وهابیت می کوشد تعارض ائمه بابنی امیه راساخته ذهن شیعیان ایران نشان دهد

خبرگزاری شبستان: مجموعه تلویزیونی"معاویه و حسن و حسین" با سرمایه مشترک چند کشور عرب حاشیه خلیج فارس توسط کمپانی کویتی "مها" تولید شده است. پخش فیلم را "شرکت تجارتی نور" بر عهده دارد.
فیلمنامه این سریال توسط محمد یساری و محمد حسیان نوشته شده و عبدالباری ابوالخیر، فیلمساز سوری، آن را کارگردانی کرده است. این در حالی است که عده‌ای از بازیگران مشهور سینما و تلویزیون عرب در فیلم شرکت دارند، از جمله رشید عساف که نقش معاویه را ایفا می‌کند و نقش امام حسن و امام حسین توسط دو هنرپیشه اردنی ایفا شده است.
محمد عنیزی، مدیر شرکت فیلم‌سازی "مها"، در گفت و گو با شبکه الجزیره گفته است که این سریال بیش از هشت میلیون دلار خرج برداشته و تا امروز پرخرج‌ترین پروژه تلویزیونی در جهان عرب به شمار می‌رود.
این سریال پس از چند سال پیش تولید، سال گذشته در کشورهای سوریه، اردن، لبنان، مغرب و امارات فیلمبرداری شد.
از ابتدا مشخص بود که این سریال با درونمایه‌ای چنین حساس و جدل‌انگیز، با واکنش‌های فراوان روبرو می شود از این رو سازندگان فیلم بر آن شدند که موافقت مراجع اسلامی را کسب کنند. آنها موفق شدند به سراغ جریاناتی هم سو با خود در کشورهای عربستان سعودی، یمن، کویت و بحرین بروند. افزون بر این، مدیر "شرکت سینمایی مها" که تدوین فیلمنامه و تصویب آن را بر عهده داشته، گفته است که "گروهی کارشناس" در تمام مراحل فیلمبرداری حضور داشته و بر محتوای فیلم نظارت کرده است تا تمام جزئیات هم با اعتقادات دینی و هم با واقعیات تاریخی سازگار باشد. با وجود این تمهیدات، سریال با موجی از اعتراض، به ویژه در میان شیعیان، روبرو شده است. از همه مهمتر، در مصر مفتی "الأزهر"، یکی از مراجع شرعی در جهان اسلام، از آغاز با تولید این سریال مخالفت نشان داد.
علمای "ازهر" از بنیاد با نمایش سیمای بزرگان اسلام در فیلم و تئاتر مخالف هستند. در حالی که در این سریال سیمای گروهی از شخصیت‌های اسلامی و از همه مهمتر سه فرزند امام علی(ع): حسن(ع) و حسین(ع) و زینب(س) توسط بازیگران حرفه‌ای مجسم شده است.
در برخی از کشورهای عرب برخی از فقیهان و مفتیان اعتراض کرده‌اند که این سریال بیش از پیش به اختلاف‌ها و دسته‌بندی‌ها در میان فرقه‌های اسلامی دامن می‌زند. به ویژه در کشورهای عرب، شیعیان از دیدگاه سریال ناخرسند هستند و آن را خلاف معتقدات خود می‌دانند. در کویت سید محمد مهری، از مراجع شیعه، اعلام کرده است که گروهی از وکیلان دادگستری علیه فیلم اعلام جرم خواهند کرد و توقف پخش آن را خواستار می شود. در ایران نیز چند مرجع شیعه تماشای فیلم را "حرام" دانسته‌اند.
ضرورت واکاوی زمینه هایی که منجر به تولید این اثر که با آموزه ها و تاریخ شیعه در تعارض است و نیز دلایلی که اینچنین مقدسات شیعی را به بازی گرفته شبستان (خبرگزاری دین، فرهنگ، اندیشه) را بر آن داشت تا با حجت الاسلام والمسلمین محمدهادی یوسفی غروی، استاد حوزه علمیه قم و مولف کتاب هشت جلدی تاریخ تحقیقی اسلام به گفت و گو بنشیند؛ آنچه می خوانید مشروح این گفت و گو است:

