سازمان آموزش و پرورش یکی از سازمان هایی است که بیشترین جامعه آماری کارمند را به خود اختصاص داده و علیرغم نقدهایی که کارکنان این ارگان همواره مطرح می کنند می توان گفت یکی از شغل های پرطرفدار در بین تمام اقشار جامعه است.
در کشورهای پیشرفته سخت ترین ورودی مشاغل مربوط به سیستم آموزشی و شغل معلمی است چرا که معتقدند تربیت نیروهای سایر مشاغل را سیستم آموزشی بر عهده دارد و افرادی که بتوانند از این فیلترهای سخت ورودی عبور کنند علاوه بر جایگاه اجتماعی به شرایط رفاهی مناسبی دست می یابند اما در کشور ما این شرایط کاملا متفاوت است.
معلمان حق التدریسی یک دسته از معلمانی هستند که به طور رسمی در جامعه آماری آموزش و پرورش تعریف نشده اند، اما به طور عملی بخشی از آموزش بر عهده آنها است که به دلیل عدم تعیین تکلیف آینده شغلی اعتراضاتی دارند، بنابراین ما در این گزارش به سراغ آنها رفتیم.
محدثه نگهداری به مدت پنج سال است که به صورت حق التدریسی در یکی از شهرستان های استان فارس در حال تدریس است، می گوید: ما فقط به خیال خود معلم هستیم وگرنه طبق تعریف رسمی آموزش و پرورش معلم محسوب نمی شویم، چیزی به عنوان فیش حقوقی نداریم حتی اجازه رویت فیش حقوقی معلمان رسمی را نیز نداریم و همین حق الزحمه هم چند ماهی یک بار همراه با پرداخت اضافه کاری معلمان رسمی پرداخت می شود.
او با بیان اینکه ما جوانی و انرژی خود را برای این کار گذاشتیم آن هم بدون هیچ ضمانتی، می گوید: هر معلم باید هفته ای 24 ساعت تدریس کند، اما خیلی از مدارس این مقدار ساعت را به معلمان حق التدریسی نمی دهند تا ابلاغیه برای آنها زده نشود و سنواتی برای آنها ثبت نگردد.
اسما بیات چهارمین سال است که به صورت حق التدریس در یکی از دبیرستان های روستاهای شهرستان نی ریز زیست تدریس می کند، او با اشاره به نحوه پرداخت حقوق ها می گوید: هفته ای 24 ساعت در دبیرستان تدریس دارم و به ازای هر ساعت در سال جدید مبلغ 90 هزار ریال دریافت می کنم و مبلغی هم برای بیمه از این مبلغ کم می شود اما تاکنون دفترچه بیمه ای برایم صادر نشده و خدمات پزشکی را به صورت آزاد انجام می دهم.
بیات که چند ماهی یک بار حقوق دریافت می کند، ادامه می دهد: برخی از نیروهای حق التدریسی در سال های گذشته به دلیل عدم تکمیل سنوات به مشکل برخوردند و آموزش و پرورش سعی کرده که ما تعداد ساعاتمان تکمیل شود و در این زمینه با ما همکاری داشته است، اما با وجود کسر حق بیمه تحت پوشش بیمه قرار نداریم و اگر فردی در جایی غیر از محل سکونت خود مجبور به تدریس شود در هزینه ایاب و ذهاب خود می ماند ولی خب با امید به آینده این شرایط را تحمل کرده و ادامه می دهد.
این معلم حق التدریسی می گوید: سال گذشته آزمونی برگزار شد که طبق گفته آموزش و پرورش این آزمون فقط جهت درجه بندی و تعیین محل خدمت انجام شد و هیچگونه ریزشی صورت نگرفت و اگر کسی حدنصاب نمره را کسب نمی کرد باید در شهرستان های دورتر خدمت می کرد.
سمیه شیخعلی یکی دیگر از معلمان حق التدریسی است که کیلومترها دورتر در یکی از روستاهای لامرد مشغول تدریس است و از یک منطقه سردسیر به این شهرستان رفته و علاوه بر مشکلات مشترک با همکاران حق التدریسی خود، بارها به دلیل گرمای شدید در این منطقه بیمار شده و این درحالی است که هیچ بیمه ای او را پوشش نمی دهد.
