به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، صنعت برق ایران در طی سالهای متمادی توانسته است به جایگاه قابل قبولی در سطح جهانی برسد تا جایی که صادرات انرژی در این زمینه به عنوان یک منبع درآمد خارجی برای کشورمان محسوب شود.
در سال 96 صادرات برق کشور 6.7 میلیارد کیلووات ساعت بود و به دنبال آن در سال جاری نیز اقدامات وسیعی در راستای افزایش تولید برق و به دنبال آن صادرات آن از طریق ایجاد و بهره برداری از نیروگاه های انرژی خورشیدی در دستور کار قرار گرفت تا جایی چندی پیش بنا به گفته معاون برنامه‌ریزی امور اقتصادی وزارت نیرو در نشست بررسی چالش‌ها و راهکارهای تحقق اهداف صادراتی صنعت برق «سه سناریو برای این موضوع تعریف شده که تا سال ۱۴۰۴ میزان صادرات برق به ۱۷ میلیارد دلار، ۲۲ میلیارد دلار و ۳۳ میلیارد دلار می رسد.»
برنا به نقل از «علی بختیار» در این زمینه نوشته است: «لازم است که برای تحقق این مساله دولت از تمام ظرفیت‌های موجود استفاده کند و اگر در جایی نیاز به مصوبه دولت و مجلس شورای اسلامی است از آنها بهره بگیریم.
معاون برنامه‌ریزی امور اقتصادی وزارت نیرو با تاکید بر این مساله که در حوزه صادرات برق توانمندی‌هایی وجود دارد، اظهار کرده بود: «دلیل این مساله ساختار موجود در مجموعه صنعت برق و کیفیت کالاها و خدماتی است که از صنعت برق ایران ارائه می‌شود به گونه‌ای که در بخش دولتی و در بخش خصوصی صنعت برق توانسته موقعیتی را ایجاد کند که در هر دوی این عرصه‌ها رتبه بالایی را داشته باشیم.»
بختیار با بیان این‌که کیفیت کالا و خدمات صنعت برق از استانداردهای بین‌المللی برخوردار است، اضافه کرده بود: «این دو شاخصه مهم دلیل توانمندی‌های شرکت‌های ایرانی برای حضور در بازارهای جهانی است، اما باید به این موضوع نیز توجه کرد که این دو مقوله به تنهایی نمی‌تواند برای صادرات خدمات صنعت برق کافی باشد چرا که در حال حاضر ما نیازمند قدرت رقابت هستیم»
به گفته معاون برنامه‌ریزی امور اقتصادی وزارت نیرو، «وجود یک پروسه رقابتی، امکان حضور در بازارهای بین‌المللی را افزایش می‌دهد لذا پیشنهاد ما تشکیل کنسرسیوم است، چرا که با ایجاد یک کنسرسیوم می‌توانیم علاوه بر افزایش قابلیت‌ها، از رقابت مخرب هم جلوگیری کنیم. در شرایط کنونی بی‌شک صنعت برق نیازمند حمایت دولت در تمام زمینه‌ها است، بنابراین باید با تقویت بخش خصوصی به فکر افزایش صادرات و ارزآوری بود.»
در همین رابطه «محمدحسن متولی‌زاده» با تاکید بر این مساله که در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰ مگاوات برق به کشورهای همسایه صادر می‌شود به ایسنا گفته است: «عمده برق صادراتی ایران به عراق است اما به کشورهای دیگر هم‌چون افغانستان و پاکستان صادرات برق داریم. ایران تقریبا با تمامی کشورهای که مرز خاکی دارد، ارتباط الکتریکی برقرار کرده و باید گفت که وضعیت ما در این حوزه بسیار مناسب است اما این بدین معنا نیست که امکان افزایش تبادلات برقی وجود ندارد.»
مدیر عامل شرکت توانیر با بیان این‌که میزان صادرات با میزان تولید برق در ایران نابرابر است، ابراز کرده است: «میزان کمی از تولید برق کشور صادر می‌شود که اگر کشورهای همسایه نیاز داشته باشند، امکان افزایش صادرات نیز وجود دارد که البته این مساله تابع نیاز کشورها و خطوط ارتباطی برقرار شده بین آن‌هاست. از نظر میزان تولید مشکل خاصی برای توسعه صادرات وجود ندارد اما در زمینه پتانسیل باید گفت که در این موضوع بحت مباحث فنی شبکه برق مطرح است اما به طور کلی پیش‌بینی ما این است که می‌توان میزان صادرات برق را تا دو برابر افزایش داد.»
این در حالی است که وزارت نیرو اعلام کرده است: «در حال حاضر ظرفیت منصوبه نیروگاه‌های کشور به حدود ۸۰ هزار و ۵۳ مگاوات رسیده است که در این بین واحد‌های گازی با ۲۵ هزار و ۳۵۵ مگاوات، بیشترین ظرفیت (۳۱.۶۷ درصد) نصب شده نیروگاهی کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
هم اکنون ۲۹.۳۴ درصد نیروگاه‌های کشور مربوط به واحد‌های سیکل ترکیبی است که حدود ۲۳ هزار و ۴۸۶ مگاوات از ظرفیت منصوبه نیروگاه‌های ایران مربوط به این بخش است. واحد‌های بخار نیروگاهی ۱۹.۷۷ درصد ظرفیت منصوبه این حوزه را به خود اختصاص داده‌اند و با ظرفیت ۱۵ هزار و ۸۲۹ مگاواتی خود در میان سه بخشی قرار گرفته که بیشترین ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور را دارند.
در حال حاضر ظرفیت واحد‌های برق‌آبی به ۱۱ هزار و ۹۳۸ مگاوات رسیده است و سهم ۱۴.۹۱ درصدی را در بین کل ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های کشور در اختیار دارند.
همچنین ظرفیت فعلی واحد‌های تولید پراکنده (شامل ۲۵۳ MW خودتامین) به یک هزار و ۳۳۵ مگاوات و ظرفیت نیروگاه‌های اتمی به یک هزار و ۲۰ مگاوات رسیده است که از این حیث واحد‌های یاد شده هر کدام حدود یک درصد از کل ظرفیت منصوبه نیروگاه‌های کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
در حال حاضر آخرین ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور به حدود ۶۶۰ مگاوات و ظرفیت واحد‌های دیزلی به حدود ۴۳۹ مگاوات رسیده است. براین اساس، هم‌اکنون ایران به لحاظ ظرفیت منصوبه برق رتبه نخست منطقه و جایگاه چهاردهم را در جهان دارد.»
یادآور می شود: از آغاز دولت یازدهم تا سال 96؛ ۱۲۰۰ مگاوات قرارداد دوجانبه میان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان عمده برق به امضا رسیده است. در این بازه زمانی، ظرفیت مولدهای مقیاس کوچک نیز از ۵۳۸ مگاوات به ۱۱۲۰ مگاوات افزایش پیدا کرد. همچنین شاخص آمادگی نیروگاه ها نیز در این مدت، به اوج خود یعنی از ۹۵ درصد در سال ۹۲ به ۹۹ درصد رسید؛ این افزایش آمادگی ها در حالی رخ داد که سن بعضی از این نیروگاه ها حدود ۵۰ سال است./
نظر شما