به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان، با سوزن به جان اندام های بدن می افتند تا طرحی را حکاکی کنند. برخی از آنان با کشیدن گل و بوته به ضرب المثل « بکش و خوشگلم کن» اعتقاد دارند و می خواهند از غافله مد عقب نمانند، برخی دیگر هم نقش های عقرب، جمجمه و اژدها را بر تن می کشند تا نه تنها زیبا نشوند بلکه وحشتناک هم به نظر برسند و آن را نوعی قدرت برای نشان دادن به دیگران می دانند. تاتو یا خالکوبی، نقش‌هایی با ماندگاری طولانی هستند که روی پوست زده می‌شوند و امروزه برای برخی از دختران و پسران به مد تبدیل شده است.
تاثیر تاتو نرم افزارهای اپل
اما این نقش های رنگ و لعاب دار که مد شده است، حتی نرم افزار های اپل را بهم می ریزد تا آنجایی که شرکت اپل در اطلاعیه ای اعلام کرده است«تغییرات موقت یا دائمی در پوست افراد مانند استفاده از خالکوبی بر عملکرد حسگر ضربان قلب ساعت اپل تاثیر منفی می‌گذارد. زیرا برخی از این خالکوبی ها به علت جوهر و الگوهایی که دارند نور تابیده شده از حسگر ساعت اپل را بلوکه کرده و انتقال درست اطلاعات را ناممکن می کنند.»
در این باره باید گفت؛ هنگاهی که اراذل و اوباش توسط پلیس امنیت بازداشت می شوند، اولین تصاویری که از آنان منتشر می شود، چهره شان نیست، تصاویری است که بر بدنشان نقش بسته است. اصولا این دسته از افراد، خالکوبی ها زیادی بر بدن دارند که سوژه عکاس ها می شود.تصاویری که خالکوبی اراذل و اوباش منتشر می شود اکثرا شیر، اژدها و اسحله است. تصاویری که در نوع خود نه تنها زیبایی ندارد بلکه وحشتناک هم به نظر می رسد.این تصاویر نشان می دهد، افرادی که خشن هستند و رفتارهای ناهنجار از خود بروز می دهند، تمایل دارند تا با برجسته کردن نقوش در بدن، شخصیت خود را وحشتناک تر یا قویتر نشان دهند.اگر عرف جامعه را در نظر بگیریم، خیلی از خانواده های ایرانی تمایلی به خالکوبی ندارند و این امر را مذموم می دانند. شاید خالکوبی های اراذل و اوباش هم بی تاثیر در نگرش افراد جامعه نبوده است.البته نمی توان صد در صد گفت؛ امر خالکوبی برای همه افراد جامعه ناپسند به شمار می آید برخی از افراد همان خالکوبی را مدرن و غربی تر کردند و از واژه تاتو استفاده می کنند و آن را نوعی زیبایی می دانند. این موضوع به مد تبدیل شده است و در حال فراگیری است که شبکه های اجتماعی با بازنشر عکس های مختلف از تاتو، بی تاثیر نبوده است.
رواج تاتو به سن های پایین
در همین باره؛«مجید ابهری» به خبرنگار شبستان می گوید: خالکوبی از دیرباز تاکنون در جامعه ما نشان دهنده داشتن سابقه در زندان است. معمولا در یک دوره پهلوانان و لوطی ها خالکوبی می کردند و سپس زندانی ها در زندان این حرکت را انجام می دادند.در گذشته وجود خالکوبی در بدن برخی از مردان به عنوان سابقه داشتن در زندان مطرح بود.
وی با بیان اینکه در سال های اخیر خالکوبی سنتی جای خود را به تاتو داده است می گوید: در حال حاضر افراد بدون حضور در زندان و با پرداخت پول های هنگفت در بدن خود تاتو کار می کنند. افراد در کنار گوش، گردن، لب و بینی هم تاتو می کنند و این مسایل به صورت مد رواج پیدا کرده است.
این استاد دانشگاه تاکید می کند: تاتو کردن علاوه بر زیان های پوستی و مشکلات بهداشتی فرد، یک عادت ناپسند است که رواج پیدا کرده است. در کشورهای پیشرفته به ندرت می توان دید که یک فرد فرهیخته دانشگاهی تاتو کند. بلکه افردی که در گروه هایخیابانی و متال هستند از تاتو استفاده می کنند.
