خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ بلایای طبیعی (همچون سیل و زلزله) همواره در طول تاریخ همراه بشر بوده‌اند و اثرات ناگوار بسیاری را بر محیط و بشریت اعم از تلفات جانی، خسارات مالی و روانی به جای می‌گذارند.
زلزله یکی از حوادث طبیعی به شمار می رود که به دلیل خارج شدن ناگهانی انرژی از داخل پوسته زمین و امواج ناشی از آن به وجود می آید و پیش لرزه و پس لرزه هایی در فاصله زمانی چند دقیقه و یا حتی چند ماه بعد به وقوع می پیوندد. زلزله می تواند بلایای مهیب دیگری چون آتش سوزی‌های گسترده، شکستن سدها و جریان سیلاب، ریزش کوه و سقوط بهمن ها را به دنبال داشته باشد.
ویژگی‌های خاص جغرافیایی، اقلیمی و زیست محیطی در ایران باعث شده است که این کشور یکی از 10 کشور سانحه خیز جهان محسوب شود که از 41 نوع حادثه طبیعی شناخته شده درجهان، 31 نوع آن در ایران به وقوع می پیوندد که سیل و زمین لرزه در این میان بیشترین سهم را به خود اختصاص می دهند و سبب بروز آسیب ها و خسارت های مالی و جانی بسیاری در این سرزمین می شوند.
در کشور ما از آنجا که تقريبا 70 درصد از خاک ايران در مناطق زلزله خيز قرار دارد، طی هزار سال گذشته به طور ميانگين هر 10 سال يک زلزله بزرگ که دارای تلفات انسانی بوده رخ داده است.
حادثه خبر نمی‌کند/ علاج واقعه را قبل از وقوع بايد کرد
هر چند حادثه خبر نمی کند و هيچ کس نمی داند در ساعات آينده چه حوادثی در انتظار او است اما از قديم گفته اند علاج واقعه را قبل از وقوع بايد کرد و با برخي از پيش بينی‌ها، آينده نگری‌ها و اقدامات و تمهيدات می توان پيشگيری و از وقوع حوادث جلوگيری کرد و یا آسیب‌های این حوادث را با آمادگی در برابر مخاطرات به حداقل رساند.
وقوع زلزله طبس، رودبار، بم و اخيراً کرمانشاه نشان می‌دهد که هر لحظه ممکن است در شهرهای زلزله خيز کشورمان زلزله ای اتفاق بيفتد و منجر به وقوع مصيبت و بحران شود پس از این روی روز ایمنی در برابر بلایای طبیعی، زنگ هشداری جهت ارتقای آمادگی و آگاهی‌های عمومی در ارتباط با این مساله محسوب می شود.
پنجم دی ماه مصادف با حادثه دلخراش و تاثیربرانگیز زلزله بم، روز «ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی» نامگذاری شده است همین مهم بهانه ای شد تا کارگاه آموزشی « آمادگی در برابر مخاطرات» ویژه خبرنگاران در جمعیت هلال احمر خراسان جنوبی برگزار شود.
بهره مندی 3 هزار نفر از آموزش‌های «آمادگی در برابر مخاطرات» تا پایان امسال
مسلم حسینی، معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر خراسان‌جنوبی در این کارگاه آموزشی با اشاره به برگزاری 35 دوره آموزش همگانی با عنوان «آمادگی در برابر مخاطرات» در سطح استان، می‌گوید: این دوره‌ها با حضور 900 نفر و در مباحث اقدامات لازم در قبل، حین و بعد از زلزله، پناهگیری و اطفای حریق برگزار شده است.
به گفته وی فاز دوم این دوره آموزش‌ها از 15 دی ماه امسال برای تمام اعضای جوانان و داوطلبان جمعیت هلال احمر خراسان جنوبی آغاز می شود و تا پایان سال جاری 3 هزار نفر در این دوره‌های آموزشی با آمادگی در برابر مخاطرات آشنا می شوند.
حسینی با تاکید بر اینکه باید مردم نسبت به حوادث و بلایای طبیعی حساس و در برابر مخارات آماده شوند، می افزاید: از 31 حادثه شناخته شده در ایران 27 مورد تاکنون در استان خراسان جنوبی اتفاق افتاده که زلزله و سیل از بیشترین این حوادث است.
وی ادامه می‌دهد: هر 10 سال شاهد زلزله مخرب بالای 6.5 ریشتر در خراسان جنوبی هستیم لذا باید به هر شکلی که می‌توانیم احساس نیاز به آمادگی در برابر مخاطرات را در جامعه ایجاد کنیم.
توصیه‌های هلال احمر برای آمادگی در برابر زلزله
معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر خراسان‌جنوبی اولین امدادرسانان در حوادث را کسانی عنوان می‌کند که به ما نزدیک هستند (خانواده، دوستان، همسایگان و همکاران) اما به شرط اینکه آموزش دیده و آماده باشند. آماده شدن در برابر حوادث و مخاطرات مستلزم کسب آموزش، تهیه لوازم و تجهیزات و تمرین و تکرار است.
حسینی با بیان اینکه مخاطره هر عاملی است که می تواند بالقوه خطرزا باشد و احساس کنترل را در حالت عادی از روی انسان بردارد، می‌گوید: آمادگی در برابر مخاطرات عبارت از دانش و ظرفیت ایجاد شده توسط دولت، سازمان های پاسخ دهنده، جوامع و افراد به منظور پیش بینی، پاسخ و ارزیابی آثار محتمل مخاطرات با شرایط قریب الوقوع است.
به گفته وی آمادگی در برابر حوادث و بلایا باعث کاهش ترس و اضطراب در انسان و انجام اقداماتی می شود که خسارت ناشی از حوادث را کاهش می‌دهد و چون حوادث همیشه هست و سالیانه جان هزاران نفر را می‌گیرد و از طرفی همیشه امدادرسانان نزدیک ما نخواهند بود ضرورت دارد آمادگی داشته باشیم.
در زمان زلزله هرگز فرار نکنیم
معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر خراسان‌جنوبی بر ضرورت ایجاد تیم های آمادگی محلات و ساماندهی آنان برای حوادث و بلایای طبیعی تاکید می‌کند و می‌افزاید: پیش از وقوع زلزله باید وضعیت خانواده خود را از نظر آمادگی در مقابله با وقوع زلزله، مورد ارزیابی قرار دهیم.
حسینی با بیان اینکه در زمان زلزله هرگز نباید فرار کنیم، ادامه می‌دهد: باید هنگام زلزله خونسرد باشیم و به محل های امن ساختمان پناه ببریم چرا که که در اکثر مواقع فرار ممکن نیست و حتی احتمال خطر و آسیب افزایش می یابد.
وی با اشاره به اینکه قبل از وقوع زلزله باید با تمام اعضا خانواده، محلی از شهر سکونت خود را مشخص کنیم تا بعد از زلزله در آن محل قرار بگذاریم، بیان می‌کند: در هنگام زلزله به دلیل هرج و مرج جمعیت زیاد قادر به پیدا کردن اعضا خانواده نیستیم.
معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر خراسان‌جنوبی می‌گوید: باید در زمان زلزله به محل‌های امن خانه که آسیب‌پذیری در آن نقاط کمتر است و از قبل آن را شناسایی کرده‌ایم مثل گوشه‌های اتاق، کنار ستون‌های اصلی ساختمان، زیر میزهای محکم و سنگین(شیشه ای نباشد) پناه بگیریم.
حسینی می‌افزاید: باید توجه داشته باشیم که نزدیک پنجره ها یا آینه ها، زیراشیاء سنگین که امکان افتادن دارند، نزدیک اجاق گاز، یخچال، زیر کابینت ها، کتابخانه ها و یا چهارچوب درب‌ها نباشیم.
به گفته وی دیوارهای بیرونی خانه ها خطرناک ترین نقاط هستند و یک توصیه قدیمی این بوده است که در چارچوب در پناه بگیرید، اما این تنها هنگامی درست است که در یک خانه سست کلنگی یا چوبی قرار دارید. در خانه های جدید، چارچوب در محکم ترین نقطه نیست و نمی تواند از شما در مقابل اشیاء در حال سقوط محافظت کند.
مثلث حیات در زلزله/ کیف نجات داشته باشیم
معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر خراسان‌جنوبی با تاکید بر اینکه در زمان وقوع زلزله مثلث حیات را نباید فراموش کنیم، می‌گوید: باید در کنار وسیله و یا میزی پناه بگیریم که فضایی امن ایجاد می کند و ارتفاع آن از قد انسان بلندتر است.
حسینی با اشاره به اینکه باید کیف نجات برای شرایط اضطراری در خانه داشته باشیم، می‌افزاید: باید وسایلی را تحت عنوان کیف نجات جمع‌آوری کنیم که این وسایل شامل پوشش لباس و وسایل گرمایشی مانند پتوهای سبک، کیسه خواب، پتوهای نجات، کفش، کلاه، دستکش و...، آب معدنی، تغذیه کم حجم، کیف کمک‌های اولیه، وسایل برنده و دوزنده، سوت، فندک یا کبریت، کپی مدارک هویتی و مالکیتی، چراغ قوه و رادیو است.
به نظر می‌رسد ابتدایی‌ترین تأثیر برگزاری بزرگداشت روز ایمنی در برابر زلزله و بلایای طبیعی ایجاد احساس امنیت و آرامش در سطح جامعه باشد. کشور ما حادثه‌خیز است و تردیدی نیست که درک صحیح و مسئولانه نسبت به این موضوع و آمادگی در برابر مخاطرات در ارتقای ایمنی و کاهش آسیب‌پذیری کشور نقش بسیار مهمی خواهد داشت.
گزارش: زهرا مهرور
نظر شما