خبرگزاری شبستان، رشت: 3 دی، زادروز بزرگ مردی از دیار سرسبز گیلان است که رد پای شعرش را می‌توان در تمامی عرصه‌های شعر یافت.
میراحمد سید فخری نژاد، متخلص به شیون فومنی، شاعر گیلانی که از استعداد خدادادیش برای بیان دردهای مردم بهره گرفته و با درک مسائل روز جامعه و بیان آن در قالب واژه‌ها، سروده‌هایش به زندگی مردم راه یافت.
شعر در نگاه شیون بیان عاطفه و اندیشه بود و او شعر را به‌عنوان درمانی برای دردهای جامعه به کار برد. آری، اشعاری با مضامین دردهای اجتماع.
او پرچمدار ادبیات شفاهی گیلان است که در شعرهایش از رنج شالیکاران، زندگی سخت روستاییان و عامه مردم سرود. از یک سو شعر محلی و بومی گیلکی را که گرد و غبار فراموشی بر آن نشسته بود با پرداختی نو احیا کرد و از سوی دیگر با انتشار مجموعه‌های شعر فارسی نامش را در زمره شاعران تاثیرگذار ثبت کرد.
* ضرورت حمایت متولیان فرهنگی برای تبدیل خانه شیون به موزه دائمی
«حامد فومنی»، با اشاره به نقش پدرش در بیان فرهنگ و تمدن اصیل گیلان گفت: شیون فومنی از مفاخر فرهنگی محبوب شمال کشور است که به گواهی آثارش به عنوان شاعر موفق دوزبانه معاصر در شعر گیلکی به عنوان شاعر مردمی در ادبیات کشور خوش درخشیده است.
پسر شیون فومنی با بیان اینکه شعر و آثار ادبی شیون در شمال کشور زبانزد خاص و عام است تصریح کرد: بزرگداشت شیون فومنی بزرگداشت فرهنگ گیلان است و امیدورایم سوم دی، سالروز ولادت شیون به نام روز زبان گیلکی در تقویم فرهنگی کشور ثبت شود.
حامد با اشاره به راه اندازی بنیاد شیون با بیان اینکه این بنیاد با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سال ۹۵ آغاز بکار کرد افزود: مدیریت راهبردی آثار شیون فومنی و حمایت از رساله‌های پیرامون این گنجینه ادب ایران زمین، عرضه و معرفی رساله‌ها و پایان نامه‌های پیرامون تحلیل اشعار شیون و حمایت از فرهنگ و ادب گیلان زمین از اهداف این بنیاد است.
رییس بنیاد شیون فومنی خواستار حمایت برای تبدیل خانه شیون به موزه دائمی شد و افزود: اقداماتی برای تحقق این هدف انجام و موافقت دکتر نوبخت جهت این امر توسط بنیاد انجام شده است.
وی به موضوع خرید خانه شیون فومنی در رشت که به تازگی با دستور دکتر محمدباقر نوبخت، معاون رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور به رییس سازمان مدیریت و برنامه استان گیلان خواستار بررسی کارشناسی برای خرید خانه شیون شده است اشاره کرد و گفت: این رویداد فرهنگی اهمیتی بسیار در ایجاد و راه اندازی «موزه شیون فومنی» دارد.
با پیگیری‌های انجام شده از استانداری، مصطفی سالاری، استاندار گیلان طی مکاتبه‌ایی با دکتر نوبخت ضمن اعلام موافقت استان در انجام این اقدام فرهنگی و حمایت از چهره‌های فاخر استان، خواستار تسریع در تخصیص بودجه جهت تحقق این مهم شد.
این درحالی است که خانه شیون می‌توانست پس از هشت سال از مطرح شدنش به‌عنوان موزه و تعلل از انجام آن، همانند خانه دیگر شاعران بزرگ ایران در شهرهای مختلف به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری رشت معرفی و مورد استفاده قرار گیرد.
میراحمد فخری نژاد، متخلص به شیون فومنی در ۳ دی ۱۳۲۵ در شهرستان فومن متولد و تحصیلات ابتدایی و سه ساله خود را در رشت سپری کرد و بعد از آن به کرمانشاه کوچ کرد و سه ساله دوم دبیرستان را تا اخذ دیپلم طبیعی، ۱۳۴۵ در آنجا گذراند.
شیون در سال ۱۳۴۶ وارد سپاهی دانش در طارم شد و یکسال بعد به استخدام اداره آموزش و پرورش استان مازندران درآمد و در سال ۱۳۴۸ وارد زندگی زناشویی شد در کوچی عهده‌دار مدیریت و تدریس در یکی از مدارس فولادمحله ساری گشت و تا سال ۱۳۵۱ به کار تدریس مشغول بود. پس از آن نیز در دیگر نقاط گیلان به این شغل ادامه داد.
او در سال ۱۳۷۲ مبتلا به بیماری نارسایی کلیه شد و یک سال بعد برای درمان این نارسایی به وسیله دیالیز (تراکافت) به تهران کوچ کرد و در همین سال با توجه به درد بیشمار موفق به اخذ مدرک تحصیلی لیسانس در ادبیات، از دانشگاه تربیت معلم شد. شیون در سال ۱۳۷۶ پس از سال‌ها تدریس، بازنشسته شد.
او در شهریور ۱۳۷۷ پس از یک دوره بیماری مزمن کلیوی و انجام پیوند کلیه در یکی از بیمارستان‌های تهران از دنیا رفت. آرامگاهش در بقعه سلیمان داراب رشت بنا به وصیتش در کنار مقبره میرزا کوچک جنگلی و مادرش قرار دارد.
* شیون فومنی و ادبیات
شیون فومنی به عنوان یکی از شاعران موفق دو زبانه در حوزه شعر محلی و بومی گیلکی را که داشت در محاق فراموشی قرار می‌گرفت سینه به سینه تا آنسوی مرزهای کشورمان اشاعه داد و از سوی دیگر در حوزه شعر فارسی با انتشار مجموعه‌های شعر فارسی و ارائه قالب‌های معمول و مرسوم شعر فارسی از شاعران تأثیرگذار و توانای شعر معاصر به‌شمار می‌رود.
تحقیق و پژوهش در زمینهٔ فرهنگ و ادب گیلان و ارائه مجموعه اشعار گیلکی در قالب غزلیات، منظومه‌ها و دو بیتی‌های محلی از جمله آثار اوست.
شیون در کنار شعر گیلکی و شعر فارسی فعالیت‌های پر دغدغه‌ای در سایر حوزه‌های ادبی داشته‌است از آن‌جمله شعر و ادبیات کودکان، قصه، داستان کوتاه و فیلمنامه (سناریو) از دیگر آثار اوست که طبعاً برشی دیگر از توانایی‌های وی به‌شمار می‌رود.
شیون فومنی در شعر فارسی در دو شیوه کلاسیک و نو اشعار ماندگاری را از خود به یادگار نهاده است.
غزل‌های شیون، از برجسته‌ترین غزل‌های معاصر شعر فارسی است که وی را در ردیف ممتازترین شاعر غزل سرا در حوزهٔ غزل امروز نئوکلاسیک قرارداده‌است. غزل‌های شیون، شیوهٔ تخیل و فکر پردازی شاعران سبک هندی، تشبیهات، استعارات، تصاویر و زبان امروزی همراه با تمثیل، ترکیب سازی، مضمون یا بی و پارادوکس‌های زیبایی را در خود دارد که البته همه اینها در کنار عناصر بومی و چه با اصطلاحات و ترکیبات زبانی گیلک، همانند: این سفر (این دفعه)، وعده خلافی، خرسخواری، تن شده، چموش پا تاوه و … به واقع دیده می‌شود که کلمات را به راحتی دستکاری می‌کند و با آنها فضای تخیلی می‌سازد.
*آثار شیون
پیش پای برگ (برگزیده اشعار): این مجموعه شعر برگرفته و برگزیده اشعار فارسی شاعر از قالب غزل، مثنوی، رباعی، دو بیتی، نو و سپید از اواخر دهه چهل تا اوایل دهه هفتاد سال‌های شاعری شیون است. ناشر: شاعر، چاپ اول بهار ۱۳۷۴.
یک آسمان پرواز (برگزیده اشعار): این مجموعه شعر برگرفته و برگزیده اشعار فارسی شاعر از قالب غزل، رباعی، دو بیتی، شعر نو، شعر سپید از اواخر دهه چهل تا اوایل دهه هفتاد سال‌های شاعری شیون است. ناشر: شاعر، چاپ اول بهار ۱۳۷۴.
از تو برای تو: این مجموعه در برگیرندهٔ غزل، رباعی، دو بیتی، مثنوی سرودهٔ شاعر است، به کوشش: حامد فومنی. ناشر: خجسته، چاپ اول ۱۳۷۸.
رودخانه در بهار: این مجموعه در برگیرندهٔ اشعار سپید شاعر همراه با مقدمه‌ای از شیون در باب دیدگاه وی از شعر و زبان شعری است، به کوشش: حامد فومنی، ناشر: خجسته، چاپ اول ۱۳۷۸.
کوچه باغ حرف: این مجموعه در برگیرندهٔ کلیه اشعار شاعر در قالب رباعی است که در یک کتاب گردآوری و تدوین شده‌است، به کوشش: حامد فومنی. ناشر: هدایت، چاپ اول ۱۳۸۲.
نظر شما