یلدا در هرمزگان/ «چیچکا» سوژه چله‌نشینی جنوبی‌ها

چله‌نشینی در بزرگ‌ترین شب سال باوجود تغییر سبک زندگی همچنان باشکوه خاصی در بین اهالی هرمزگان رواج دارد و بیان «چیچکا» (داستان‌های افسانه‌ای) محور آیین بزرگداشت شب یلدا در این خطه از ایران زمین است.

خبرگزاری شبستان-هرمزگان: «یلدا» یا همان شب چله، یکی از کهن ترین آداب، سنن و جشن های ایرانیان است که سپری شدن بلندترین شب سال(بین غروب 30 آذر تا طلوع آفتاب در اول دی ماه) و به دنبال آن بلندترین روز سال که همه ساله گرامی داشته می شود.

 

هرمزگانی ها که از پیشینه تاریخی بسیار قوی برخوردار هستند، همانند سایر نقاط ایران برای شب یلدا آداب‌ورسوم خاصی دارند و در این شب با استفاده از خوراکی‌های مختلف محلی و اجرای آیین‌های مخصوص بلندترین شب سال را گرامی می‌دارند.

 

مردم استان هرمزگان نیز با جمع شدن افراد خانواده در منزل یکی از بزرگان فامیل ازجمله پدربزرگ و مادربزرگ ها و بیان «چیچکا»(داستان های افسانه ای)، چیستان، روایت های تاریخی، خاطره گویی، حافظ خوانی، گرفتن فال حافظ و قرائت قرآن، شب چله را سپری می کنند.

 

 

بیان چیچکا و خوانش اشعار حافظ و سعدی و تلاوت آیاتی از قرآن معمولا توسط بزرگترهای فامیل صورت می گیرد و فضایی این دورهمی ها آکنده از مهر، محبت، صفا و صمیمیت می شود.

 

غذاهای شب یلدا در هرمزگان

 

هرمزگانی ها اغلب در شب چله، نان های «رگاگ»، «سیلک» و «تومشی» پخت می کنند که با سس های «مهیاوه» و «سوراغ» آن ها را معطر و خوش طعم می سازند و باقلا و نخود از دیگر غذاهای این شب است.

 

 

مردمان این دیار همچنین نسبت به غذاهای دریایی ازجمله قلیه ماهی، ماهی برشته(کبابی) و میگو علاقه خاصی دارند و در آیین های مختلف ازجمله شب چله از این غذاها استفاده می کنند.

 

نارنگی، پرتقال، هندوانه، انار از رایج ترین میوه های سفره های شب یلدا در استان هرمزگان است.

 

تنقلات شب یلدا در هرمزگان

 

پسته، فندق، بادام، تخمه، کنجد برشته، بنه، نخود و کشمش، نخود برشته و «خارک» و خرما از جمله تنقلاتی است که اهالی هرمزگان در شب چله در کنار خانواده میل می کنند.

 

 

در برخی از مناطق هرمزگان به ویژه نوار ساحلی و جزایر، اهالی با نواختن سازها و نواهای محلی، آخرین ساعات پاییز را با شادی پشت سر می گذارند.

 

تاریخچه یلدا

 

یلدا یا همان چله نشینی، جشنی است که از 7 هزار سال پیش تاکنون در میان ایرانیان با آداب و رسوم زیبای خود برگزار می شود.

 

سفره شب یلدا، (میزد) نام داشت و شامل آجیل و میوه های تر و خشک بود و ایرانیان در این شب، سفره ای می گسترانند که بی شباهت به سفره هفت سین نوروز نیست و در آن آیینه می گذارند.خوراکی های شب یلدا شامل انار، هندوانه، آجیل و انواع میوه است که همه سمبل سلامتی، فزونی و خرمی هستند.

 

 

از دیگر مراسم این شب، گمانه زنی آتیه است که از روی پوکی یا پرُی گردو پیش بینی می شود. هندوانه نماد خورشید است و بر این باورند که اگر مقداری هندوانه در شب چلّه بخورند؛ در سراسر چلّه بزرگ و کوچک، یعنی تمام ایام زمستانی که پیش رو دارند، سرما و بیماری بر آنها غلبه نخواهد کرد.

 

آنان در این شب از خداوند، روشنایی و برکت می طلبیدند تا در زمستان پیش رو به خوشی سرکنند. میوه های تازه و خشک هم در سفره تمثیلی از آن می باشد که بهار و تابستانی پر برکت داشته باشند و همه شب را در پرتو چراغ و نور می گذراندند تا تاریکی، فرصت دژخویی و تباهی نیابد.

 

گزارش از: مصیب رجایی

 

 

 

 

کد خبر 748872

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha