اهداف سفر ظریف به عراق/ خنثی سازی فتنه پمپئو در بغداد

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، «محمد جواد ظریف» برای چندمین بار در طول صدارت خود بر وزارت امور خارجه فردا یکشنبه ۲۳ دی ۹۷ راهی عراق می شود.

در این سفر به مدیران ارشد ده‌ها شرکت کارآفرین دولتی و خصوصی وزیر امور خارجه را در این سفر همراهی خواهند کرد.

وزیر امور خارجه کشورمان که قرار است به دیدار با مقامات بلند پایه عراقی بپردازد همچنینت درهمایش تجاری مشترک تجار دو کشور در چند شهر عراق بویژه کربلا و سلیمانیه نیز شرکت خواهد کرد.

اما رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در حالی به کشور همسایه می رود که سه روز گذشته بغداد میزبان همتای آمریکایی ظریف بود.

وزیر خارجه آمریکا که بدون اطلاع قبلی برای چند ساعت به عراق سفر کرده بود طبق اعلام یکی از مقامات این کشور وزیر امور خارجه آمریکا از عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق خواسته است که فعالیت شرکت‌های ایرانی در عراق را کاهش دهد.

طبق گفته این مقام عراقی به روسیاالیوم، سفر اخیر پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به عراق بیشتر بر روی پرونده های اقتصادی و چگونگی پایبندی عراق به تحریم های ضدایرانی آمریکا تمرکز داشت.آمریکا نگران ارسال اموال به ایران از طریق برخی احزاب و شخصیت‌های هم پیمان ایران است تا برای رهایی این کشور از تحریم‌ها به آنان کمک کنند.

قطعا ظریف در این سفر به منظور خنثی کردن فضای منفی که پمپئو علیه ایران در دیدار با «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق ایجاد کرده تلاش خواهد کرد.

از سویی دیگر وزیر امور خارجه کشورمان می کوشد تا زمینه را برای فعالیت بازرگانان ایرانی در عراق فراهم کند. به همین دلیل در جریان سفر او به این کشور گفت و گوهای تجاری میان تهران و بغداد نیز صورت خواهد گرفت.

پیش از این نیز گفته شده بود که ظریف در جریان سفر به عراق به اقلیم کردستان هم سفر می کند. این خبر را «سعدلله موسادیان» یک مقام کنسولگری ایران در سلیمانیه گفت و افزود: ظریف در چارچوب این سفر که به منظور تقویت روابط اقتصادی انجام می‌گیرد، به اقلیم کردستان نیز خواهد رفت تا با مقامات این منطقه درباره تقویت روابط میان ایران و مردم عراق به منظور ایجاد سازوکاری اقتصادی به گونه‌ای که به نفع هر دو طرف باشد، رایزنی کند.

این مقام کنسولگری ایران افزود: در جریان این سفر در هفته‌های آینده نشستی نیز با بازرگانان و چهره‌های تاثیرگذار کردستان عراق در سلیمانیه برگزار خواهد شد.

همه این ها در حالی است که راجع به تبادلات تجاری ایران و عراق دبیر ستاد توسعه روابط اقتصادی ایران با عراق 2 روز گذشته در نشستی در استان مرکزی آمارهای روبه رشدی اعلام کرد.

«حسن دانایی فر» گفت: در 9 ماهه نخست سال جاری ایران رتبه اول را در صادرات به کشور عراق به دست آورده است و در این زمینه از کشورهای چین و امارات نیز پیشی گرفته است. پیش‌بینی این است که امسال در بخش انرژی 3.5 میلیارد دلار و در بخش کالا نیز به میزان حداقل 8.1 میلیارد دلار صادرات به عراق انجام گیرد.

وی با تاکید بر اینکه در عراق سرمایه‌های بسیاری وجود دارد و اخیرا صادرات نفت عراق روزانه به 4 میلیون بشکه رسیده است، افزود: بودجه عراق در سال جدید میلادی 105 میلیارد دلار در نظر گرفته شده و این در حالی است که حداقل اعتباری که برای بازسازی در این کشور برآورد شده 300 میلیارد دلار است.

دانایی‌فر اضافه کرد: با توجه به ازبین رفتن زیرساخت‌های عراق در طول چهار دهه گذشته، این کشور تا پنج سال آینده همچنان یک کشور مصرف‌کننده باقی خواهد ماند و به دلیل انباشتی از مطالبات که وجود دارد، دولت عراق ناچار است تا فرایند بازسازی در همه بخش‌ها از جمله آموزش و صنعت را در دستور کار خود قرار دهد.

وی یادآور شد: به دلیل مشکلات سیاسی نمی‌توان با جهان عرب صادرات خوبی داشت، اما در سایه موافقتنامه تجارت آزادی که در اتحادیه عرب وجود دارد، به راحتی می‌توان با صادرات کالاهای واسطه‌ای، از این دو گذرگاه عبور کرد و در جهت کاهش فشار تحریم‌ها، از این بازار که یک فرصت محسوب می‌شود، نهایت استفاده را برد.