شیخعلی که سال چهارم تدریس خود را پشت سر می گذارد و فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته شیمی است می گوید: یکی دیگر از مشکلات به کارگیری معلمان در رشته های غیر از رشته تخصصی آنها است، صرفا به این دلیل که باید ساعات آنها تکمیل شود که البته این در بین معلمان رسمی هم رایج است، بر این اساس گاهی مجبورم ریاضی، زیست و حتی ادبیات فارسی تدریس کنم و این علاوه بر صرف انرژی مضاعف از من، سبب آسیب به دانش آموزان هم می شود.
او بیان می کند: من هزینه رفت و آمد، اجاره منزل و سایر هزینه های زندگی را باید در حالی پرداخت کنم که فردی هستم که از دید سیستم آموزشی نباید باشم اما هستم و او هیچ تضمین و تعهدی نسب به من ندارد، معلم حق التدریسی یعنی تا زمان نیاز با کمترین درآمد و بیشترین تعهد کار کنم و هر گاه سیستم آموزشی لزومی به بودن من احساس نکرد من را به راحتی حذف کند.
زهرا نورانی که پس از سال ها حق التدریسی اکنون به صورت رسمی در حال تدریس درس ریاضی پایه دبیرستان است، معتقد است سیستم استفاده از معلمان حق التدریسی بزرگترین ضربه را به سیستم آموزشی کشور می زند و تصریح می کند: علاوه بر مشکلات این معلمان، به دلیل جذب بدون توجه به تخصص آنها و به کارگیری منفعت طلبانه سیستم آموزشی از این افراد، دانش آموزان نخستین افرادی هستند که آسیب می بینند، متاسفانه در جذب نیرو هیچ فیلتر لااقل تخصصی اعمال نمی شود و باعث می شود خیلی از افرادی که سفارشی وارد این شغل شدند بعد از مدتی رسما وارد سیستم آموزشی شوند.
او معتقد است: تعداد قابل توجهی از معلمان حق التدریسی با روابط وارد شدند و برای اینکه بتوانند شانس رسمی شدن، پیدا کنند بدون تخصص در سایر دروس تدریس می کنند، بنابراین اینکه تمام نیروهای حق التدریسی بدون سنجش تخصصی و اصولی، استخدام شوند یک بی عدالتی است.
حمیدرضا شعبانی، رئیس اداره اطلاع رسانی و روابط عمومی آموزش و پرورش استان فارس در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری شبستان معلمان حق التدریسی را تعیین تکلیف شده می خواند و می گوید: طی برگزاری ۲ دوره آزمون معلمان حق التدریسی تعیین تکلیف شدند و الان بر اساس مصوبه مجلس، آموزش و پرورش ملزم به تعیین تکلیف و فراهم کردن زمینه استخدام مربیان پیش دبستانی است.
سخنگوی آموزش و پرورش عنوان می کند: در سال های اخیر آموزش و پرورش اقدام به جذب نیروی حق التدریسی نکرده و نیروها از طریق برگزاری آزمون و یا دانشگاه فرهنگیان جذب می شوند و پرداخت حقوق ها بر اساس یک سیستم متمرکز کشوری انجام می شود و ربطی به استان ندارد و از محدوده اختیارات ما خارج است.
خدابخش شهبازی، رئیس اداره تعاون و امور رفاهی فرهنگیان استان فارس، مشکل بیمه معلمان حق التدریسی را حل شده می داند و می گوید: آموزش و پرورش صادر کننده دفترچه نیست، اگر کسی دفترچه دریافت نکرده به دلیل عدم پیگیری خودش بوده و باید با مراجعه به کارگزینی و دریافت فرم برای دریافت دفترچه اقدام کند، معلمان حق التدریسی حتی می توانند بیمه تکیلی دریافت کنند.
گزارش: فرخنده آشوری
نظر شما