ابهری می گوید: در جامعه ما بسیاری از بانوان بدون توجه به عواقب این امر، با پیروی از مد دست به این حرکت می زنند. امروز شاهد خالکوبی در سنین پایینتر هم هستیم و ستاره چینی در کره چشم و دور لب هم دیده می شود.
این آسیب شناس اجتماعی تاکید می کند: در رسانه ها نسبت به عواقب این امر و آگاهی دادن توسط نخبگان کم کاری شده است و این مدل زشت رایج شده است. باید کارشناسان به خانواده ها آگاهی لازم را بدهند و استفاده از این حرکت باعث غربی شدن و امروزی شدن نیست بلکه نشانه ای از پیروی کورکانه افراد از یک مد است.
ابهری با صراحت می گوید: امروزه شاهد هستیم برخی از ورزشکاران که جزو گروه مرجع هستند، بدن خود را خالکوبی می کنند و در معرض دید قرار می دهند. فرزندان ما چون ورزشکار را به عنوان الگوی رفتاری قبول دارند از این مد استفاده می کنند. باید افراد آگاهی داد که الگوگیری از این رفتارها دلیل ورزشکار بودن نیست و ممکن است عواقب جبران ناپذیری داشته باشد.
الگو گیری از رفتار جامعه غربی
حجت الاسلام «محمدمهدی بهداروند»، هم جامعه شناس دیگری است که به خبرنگار شبستان بیان می کند: ین الگوها در واقع برگرفته از سبک زندگی ای است که در کشورهای اروپایی و غربی وجود دارد.
این جامعه شناس ادامه می دهد: تهاجم فرهنگی و جنگ نرم که مقام معظم رهبری(مدظله العالی) مطرح می کنند، در واقع از یک بُعد اشاره به همین مسایل دارد. تهاجم به ارزش ها، روابط خانوادگی و اجتماعی و نهایتا کپی پِیست کردن رفتار جامعه غربی مصادیقی از این تهاجم محسوب می شوند.نگاهی گذرا به وضعیتی که برخی افراد در جامعه دارند موید این مساله است که با یک جریان فرهنگی مهاجم مواجهیم، مدل آرایش موها، مدل ریش ها، مدل لباس های پاره ای که برخی افراد بر تن دارند یا خال کوبی هایی که روی بدنشان حک می کنند نشان از آن دارد که به درستی نتوانسته ایم از نظر فرهنگی جامعه را هدایت کنیم.
او تاکید می کند: این نحوه رفتارها در جامعه محصول قدرت جنگ نرمی است که دشمن راه انداخته و از سوی دیگر حاصل کوتاهی مدیران و متولیان فرهنگی است. کرامت انسانی با این قبیل کارها از جمله خال کوبی و تتو زیر سوال می رود.
مولف کتاب «دشمن شناسی در عاشورا» در ادامه ابراز می کند: باید توجه داشته باشیم که از یک جنبه کرامت انسانی به نوع وجاهت رفتاری و فیزیکی بر می گردد، بانویی که بی حجاب است با کرامت انسانی خود مبارزه می کند، مردی که باید مظهر متانت و وجاهت باشد با خالکوبی های مختلف کرامت اش را زیر سوال می برد. در روایتی از نبی مکرم اسلام(ص) آمده است: «مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ؛ کسی که خود را شبیه به قومی کند از آن قوم است». حال تصور کنید افرادی که این گونه خود را می آرایند و به سطح جامعه و کوی و برزن می آیند چگونه اند؟.
او تاکید می کند: مایه تاسف است که تلویزیون ما این چنین مواردی را نشان می دهد، مثلا فلان سلبریتی یا فوتبالیست معروف که روی دست اش خالکوبی دارد، وقتی نوجوان و جوان ما ببیند که یک فوتبالیست معروف خالکوبی می کند و تلویزیون هم او را نمایش می دهد با خودش می گوید لابد کار باارزشی است و از او تقلید می کند.
حجت الاسلام بهداروند با بیان اینکه کرامت یعنی با هر انسانی در منظر اجتماعی با متانت برخورد شود، اظهارمی کند: این رویکرد شاید در کشورهای غربی امر طبیعی و عادی باشد، اما با مکتب فکری ما هماهنگی نداشته و یک ضدارزش است و اگر تبدیل به فرهنگ شود روز مصیبت ماست.
این جامعه شناس می گوید: این کوتاهی امر فرهنگی ماست، حوزه های علمیه که نماد و پرچم دار دین هستند باید با این جریان ها مبارزه را شروع کنند یا به مبارزه خود سرعت دهند، وقتی شدت فرهنگ مقابل تان قوی باشد غالب خواهد شد و شما در ریل خودش به حرکت در می آورد، واقعیت آن است که همه جوانان ما نخبه و آیت الله نیستند، جوانانی با دل پاک و زلال هستند و تاثیرپذیری قوی دارند.
او تاکید می کند: وقتی تبلیغات دشمن زیاد باشد تاثیرپذیری مخاطبان افزایش پیدا می کند و این چنین جوان ما فریفته سبک زندگی غربی می شود؛ متاسفانه حتی در میان خانواده های مذهبی این مسایل را شاهد هستیم. امروز مهمترین مساله آن است که مطالبات رهبری در حوزه فرهنگ تحقق پیدا کند، اگر چنین شود دیگر این معضلات را نخواهیم داشت، باید جوان امروز را بفهمیم و اگر نسخه می نویسیم متناسب با حال و هوای جامعه مان باشد در غیر این صورت کاربردی نیست.
جوانان عقده کم خود بینی شده اند
جعفر بای هم با اشاره به دلایل رواج تاتو در کشور به خبرنگار شبستان بیان می کند: متاسفانه امروزه جوانان به خاطر شرایط خاص تربیتی خود دچار یک عقده خود کم بینی شدند و برحسب فشارهای روانی به دنبال مکانیسم جبران هستند و به اشتباه تصور می کنند که خالکوبی آنها را قوی تر، قدرتمندتر و وحشتناک تر نشان می دهد.
این جامعه شناس ادامه می دهد: تصاویر را به گونه ای خالکوبی می کنند که مثلا اگر فرد، کوتاه قد است قدش بلندتر جلوه کند یا افرادی که دارای جثه ریزه هستند فکر می کنند با بلندکردن سبیل می توانند کوتاهی قد خود را پوشش دهند.
او با بیان اینکه بعضی از افراد از ترس درونی وحشت دارند و در عذاب می باشند، خاطرنشان می کند: این گروه خیال می کنند اگر یک اژدها یا ماری در پشت خود طراحی کنند چهره وحشتناکی نمایان می کنند و عقده ترس درونی شان پوشش داده می شود.
بای با بیان اینکه یک بخش از این مسئله روانی و بخش دیگری به دلیل سهولت انجام این خالکوبی ها در جامعه می باشد، بیان می کند: در گذشته خالکوبی با درد و عذاب همراه بود ولی اکنون به وسیله کامپیوتر و سایر وسایل دیگر بسیار آسان و راحت تر انجام می شود یعنی هم دردش کمتر شده و هم جذابیت و ضریب دقتش افزایش یافته است.
این آسیب شناس با ابراز تاسف از اینکه خالکوبی توسط پزشکان در کلینیک ها انجام می شود و تبدیل به یک امر تجاری خدماتی شده است، می گوید: در حال حاضر مطب ها به یک تجارتخانه تبدیل شده اند، در حال حاضر پزشکان کار درمان را تکمیل کردند و به دنبال خالکوبی رفتند و مانند بیمارستان های مجهز که فقط به ثروتمندان توجه می کنند مطب ها نیز چون خالکوبی درآمدزایی بالایی دارد به این کار مبادرت ورزیده اند.
او ی با اشاره به اینکه متاسفانه خالکوبی در بین ورزشکاران و بازیگران نیز رواج یافته است، با صراحت می گوید: نسل امروز بسیار رنجور از دیده نشدن هستند از اینکه کم دیده می شوند در عذابند، این عوامل یکی از ابزارهایی است که می تواند مردمک چشم مردم را به سوی خود جلب کند به عبارت دیگر خالکوبی ابزاری در خدمت دیده شدن است تا این قشر، بهتر توسط مردم دیده شود اگر از خود آنها هم سوال شود می گویند می خواهند جلب توجه کنند.