دانایی فر با تاکید بر اینکه ظرفیت صادرات غیر نفتی ایران حداقل 110 تا 120 میلیارد دلار در سال است، تصریح کرد: در سال گذشته در مجموع 47 میلیارد دلار صادرات کالا در کشور انجام گرفته است که بدون در نظر گرفتن 22 میلیارد دلار صادرات میعانات گازی و پتروشیمی، تقریبا 25 میلیارد دلار مربوط به صادرات کالاهای غیرنفتی بوده که از این مقدار 25 درصد به کشور عراق صادر شده است.

وی اضافه کرد: با روند رو به رشدی که در سال جاری شاهد آن هستیم، احتمالا از مجموع 55 میلیارد دلار صادرات کالا در سال 97، حدود 28 درصد آن همچنان سهم بازار عراق خواهد بود که این امر نشان از ظرفیت بالای کشور در امر صادرات دارد و استان مرکزی نیز با توجه به ظرفیت‌های بالایی که دارد، می‌تواند سالیانه به میزان حداقل 5 میلیارد دلار صادرات کالا داشته باشد.

مشاور معاون اول ریاست جمهوری به عراق بعد از 2003 اشاره کرد و گفت: در تمامی این سال‌ها صادرات ایران به عراق با وجود تمامی مشکلات، از جمله کاهش 30 درصدی واردات عراق به دلیل افت قیمت نفت و همچنین کاهش 42 میلیارد دلاری ذخیره ارزی آنها، کاهش نداشته است.

وی با بیان اینکه عراق حاضر به قطع روابط با ایران در تمامی زمینه‌ها از جمله سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیست، گفت: حدود 40 درصد از برق کل عراق به روش مستقیم و یا غیر مستقیم از ایران تأمین می‌شود و در حال حاضر نیز از طریق دو خط گازی با ظرفیت 25 میلیون متر مکعب، صادرات گاز به عراق صورت می‌گیرد.

مشاور معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه در سال گذشته عراق به میزان 46 میلیارد دلار واردات کالا داشته است و به میزان 77 میلیون دلار هم به ایران کالا صادر کرده است، تصریح کرد: در مقایسه با صادراتی که کشورهای دیگر به عراق داشته‌اند، ایران عملکرد بسیار خوبی از خود به جای گذاشته که این خود نشان از زحمات زیادی است که در بخش خصوصی کشیده می‌شود.

دانایی‌فر بیان کرد: راه ما از بخش خصوصی می‌گذرد و برای مقابله با این بحران‌ها باید صادرات خود را بهبود بخشیم، هم اکنون آماده‌ایم تا تجارب، ارتباطات و اعتبارات خود را در اختیار استان مرکزی به عنوان استانی صنعتی و پربار در جهت رسیدن به اهداف والاتر قرار دهیم.

وی خاطرنشان کرد: تعامل ایران و عراق در حوزه انرژی مطلوب است به طوری که در حال حاضر هزار و ٣٠٠ مگاوات ظرفیت صادراتی انرژی به عراق وجود دارد که گاهی بیش از این ظرفیت، صادرات صورت می‌گیرد، دو خط گاز نفت خانه- بغداد و خرمشهر-بصره با ظرفیت ٢٥ میلیون مترمکعب احداث شده است، همچنین ٤٠ درصد برق عراق توسط ایران تولید و تامین می‌شود و در این راستا ٣.٥ میلیارد دلار در سال جاری در این راستا صادرات انجام شده است و با سفر وزیر نفت در روز پنجشنبه هفته جاری به عراق در جهت توسعه روابط نفتی رایزنی خواهد شد .

دبیر ستاد توسعه روابط اقتصادی ایران با عراق با اشاره به همکاری‌های ایران و عراق در حوزه خدمات فنی مهندسی نفت و گاز و سیویل گفت: تا قبل حضور داعش در عراق پروژه هایی با حجم سرمایه گذاری ٤.٤ میلیارد دلار بین دو کشور در حوزه بخش دولتی و خصوصی منعقد شد، اما بعد از حضور داعش در عراق و کاهش درآمد نفتی در این کشور تمامی پروژه ها متوقف شد و تاکنون این مشکل ادامه داشته است .

سفیر سابق ایران در عراق با اشاره به آغاز حرکت‌هایی در اقلیم کردستان که امید است توسعه یابد، بازار عراق را یک بازار رقابتی دانست و گفت: امروز ، امارات و عربستان سعودی به دنبال بازار عراق هستند و حتی اگر شرایط امنیتی عراق با استانداردهای اروپایی سازگار شود اروپاییان نیز در صدد در اختیار گرفتن بازار عراق هستند به همین دلیل باید در این بازار حاضر بود، وضعیت را ساماندهی و شریک محلی پیدا کرد و رابطه‌ای تکاملی با عراق شکل داد./