مجموعه حسن و حسین (ع) پاسخی است به مجموعه های مذهبی ایران

چه عواملی باعث شده تا مجموعه تلویزیونی حسن و حسین (ع) که با اندیشه و ارزش های شیعیان در تعارض است تولید و پخش شود؟
بنابر ادعای تولیدکنندگان، سریال تلویزیونی حسن و حسین (ع) در پاسخ به تولیدات دینی قرآنی جمهوری اسلامی ایران ساخته شده است تا در حقیقت به ادعای شیعیان اثنی عشری در اینگونه تولیدات پاسخ بدهد.
باید توجه داشت که تفاوت شیعیان در عقیده و فقه با دیگر مذاهب در تفسیر آنها از تاریخ اسلام نیز بروز و ظهور دارد، از این رو اهل سنت تاب نمی آورند که شیعیان مسئله ای را علی رغم ذوق و عقیده آنها مطرح کنند، و می کوشند تا با پاسخگویی از طریق مجموعه هایی از این دست مخالفت خود را با مباحث مطرح شده در تولیدات جمهوری اسلامی ایران که علی رغم میل آنها است، نشان دهند.
مجموعه تلویزیونی حسن و حسین می کوشد هرگونه تعارض و ضدیت میان اهل بیت (ع) با آل ابوسفیان و بنی امیه را نفی کند و در حقیقت درپی این است که تصویری وارونه از حقیقت تاریخ در صدر اسلام نشان دهد، اینکه اهل بیت (ع) در کمال صلح با بنی امیه زیسته اند و نه تنها تعارض عقیدتی خاصی میان آنها وجود نداشته بلکه صلح امام حسن (ع) با معاویه به تمام معنا بوده است تا خلافت به خاندان معاویه واگذار کند.
آنها حتی می کوشند که نشان دهند امام حسن (ع) از مدت کوتاه خلافت خود پشیمان است، در حقیقت تمام تلاش آنها این است که نشان دهند این دشمنی ها و معاضدت ها ساخته و پرداخته ایرانیان پیرو مذهب اثنی عشری است تا مذهب خود را تافته جدا بافته از دیگر مذاهب اسلامی بنمایانند.

دیدگاه اهل سنت نسبت به تقدس اهل بیت نبوت چگونه است و آنها چه تعبیری از نوع ارتباط اهل بیت (ع) با خاندان بنی امیه دارند؟
اعراب مسلمانان غیرعرب را در صورت شیعه نبودن مسلمان ثانی می خوانند، از سوی دیگر آنها ایران را رقیب خود می دانند که می کوشد از مرکزیت مذاهب عربی پیروی نکند و مذهب شیعه را با محوریت اهل بیت (ع) بنا کرده است از این رو دشمنی میان اهل بیت (ع) و بنی امیه ساخته و پرداخته ذهن ایرانیان است.
علاوه بر این در نگاه اهل سنت شیعیان در کنار قائل شدن ولایت برای اهل بیت (ع) از دشمنان آنها نیز اظهار برائت کرده اند، این در حالی است که اهل سنت به محبت پنج تن (ع) بنابر توصیه پیامبر (ص) اهتمام دارند و دوستی خود را واقعی می دانند اما از دشمنان اهل بیت (ع) ابراز برائت نمی کنند.
البته در میان اهل سنت تنها دو فرقه سلفی و وهابی درپی مقابله و پاسخگویی به مستندات تاریخی شیعه برآمده اند و دیگر مذاهب اسلامی اینگونه رفتار نمی کنند، پیروان این دو مذهب تولید مجموعه های اینچنینی را پاسخ به اقدام ایرانیان می دانند و کوشیده اند با تولید مجموعه تلویزیونی حسن و حسین (ع) با مذهب شیعه و پیروان آن به مقابله بپردازند.
باید توجه داشت تاریخ اسلام دو روی یک سکه است و میان پیروان دو مذهب شیعه و سنی بر سر تاریخ صدر اسلام اختلافاتی با مبنای معرفتی عقیدتی وجود دارد، تبعا کسانی که عقایدشان بر مبانی اصول شیعه یا اهل سنت است تعبیرشان از تاریخ صدر اسلام نیز تفاوت می کند البته اصل کشمکش و بحث بر سر این است که شیعیان درپی کمک گرفتن از علمای اهل سنت هستند و این در حالی است که تعبیر آنها با وهابیون و سلفی ها تفاوت چندانی ندارد.
مگر تعدادی از علمای اهل سنت که داستان عبدالله ابن سبا که مبنای این مجموعه تلویزیونی قرار گرفته است را قبول ندارند و آن را افسانه و ساختگی می دانند اما همین افراد هم بر تولید این مجموعه با استناد به این داستان اذعان نکرده اند بلکه نزاع را به مسیر دیگری سوق داده اند.

اهل سنت تقدس اهل بیت (ع) را به صحابه تعمیم داده اند

نمایش چهره امامان حسن و حسین (ع) در این مجموعه تلویزیونی که برخلاف آموزه ها و اعتقادات شیعی است به چه دلیل و با چه اهدافی صورت گرفته است؟
سازندگان این فیلم می گویند که نمایش این چهره ها ابتدا توسط شیعیان با نمایش چهره صحابه رسول خدا (ص) صورت گرفته است، چراکه در عقاید آنها صحابه نیز جزء شخصیت های دارای تقدس هستند و همچون حضرت علی (ع) که از یاران پیامبر بوده اند نباید چهره شان در تولیدات ایران نمایش داده شود.
نمایش چهره افرادی همچون طلحه، زبیر، معاویه و عمروعاص در تولیدات تلویزیونی ایران که از اصحاب پیامبر (ص) هستند و در نظر اهل سنت از تقدس برخوردارند و بی توجهی تولیدات ایران در نمایش چهره آنها اهل سنت را خشمگین می کند، بنابراین اگر قرار باشد چهره ائمه (ع) نشان داده نشود چهره آنها نیز نباید در تولیدات تلویزیونی نمایش داده شود.
باید توجه داشت اهل سنت تنها از جهت صحابه بودن و داشتن نسبت با پیامبر برای اهل بیت (ع) احترام قائل هستند؛ این مجموعه تلویزیونی اصول اعتقادی تشیع را زیرسوال می برد و البته بحث اصلی به مبانی اندیشه ای بازمی گردد چراکه نمایش چهره معصومان (ع) را به عنوان یکی از مبانی مورد ارزش شیعیان نفی می کند و این در حالی است که شیعیان برای دیگر شخصیت های صدر اسلام تقدس قائل نیستند.

اعتقاد شیعیان به عدم نمایش چهره معصومان در تولیدات تلویزیونی و سینمایی ریشه در چه آموزه ای دارد و آیا در دین اسلام برای این امر حکمی وجود دارد یا خیر؟
تاریخچه این مهم در اعتقادات شیعیان به زمان قذافی، دیکتاتور لیبی بازمی گردد وقتی 40 سال پیش در زمان تولید فیلم محمد رسول الله (ص) با فیلمبرداری این اثر عظیم تاریخی در کشور لیبی موافقت کرد چون برای نخستین بار چنین فیلمی ساخته می شد قذافی با ارسال نامه به علمای شیعه در لبنان و عراق شرایط تولید این پروزه عظیم را پرسید که در میان علما تنها امام موسی صدر، به عنوان رییس مجلس اعلای شیعه لبنان در پاسخ به نامه او تاکید کرد که نباید چهره ائمه در اینگونه تولیدات نشان داده شود و بهتر است حکایات نبوی را از زبان زید ابن حارثه، غلام پیامبر (ص) و حضور امیرمومنان (ع) را با نمایش ذوالفقار نمایش دهید.
این حکم شبه اسلامی توسط امام موسی صدر به دلیل احترام بود که تصویر چه کسانی را می خواهید به جای پیامبر نشان دهید به ویژه در پروژه محمد رسول الله (ص) که قرار بود شخصیت های غیرمسلمان و حتی ناقض احکام اسلامی همچون شرابخواری استفاده شود که بعدها مشاهیر عرب بر این حکم صحه گذاشتند و آن را توسعه دادند نه تنها برای ا ئمه بلکه برای صحابه و خلفای اولیه و این حکم تعمیم داده شد بنابراین این بهانه شد برای جلوگیری از پخش و اثرگذاری تولیدات ایران بامحوریت تاریخ اسلام.
خود من در جلسه ای تبلیغی در کشور برزیل که همزمان شده بود با سالروز واقعه تاریخی جنگ احد از قساوت قلب هندجگرخوار سخن گفتم و این امر با اعتراض و پرخاش وهابیون حاضر در جلسه روبرو شد که نباید از بدی های شخص پیش از اسلام آوردن او سخن راند و این کار فاقد مجوز شرعی است و اینها بهانه می آورند که نباید به اعمال شنیع این افراد در دوران شرک را بازگو کرد و چون اینها اسلام آورده اند باید از حقایق تاریخی چشم پوشید! و اینها با افشاگری مخالف هستند.
اینها تا جایی پیش می روند که به دلیل آنکه ام حبیبه، خواهر معاویه همسر پیامبر (ص) بوده است معاویه را علی رغم تمامی جنایت هایی که به اسلام و مسلمین کرده است دایی مسلمانان معرفی می کنند و باید او را تکریم و احترام کرد و با این حرف ها می کوشند تا بر ظلم های او در حق امیرمومنان (ع) و امام حسن را سرپوش بگذارند.

تلاش برای نفی سخن پیامبر مبنی بر جانشینی امیرمومنان (ع)

آیا نزاع اصلی میان اهل سنت و شیعیان بر سر نمایش چهره معصومان است یا به مسئله ای اساسی تر بازمی گردد؟
باید توجه داشت که نزاع بر سر نمایش چهره معصومان (ع) جزء نزاع های ثانوی است باید توجه داشت که مسئله عدم نشان دادن چهره ائمه (ع) در تولیدات تلویزیونی و سینمایی در هیچ آیه و روایتی مورد تاکید قرار نگرفته است و به جهت احترام از سوی شیعه مطرح شد و توسط اهل سنت تعمیم داده شد و این مسئله ای نیست که تا این اندازه بر سر آن نزاع و بحث شود.
بلکه نزاع اصلی بر سر دیدگاه ها متعارض مذاهب است و عقاید شیعی را خرافی معرفی می کنند اینها احادیث پیامبر را نادیده می گیرند و می روند سراغ مطالبی که علی (ع) را از جانشینی پیامبر عزل کنند و این تفکر را که تمامی پیامبران اولاالعزم دارای وصی بوده اند را نفی کرده و می کوشند سخن پیامبر (ص) که حضرت علی (ع) را وصی و جانشین خود معرفی کرده را از زبان مردی یهودی که دشمن اسلام و مسلمین است بیان کنند.
گفت و گو از آمنه مستقیمی
پایان پیام/