او بر لزوم آموزش و اطلاع رسانی بهنگام و درست در مورد خالکوبی تاکید کرد و ادامه می دهد: باید عقده های فروخفته و کمبود خلاها جبران شود و این موضوع به صورت روان درمانی و روان کاوانه مداوا شود در این صورت با توجه به هزینه هایی که این کار دارد جوانان گرایش به این عمل نخواهند داشت. جوانان با خالکوبی به هدف خود که جلب توجه دیگران و دیده شدن هستند، می رسند.
او با بیان اینکه جامعه نیز نسبت به خالکوبی واکنش مثبت نشان می دهد، بیان می کند: ما باید این موضوع را در جامعه به عنوان یک ضد ارزش تلقی کنیم، چون خالکوبی مورد پذیرش اجتماعی قرار گرفته و لذا این یک نوع مشوق و مکانیزم مثبتی است که ما اسم آن را تعهد به گرایش انجام، گذاشتیم.
بای ابتلای به کزاز و تخریب پوست را از آسیب های خالکوبی برمی شمرد و بیان می کند: بیشتر این خالکوبی ها با لیزر انجام می شود که آن هم مضرات خاص خود را به همراه دارد.
وی با اشاره به آسیب های اجتماعی خالکوبی در جامعه با صراحت می گوید: ترویج بعضی از این مسایل به قدری زننده و زشت می باشد که از لحاظ فرهنگی آثار بسیار منفی در جامعه به جا می گذارد، علاوه بر اینکه یک تبلیغ منفی می باشد باعث تشویق افراد و طیف علاقه مند به این موضوع نیز می شود.
او بیان می کند: خالکوبی از لحاظ پیام و محتوا نیز مناسب نیست و همچنین باعث رونق این امر در جامعه می شود،این در حالی است که این موضوع در میان خانم ها نیز بسیار افزایش یافته است و آنها در محافل زنانه، باشگاه های ورزشی، استخرها، آرایشگاه ها و محیط های زنانه با این کارخودنمایی می کنند. بعضی از بانوان با انجام تاتو و خط لب که در واقع نقطه آغاز خالکوبی در میان زنان محسوب می شود مبادرت به خالکوبی در بدن خود می کنند.
این جامعه شناس با بیان اینکه در کشورهای اروپایی نگرش های اجتماعی بر اساس فرهنگسازی نهادهای فرهنگی به درستی انجام می شود، خاطرنشان می کند: آنها باورهای عمومی را به گونه ای تنظیم می کنند که افرادی را که رفتارهای ناهنجاری از خود نشان می دهند مورد پذیرش اجتماعی قرار نگیرند. افراد منحرف در کشورهای اروپایی با خالکوبی در فیلم ها نمایش داده می شوند و در مبارزه با پدیده های منفی همه دستگاه ها و نهادهای فرهنگی آنها اقدامات اساسی و زیربنایی انجام می دهند که این امر باعث می شود که چنین رفتارهای ضد ارزشی در جامعه به سونامی تبدیل نشود.
تاتو مصداق لباس شهرت است
همچمنین، «حجت الاسلام مهدی مسائلی»، هم به عنوان یک کارشناس مذهبی با اشاره به اهمیت آراستگی ظاهر در اسلام به خبرنگار شبستان می گوید: گاهی برخی افراد تحت تاثیر عوامل مختلف دست به کارهایی می زنند که با فرهنگ دینی و حتی ملی آنها در تضاد کامل است.
این استاد حوزه علمیه اصفهان تصریح می کند: برخی تزئینات سنتی وجود دارد که در میان برخی اقوام وجود داشته و ضد فرهنگ نبوده و مفهوم خاصی را القا نمی کند اما در مقابل، بعضی از این تزئینات یک فرهنگ بیگانه را القا می کند و شاید حتی یک نماد عقیدتی باشد و بعضا خود آن فرد اطلاعی از این مساله نداشته باشد اما به مرور وقتی این رویکرد بین دیگران نیز گسترش پیدا کرد صراحت خود را بیشتر نشان داده و تبدیل به یک تفکر و عقیده خواهد شد که همین امر سبب نفوذ فرهنگ بیگانه می شود.
