ایران تا سال ۱۳۹۶ توانستند به رکورد تولید ۲۱ میلیون و ۷۲۶ هزار تن فولاد برسند.
در تایید این آمارها و ارقام رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد اعلام کرده است که «در سال‌های بعد از انقلاب در بخش تولید آهن و فولاد پیشرفت‌های خوبی حاصل شد به طوریکه هم اکنون رتبه ۱۳ دنیا در زمینه تولید را کسب کرده‌ایم.»
«محمد آزاد» به دستاوردهای چهل ساله انقلاب در این حوزه اشاره کرد و به باشگاه خبرنگاران جوان گفته است: «ایران در مقایسه با سایر کشورها رتبه خوبی در حوزه صادرات آهن و فولاد دارد و هر ساله میران صادرات افزایش می‌یابد. با توجه به آنکه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در بخش فولاد فقط واردکننده بودیم، اما اکنون تولیدات فولاد نسبت به چهار سال گذشته بیشتر شده و توانسته‌ایم در این بخش به خودکفایی برسیم.»
آزاد با بیان اینکه آهن و فولاد از صفر تا صد تولید داخل است، اضافه کرده است: «در حال حاضر تمام مواد اولیه تولید فولاد از جمله زغال سنگ، گاز و نیروی انسانی در داخل تأمین می‌شود. بیش از ۴ هزار واحد صنفی توزیع کننده فولاد در تهران مشغول به فعالیت‌اند و تولید فولاد کشور بعد از انقلاب به جایگاه خوبی رسیده است.»
این گزارش می افزاید: بنا به گفته معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنعت معدن و تجارت «بیشترین توسعه صنعت فولاد در دولت های یازدهم و دوازدهم به دست آمده است.»
روابط عمومی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در این زمینه به نقل از «جعفر سرقینی» نوشته است: «امروز صنعت فولاد به یکی از صنایع مهم تبدیل شده و افتخار این موضوع برای جمهوری اسلامی ایران است. بیشترین توسعه صنعت فولاد در دولت یازدهم و دوازدهم انجام گرفته است. در سال ٩٢ ظرفیت زنجیره فولاد ١٢۰ میلیون تن بود اما امروز این ظرفیت به ٢۰٥ میلیون تن رسیده است. با همکاری وزارت صنعت معدن و تجارت و ایمیدرو، صنعت فولاد مورد حمایت بیشتری قرار می گیرد. از سال ٢۰١٢ تا به امروز تولید فولاد جهانی ٨ درصد و تولید فولاد ایران ٧٢ درصد رشد داشته است. تا سال ١٤۰۰ از تولید ٤۰ میلیون تن فولاد گذر خواهیم کرد درنتیجه، تحقق ٥٥ میلیون تن دور از دسترس نخواهد بود.»
این در حالی است که بر اساس گزارش انجمن جهانی فولاد تولید فولاد خام جهان در سال ۲۰۱۷ بارشد ۵.۶ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۶ به یک میلیارد و ۶۷۵ میلیون تن رسید. چین با توجه به وسعت و جمعیت خود که به فولاد و مصالح بسیار بیشتری نسبت به سایر کشورها نیازمند است، با تولید ۸۳۱ میلیون و ۷۳۰ هزار تن بیشترین میزان تولید فولاد خام را در سال ۲۰۱۷ داشت. ایران نیز با تولید ۲۱ میلیون و ۷۲۶ هزار تن فولاد خام در سال ۲۰۱۷ و رشد ۲۱.۴ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۶ با یک پله صعود، عنوان سیزدهمین را به خود اختصاص داده است. تولید فولاد خام ایران در نوامبر سال ۲۰۱۸ با ۲ درصد افزایش نسبت به نوامبر سال ۲۰۱۷، به ۲ میلیون تن رسید. تولید ایران در ۱۱ ماهه نخست سال 2018، ۲۲.۵۹۰ میلیون تن بود که در مقایسه با ۱۹.۲۵۵ میلیون تن در مدت مشابه سال ۲۰۱۷، به میزان ۱۷.۳ درصد افزایش نشان داد.
طبق گزارش انجمن جهانی، فولاد ایران در بین کشورهای صادرکننده فولاد نیز توانسته با صادرات ۵.۷ میلیون تن در سال ۲۰۱۶ جایگاه بیستمین کشور صادرکننده فولاد در جهان را به دست آورد در حالی که در این جدول چین، ژاپن، روسیه و کره جنوبی به ترتیب هر یک با ۱۰۸.۱ میلیون تن، ۴۰.۵ میلیون تن، ۳۱.۲ میلیون تن و ۳۰.۶ میلیون تن در جایگاه‌های اول تا چهارم صادرکنندگان فولاد جهان قرار دارند.
بر اساس چشم انداز کشور در افق ۱۴۰۴ ایران باید به ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال برسد. بر این اساس پیش بینی می شود در صورت تحقق این چشم انداز ایران بتواند به جمع ۱۰ کشور بزرگ تولید کننده فولاد ملحق شود و جایگاه هفتم جهان را از آن خود کند./
نظر شما