او با تاکید بر اینکه بسیاری از این نمادها عقبه شیطان گرایی دارند، بیان می کند: البته بیشتر افرادی که دست به این کار می زنند این مقصود را ندارند. برخی بیشتر به دنبال آن هستند که جلب توجه کنند با این وجود استفاده از ظاهرآرایی ها همچون خال کوبی و تاتو روی بدن، مصداقی از لباس شهرت است که اسلام آن را نهی می کند. مقصود از لباس شهرت که در دین هم به آن اشاره شده است همان جلب توجه و چیزی مغایر با دیدگاه اکثریت جامعه و عرف است.
حجت الاسلام مهدی مسائلی با بیان اینکه لباس شهرت سبب جلب توجه دیگران می شود، تصریح می کند: این رویکرد سبب می شود تا فرد از مسیر عادی زندگی خارج شده و حتی در کارهایش خلل ایجاد شود، و چون جامعه یک روال غیرعادی را بر نمی تابد در نتیجه در مقابل او موضع می گیرد.
حجت الاسلام مسائلی اضافه می کند: به صورت سنتی خال کوبی که به عنوان تاتو شناخته می شود جزو آرایش هایی است که در میان اعراب وجود داشت، اما امروز دیگر آن قالب وجود ندارد. به بیان دیگر آنچه که امروز شاهدیم فرهنگ که در گذشته در میان برخی اقوام وجود داشت، نیست و خال کوبی های عجیب و غریب و تا توها تبدیل به فرآیندی شده اند که افراد بر اثر یک موج، آن را روی بدن خود ایجاد کرده و بعد از مدتی پشیمان می شوند اما عملا وارد یک فرایند برگشت ناپذیر شده اند که از بین بردن اش هم با مخاطرات و اعمال جراحی متعدد احتمالا ممکن می شود.
پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تاکید می کند: بسیاری از این اشکال در شأن یک انسان مومن نیست، گاهی از پسِ این اتفاقات ضربه های روحی ایجاد می شود. شاید فردی که اقدام به انجام چنین اعمالی می کند در واقع فکری دیگر داشته و بعد از مدتی تصمیم می گیرد به خود واقعی اش بازگردد، بسیاری از آنها انسان های صادق و پاکی هستند اما بعد از این اتفاق عملا از بسیاری از مجامع دور می شوند. برای مثال خجالت می کشند به مسجد یا محافل مذهبی بروند، می ترسند وارد حاشیه ها شوند.
او بیان می کند: گاهی علت گرایش به این قبیل رفتارها چشم و هم چشمی است، برخی از این خالکوبی ها صرفا برای قدرت نمایی است. برخی جوان ها در گعده هایی که با یکدیگر می گیرند فکر می کنند استفاده از این طرح ها سبب قدرت نمایی است. بسیاری از آنها در طول دوران سربازی خالکوبی می کنند.
حجت الاسلام مسائلی خاطرنشان می کند: باید نمادهای مختلف را باید برای جوانان توضیح بدهیم و رفاقت بیشتری با آنها داشته باشیم، این رفاقت ها نیست و میان والدین و فرزندان آن دوستی های عمیق که در اسلام به آنها اشاره شده، وجود ندارد. از این جهت گاهی میان خانواده های متدین هم شاهد این مساله هستیم. معتقدم اگر معرفت افزایی شده و دین به معنای واقعی کلمه برای جوان تبیین شود انسان هرگز حاضر نمی شود برای قدرت نمایی یا خودی نشان دادن، لباس شهرت بر تن کند و خود را انگشت نمای خلق کند.
به هر روی، اگر روزی تاتو برای یاغی ها بود امروز به عنوان مد مطرح است که در سلبریتی ها و ورزشکاران هم دیده می شود، این موضوع نشان می دهد که در فرهنگ سازی ارزش ها در خانواده و نهادهای فرهنگی کم کاری شده است که نوجوانان و جوانان برای دیده شدن به سمت حک کردن نقش و نگار بر روی تن خود می روند. همچنین امروز آنقدر تاتو رواج پیدا کرده است که به راحتی می توان به آن دست یافت و اکثر آرایشگاه ها این کار را انجام می دهند که باید نهاد های نظارتی، بر این مسایل که توجه به بهداشت بسیار اهمیت دارد، نظارت بیشتری داشته باشند.
نظر شما